Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kalassagarsur Gyanmandir
चा.रा.म.पानीलस्य वेगातिशयकृतमवस्थान युगपदनेकशरीरपरिग्रहकृतमिति रावणो भ्रान्तबानित्यवगम्यते ॥ ८॥ पितृमाहात्म्यम् अग्रेः पुत्रतया दयालुत्वभवम् ॥९॥ १२॥ ३१७६॥ सौमित्रिमासाद्य । वारयित्वा सुग्रीवादीन वारयित्वा । रणमध्ये ज्वलन् स्थितः धनुविस्फारयामासेत्यन्वयः ॥ ९३ ॥ ९४ ॥ रक्षः रक्षोरूपः राजेत्यस.५९
पितृमाहात्म्यसंयोगादात्मनश्चापि तेजसा । जानुभ्यामपतभूमौ न च प्राणैर्व्ययुज्यत ॥९॥ विसंज्ञं वानरं दृष्ट्वा दशग्रीवो रणोत्सुकः। रथेनाम्बुदनादेन सौमित्रिमभिदुद्वे॥९२॥ आसाद्य रणमध्ये तु वारयित्वा स्थितो ज्वलन् । धनुर्विस्फारयामास कम्पयन्निव मेदिनीम् ॥९३॥ तमाह सौमित्रिरदीनसत्त्वो विस्फारयन्तं धनुरप्रमेयम् । अभ्येहि मामेव निशाचरेन्द्र न वानरांस्त्वं प्रतियोद्धुमर्हः ॥ ९४ ॥ स तस्य वाक्यं प्रतिपूर्णघोषं ज्याशब्दमुग्रं च निशम्य राजा । आसाद्य सौमित्रिमवस्थितं तं कोपान्वितो वाक्यमुवाच रक्षः ॥ ९५ ॥ दिष्टयाऽसि मे राघव दृष्टिमार्ग प्राप्तोऽन्तगामी विपरीतबुद्धिः। अस्मिन् क्षणे यास्यसि मृत्युदेशं संसाद्यमानो मम बाणजालैः ॥ ९६॥ तमाह
सौमित्रिरविस्मयानो गर्जन्तमुवृत्तसिताग्रदंष्ट्रम् । राजन्न गजेंन्ति महाप्रभावा विकत्थसे पापकृतां वरिष्ठ ॥९७॥ त्यन्वयः ॥ ९५॥ दिष्टयेति । अन्तगामी विनाशेच्छुः अत एव विपरीतबुद्धिः त्वं दिष्टया यदृच्छया दृष्टिमार्ग प्राप्तोऽसि । संसाद्यमानः पीड्यमानः ॥ ९६ ॥ तमिति । अविस्मयानः तृणीकुर्वन्नित्यर्थः। उद्धृत्तसिताग्रदंष्टम् उन्नतधवलाग्रदंष्ट्रम् । न गर्जन्ति नात्मश्लाघां कुर्वन्तीत्यर्थः। पापकृता आसाद्य, सौमित्रिमिति शेषः । सुग्रीवादीन वारयित्वा रणमध्ये ज्वलन् स्थित इत्यर्थः ॥१३॥९॥ स तस्य वाक्यमित्यारभ्य किं मोघविकस्थनेनेत्येतदन्तस्य प्राती तिकार्थः स्पष्टः । वस्तुतस्तु-लक्ष्मणस्य रावणेन किमुत्तरं दत्तमत आहस तस्वेत्यादिश्लोकद्वयेन । रक्षा राजा स तु लक्ष्मणस्य वाक्यम् उग्रं ज्याशब्दं च निशम्य
१७६० कोपान्वितोऽपि विपरीतबुद्धिरपि अन्तगाम्यपि अवस्थितं तं सौमित्रिमासाद्य हे राघव! मे पापिष्ठस्यापि मम दिष्टचा भाग्यवशेन दृष्टिमार्ग प्राप्तोऽसीति वाक्यमुवा चेति सम्बन्धः । स लक्ष्मणः किमुवाचेत्यत आह-अस्मिन् क्षण इत्यादिसाश्लोकेन। हे राजन रावण! महाप्रभावाः नगर्जन्ति । हे पापकृतां वरिष्ठ ! त्वं विकत्वसे, अत एव मम वाणजालैः सम्पात्यमानस्सन् अस्मिन् क्षणे मृत्युदेशं यास्यसि । अविस्मयानःसौमित्रिः उत्तसितोप्रदंष्ट्र गर्जन्तं तमाहेति सम्बन्धः ॥९५-९७॥
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020795 |
| Book Title | Valmiki Ramayanam Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amar Publication |
| Publisher | Amar Publication |
| Publication Year | |
| Total Pages | 772 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |