Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
यजुर्वेदिषोसर्गतत्वम् ।
६३७
देवतानामप्राप्तिस्ताक्तौ करोति प्रर्थलुप्त इत्यस्यार्थः पाशकादिविधेरनुगतोऽर्थो यो विधिस्तेन लुप्तो विहीन इति अनर्थलुप्तपाठे अस्मिन् पायसविधौ अनर्थो निष्प्रयोजनकोषः पाशुकादिविधिस्तेन विहीन इति खिष्टिकृत् प्राप्तिस्तु सामान्यपरि भाषाबलात् एवमेव हरिशर्मप्रभृतयः । अत्र गोय पायसचरुरिति गोभिलस्त्राञ्चरुभाषोक्त ग्रहण निर्वापण प्रोक्षणादयः स्युः । यद्यपि गोयज्ञ उपदिष्टपायसेन शूलगवातिदिष्टपशुनिवृत्तौ तुल्यवया गौरित्यनुपपत्रस्तथापि तत्र तच्छब्देन प्रकान्तशूल गवप्रक्रंस्य मानवृषोत्सर्गपशः परामृश्यः प्रविशेषात् श्रतस्तयोर्दचिणेयं गोयज्ञप्रकरणे पाठात् तत्रापि तुख्यवयस्का गौर्दचिणा हरिशर्माप्येवं विशेषस्तु भविष्य 'हृषतुल्यवयो वर्षो वृषः स्याद्दक्षिणा दिजाः । वृषोत्सर्गे तथा पुंसां स्त्रीणां स्त्री गौर्विशिष्यते' । वृषोत्सर्गविधौ पारस्कर: ' मध्ये गवां सुसमिद्धमग्नि कत्वाज्य संस्कृत्य इह रतिरिति वडजुहोति' । गवां मध्ये गोष्ठे गोशालायां वा शूलगवातिदिष्टगोयज्ञातिदेशादावसथ्याग्निलाभे सुसमिमम्मि कृत्वेति यदुपादानं तल्लौकिकाग्नेरपि प्रात्यर्थम् अतो निरग्नेरपि तत्राधिकारः । एवं कृष्णेणाप्यन्त्यजन्मनः एवं सङ्गच्छते । आयं होमार्थं संस्कत्य इह रतिरित्यादि षण्मन्त्रः पायसहोमात् पूर्वं घड़ा तर्जुहोति न चान्य संस्कृत्य हरतिरिति तदभिधानस्य फलवत्त्वात् उत्तरे चाग्नेयं दक्षिणे सौम्य मध्ये अन्धा बाहुतयः इति सांख्यायनोक्ता व्यभाग होमदेशान्तंरानादेशस्यान्य होमोयस्य च बाधापत्तेः । श्राव्यसंस्कारानन्तर प्राप्तोपयमन कुशादानसमिधादानपर्युक्षणानां षड़ाहुतेः पूर्व बोधापत्ते तानि च तेनापि पूर्वमुक्तानि ततचातिदेशप्राप्तवरोरवदानधर्मे प्रागुक्तादिदेश परम्पराप्राप्यग्न्यादिम्यों भवा५४ - क
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020750 |
| Book Title | Smruti Tattvasya Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Raghunandan Bhattacharya |
| Publisher | Jivanand Vidyasagar |
| Publication Year | |
| Total Pages | 694 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 24 MB |