________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧
પ્રમાણેની પારકાની શંકાને દૂર કરવા માટે કહે છે.
,
सव्वेहिं सद्देहिं सव्वपयत्थावि हुंति अहिलप्पा | आरोवेण जहिच्छिअसंकेओ जेणमणिवारो ॥ ६६ ॥
जह चेइअसद्देणं, णाणं साहू अ साहिपमुहाई ।
लुंपगविगप्पिआई, तेणं ते तम्मए अत्था ॥७०॥
म
તેઓ આરોપ એ માટે કરે છે કે બધાજ પદાર્થો બધાજ શબ્દોવડે કરીને કહી શકાય એ માટે જે કારણવડે યથારુચિ વિકલ્પેલો એ સંકેત એ અર્થ માટે અનિવાર્ય છે । ગાથાર્થ-૬૯ ।। હવે આ પ્રમાણેના ઇચ્છિત સંકેતમાં ઉદાહરણ કહે છે.
૫૩
યથા-જેમ શબ્દ, ઉદાહરણના ઉપન્યાસમાં જણાવે છે કે જેથી ‘ચૈત્ય' શબ્દવડે કરીને જ્ઞાનસાધુ-અને વૃક્ષ પ્રમુખ લોંકા વડે સંકેતવિષયી કરાયા, તે કારણ વડે કરીને તેના મતની અંદર તે તે अर्थो भएावो. (यैत्यराष्हनां)
હવે આ વાતને બીજા કુપાક્ષિકોની અંદર યોજવા માટે પાંચ ગાથાઓ કહે છે. एवं खलु तित्थयरं, इत्थीमुत्तिं निसेहगं खमणा । पुण्णिमिआ पुण पुण्णिमपक्खि अदक्खं जिणं बिति ॥७१॥ इत्थीणं जिणपूआ-पडिसेहपरायणंपि खरयरया । अंचलिआ अंचलयं, परूवयंतंपि फलपूआइनिसेहं, कुणमाणं सडूपुण्णिमो अरिहं । सुअदेवी थुइपमुहं, पडिसेहतं तु आगमिआ ॥७३॥ जिणपडिमा इनिसेहो – वएसकुसलं लवंति लुंपागा । तित्थर्द्धपि पमाणं, वयंतमरिहंतमवि कडुओ ॥७४॥
सड्डाणं ॥७२॥
જેવી રીતે લોકમાં પોતપોતાના પુત્રનું વર્ધમાન આદિ નામ સાંકેતિક કર્યું હોય તે પ્રમાણે તે તે નામે લોકમાં વ્યવહાર ચાલે. એ પ્રમાણે લોંકામતિઓએ ચૈત્ય શબ્દવડે જ્ઞાનાદિનો સંકેત કર્યો. અને એથી જ કરીને તેઓનો સિદ્ધાંત, તે જૈન સિદ્ધાંત નથી. પરંતુ લોંકામતનો જ સિદ્ધાંત છે અને વસ્તુતાએ તો એવો જે અર્થ કર્યો તે અર્થ જ લોકાનો સિદ્ધાંત છે. અને તે જૈન સિદ્ધાંતથી ભિન્ન छे. गाथा ॥ गाथार्थ - ७० ॥