________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
श्री
व्यवहार
सूत्रम्
चतुर्थ
उद्देशकः
८५३ (B)
निजमावासस्थानमुपगतः, क्षणमात्रेण च सहसा कालगतः। तस्मिन्निरपेक्षे कालगते द्वौ भिन्नरहस्यौ राजा मृत इति रहस्यं द्वौ जानीतः, तद्यथा चिकित्सावैद्योऽमात्यश्च, राजा चानपत्यः, ततोऽश्वस्याधिवासना कृता स सर्वत्र त्रिक-चतुष्क-चत्वरादिषु हिण्डाप्यतेकथं नाम राजलक्षणयुक्तं पुरुषं लभेमहि यं राजानं स्थापयाम इति। मूलदेवश्च यो वध्य आज्ञापितः स तेनावकाशेन नीयमानो वर्तते ॥ १८७८ ॥
आसस्स पट्ठिदाणं, आणयणं हत्थचालणं रन्नो । अभिसेग भोइपरिभव, तण जक्खऽतिवायणं आणा ॥ १८७९ ॥
तत: अश्वेन तस्य मूलदेवस्य वध्यतया नीयमानस्य पृष्ठं दत्तम्, गाथायां स्त्रीत्वं प्राकृतत्वात्, प्राकृते हि लिङ्गं व्यभिचारि, ततो मूलदेवो यत्र राजा प्रच्छन्नो जवनिकान्तरितोऽवतिष्ठते | तत्रानीतस्ततो वैद्यकुमारामात्याभ्यां जवनिकाभ्यन्तरस्थिताभ्यां राज्ञो हस्त उपरिमुखो नीत्वा चालितः। एतद् राज्ञो हस्तचालनम्। ततो वैद्यकुमारामात्याभ्यामुक्तम्- कृता राज्ञाऽनुज्ञा, यथा- मूलदेवं राजानमभिषिञ्चत, न शक्नोति वाचा वक्तुमिति। ततोऽभिषिक्तो मूलदेवो राज्ये। नवरमसदृश इति कृत्वा केचिद् भोजिका: परिभवमुत्पादयन्ति, न पुनः कुर्वन्ति
गाथा
उपसम्पत्स्वरूपम्
८५३ (B)
For Private and Personal Use Only
