Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kalassagarsur Gyanmandir
.
पा.रा.भ.पशब्दसमुदायन शुभं लक्ष्यते । तिष्य इत्यनेनाशुभम् । यदा धर्मः अधर्म असते तदा शुभं भवति । यदा अधर्मों धर्म ग्रप्तते तदा अशुभं भवतीत्यर्थः टी.यु.की
एवं भवतु मया कि कृतमित्यत्राह तदिति । तत् धर्माधर्मयोरेवंरूपत्वात् त्वया शुभहेतुधर्मो विनिहतः अशुभहेतुरधर्मश्च पारगृहीतः । तेन पराजयरूपा शुभहेत्वधर्मकृद्भयोऽस्मजयरूपशुभहेतुधर्मपराः परे बलिन इत्यर्थः॥१५॥अधर्म स्वीकृत्य धर्मे निहते तेषां सुराणां बलवत्त्वं कथमित्याशङ्कयाधर्मस्या श्रयनाशकत्वादित्यभिप्रायेणाह-स इति । सः अधर्मः। ते प्रमादात् अविमृश्यकरणात् । विवृद्धः । नः अस्मान् । ग्रसते नाशयति । सुरभावनः सुरा
स प्रमादाद्विवृद्धस्तेऽधर्मोऽभिग्रसते हि नः । विवर्धयति पक्षं च सुराणां सुरभावनः ॥ १६ ॥ विषयेषु प्रसक्तेन यत्किञ्चित्कारिणा त्वया। ऋषीणामग्रिकल्पानामुद्रेगो जनितो महान् ॥ १७॥ तेषां प्रभावो दुर्धर्षः प्रदीप्त इव पावकः ॥ १८॥ तपसा भावितात्मानो धर्मस्यानुग्रहे रताः। मुख्यैर्यज्ञैर्यजन्त्येते नित्यं तैस्तैर्दिजातयः ॥१९॥
जुह्वत्यग्नीश्च विधिवद्वेदांश्चोचैरधीयते । अभिभूय च रक्षांसि ब्रह्मघोषानुदैरयन् ॥ २०॥ नुकूलः सन् सुराणां पक्षं विवर्धयति ॥ १६॥ स्वकृतस्याधर्मस्य सुरपक्षवृद्धिहेतुत्वं कथामित्याशय ऋषीणामुढेगजननद्वारा धर्मप्रवर्तकत्वादित्यादविषयेष्विति । विषयेषु प्रसक्तेन अत एव यत्किञ्चित्कारिणा देवर्षिप्रमुखानां कन्यापत्नीहरणादिकं कुर्वता । ऋषीणामुढेगः मनस्तापः । जनितः कृतः vilu १७॥ अग्निकल्पत्वमुपपादयति-तेषामिति ॥ १८॥ उद्वेगारिक कृतवन्तस्तवाह-तपसेति । भावितात्मानः पूतात्मानः । धर्मस्यानुग्रहे संवर्धने दानतपाप्रभृतयो विनाशिता इत्यर्थः। अधर्मः स्वपक्षभूताधर्मः प्रगृहीतः परहिंसापरदारपरद्रव्यापहरणादिना संवद्धितः इत्यर्थः । तत् तस्मात् परे त्वच्छत्रकार अस्मद्वलिनः अस्मत्तो वलिनोऽभूवन्नित्यर्थः ॥ १५ ॥ सुरभावनः सुरान् भावयति वर्धयतीति तथा । सः अधर्मः ते विषयासक्तस्य तव प्रमादात् यज्ञदानादीनां विघ्नकरणाद्धेतोः विवृद्धः स्यात् । इदानीं न: अधर्माश्रयानस्मान् असते हि असत एव सुराणां पक्षं विवर्द्धयति चेति योजना ॥ १६॥ रावणप्रमादजनिताधर्म वृद्धिप्रकारं विवृणोति-विषयेष्वित्यादिना । यत्किञ्चित्कारणात् यस्मात्कस्माञ्चित्कारणात विषयेषु प्रसक्तेन देवर्षिप्रमुखाना कन्यापत्नीहरणादिकं कुर्वता त्वया तेषामृषीणां प्रदीप्तः पावक इव दुर्द्धर्षः दुस्सहः उद्वेगः क्रोधो जनित इत्यर्थः ॥ १७ ॥ १८॥ उद्वेगात् किं कृतवन्तस्तवाह-तपसेत्यादिना । तपसा भावितात्मानः पूतात्मानः धर्मस्यानुग्रहे धर्मसंवर्धने रताः ॥ १९॥ उदीरयन्निति पाठे अडभाव आर्षः । ब्रह्मघोषान् वेदघोषान् ॥२०॥
॥११५
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020795 |
| Book Title | Valmiki Ramayanam Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amar Publication |
| Publisher | Amar Publication |
| Publication Year | |
| Total Pages | 772 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |