________________
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ હવે ગુરુનું પણ સ્વરૂપે કરીને દ્વિવિધપણું જણાવે છે.
सोऽवि दुहा जिणणाहेअरभेआ आइमो अ देवगुरू। बीओ खलु सीसगुरू, वीरसुहम्माइणाएण॥६॥
તે ગુરુ. પણ બે પ્રકારના હોય છે. અરિહંત અને સાધુના ભેદથી એમ બે પ્રકારે છે. તેમાંનો પહેલો જે ભેદ છે તે દેવગુરુ. એટલે દેવ થયા છતાં પણ હિત આદિના ઉપદેશક હોવાથી દેવગુરુ. અને પારકાના ઉપદેશ સિવાય જ પોતે સ્વયંસંબુદ્ધ થયેલા છે. “અમે અમુક તીર્થંકરના શિષ્ય છીએ.” એ પ્રમાણે હોતે છતે પરતંત્રતા વડે કરીને હિત આદિના જે ઉપદેશક હોય તે શિષ્યગુરુ કહેવાય. જેમ કે મહાવીર સ્વામી અને સુધર્માસ્વામી. // ગાથાર્થ-૯ |
હવે શ્રી મહાવીર સ્વામી અને સુધર્માસ્વામીનાં સર્વથા સદેશપણાના અભાવમાં હેતુ જણાવે છે.
अरिहंतस्सुवयारी, संजमजोएसु नेव वत्थाई। इअरेसिं उवयारी, तेणें णो सरिसया दुण्हं॥१०॥
અરિહંતોને સંયમના યોગોને વિષે વસ્ત્ર-પાત્રાદિ ઉપકારી થતાં નથી અને બીજા સુધર્માસ્વામી આદિ સાધુઓને તે ઉપકારી થાય છે. તેથી કરીને તીર્થંકરની સાથે સાધુની સામ્યતા નથી. | ગાથાર્થ ૧૦ |.
હવે અરિહંત કેવા? અને સાધુઓ કેવા? તે જણાવે છે --- तेणं अरिहा रहिओ, सलिंग परलिंगऽगारलिंगेहि।
तस्सणुरूवं रूवं धरिउं सम्मं न साहूणं ॥११॥
જે કારણવડે કરીને તીર્થકરોને વસ્ત્રાદિ અનુપયોગી છે તે જ કારણવડે કરીને તીર્થકરો સ્વલિંગ, પરલિંગ અને ગૃહસ્થલિંગથી રહિત છે.
રજોહરણાદિ સ્વલિંગ છે, અન્ય તીર્થસંબંધીના જે પીંછી-કમંડલુ આદિ તે પરલિંગ છે અને ગૃહસ્થલિંગ તો પ્રસિદ્ધ જ છે. આ બધાથી સદંતર મુકાયેલા એવા તીર્થકરો હોય છે. આગમમાં કહ્યું
सब्वेऽवि एगदसेण, निग्गया जिणवरा चउब्बीसं।
न य नाम अण्णलिंगे, णो गिहिलिंगे कुलिंगे वा॥ आव० २२७॥
બધા (૨૪) તીર્થકરો એક દેવદૂષ્ય લઈને દીક્ષા ગ્રહણ કરે છે. તેઓ નથી તો અન્યલિંગે, નથી તો ગૃહિલિંગ, નથી તો કુલિંગે : તેવા અરિહંતને અનુરૂપ સરખું રૂપ ધારણ કરવું તે સત્ય કે યુક્ત નથી ll૧૧ાા હવે તીર્થંકરના અનુકરણમાં હિતશિક્ષા જણાવે છે.
