________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
भाषांतर अध्य०१५
॥८७२॥
मूलं मूलिका राजहंसीशंखपुष्पीशरपुंखादिगुणमूचकं शास्त्रं, पुनर्विविधं नानाप्रकारं वैद्यचितं. वैद्यकशास्त्रस्यौषधचिकिउत्तराध्य-16
त्सालक्षणस्थ चिंतनं वर्जयेत्, विदलं शूली कुष्टी मांसं ज्वरी घृतमित्यादि. पुनर्वमनं वमनादिकरणोपायं, अथवा वमयन सूत्रम् नफलं, ज्वरादौ वमन श्रेष्टं, तथा विरेचन विरेचगुणकथनं तदौषधप्रयोगचिंतनं, धूमो मनःशिलादिसंबंधी भूतत्रासना॥८७२।।
दिकः, नेत्रशब्देन नेत्रसंस्कारकं गुटीचूर्णादिकं, स्नानमपत्यार्थ मंत्रौषधीभिः संस्कृतजलैमूलादिस्नानं, अथवा रोगमुक्तस्नानं वा. पुनरातुरे इति आतुरस्य रोगादिपीडितस्य हा मातरित्यादिस्मरणं, आत्मनश्चिकित्सितं रोगप्रतिकारचिंतनं परित्यजेत्. एतत्सर्व परिज्ञायात्मनः परस्य वोभयथा परिव्रजेत्, साधुमार्ग यायादित्यर्थः ॥ ८॥
भिक्षु तो ते कहेवाय के जे-आ (कहेवाशे ते) सघळु यथावत् जाणीने परिव्रजे-साधुमार्गे विचरे. 'जाणवू पण आचरवू नहिं' | एम कहेल छे तेथी. हवे शुं शुं न करवू? ते कहे छे-मंत्र-ओह्रीं वगेरे स्वाहांत देवाराधन; मूळ राजहंसी, शंखपुष्पी, शरपुंखा, Ra इत्यादिना गुणोनुं सूचन करनारुं शास्त्र; वळी विविध प्रकार वैद्यचितन औषधि चिकित्सा आदिक, शूळरोगवाळाए दाळ न खावी,
कुष्ठीये मांस न खावू, ज्वरवाळाए घी न खावू इत्यादि विचारने वर्जबा. तेमज वमन-चमन करवाना उपाय तथा तेनुं फळ, 'ज्वरादिकमां वमन सार' इत्यादि, तथा विरेचन रेचनना गुणो कहेवा तेम तेनां औषधोना प्रयोग विचारवा, धूम-भूत भगाडवा माटे मणसल वगेरेना धूप देवा, नेत्र शब्दे करी नेत्रने सारी करनार गोळी चूर्ण-सुरमो वगेरे, तथा स्नान-छोकरां थवा माटे मंत्र तथा
औषधिथी संस्कार करेल जलवडे न्हावू, अथवा रोगमुक्त थया पछीनुं माथे पाणी नाखवानुं स्नान, वळी आतुर रोगादि पीडितने 'हे मा!' इत्यादि स्मरण तथा आत्मा-पोतानु चिकित्सित-रोगना उपाय, चिंतन; आ सघळ पोतानु तथा परनुं सारी रीते जाणीने
For Private and Personal Use Only