Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
३४४
घेदान्तदीपे न शूद्रस्याधिकार सूत्रार्थस्तु-ब्रह्मविद्यावैकल्येन हंसोक्तानादरवाक्यश्रवणात् तदैवाचार्य प्रत्याद्रवणाचाचार्येण तस्य शुश्रूषोर्विद्याऽलाभकृता शुक्सूच्यते । हिशब्दो हेतौ । यस्मादस्य शुक्सूच्यते, अतश्शोचनाच्छूद्रइति कृत्वा आचार्यो रैकः जानश्रुति शूद्रेत्यामन्त्रयते; न जातियोगेनेत्यर्थः ॥ ३३ ॥
क्षत्रियत्वगतेश्च ॥ अस्य शुश्रूषोः क्षत्रियत्वावगतेश्च न जातियोगेन शूद्रेत्यामन्त्रणम् ; प्रकरणप्रक्रमे हि १"बहुदायी'इत्यादिना दानपतित्वबहुतर. पक्कानदायित्वक्षत्तृप्रेषणबहुग्रामादिप्रदानैरस्य जानश्रुतेश्शुश्रूषोः क्षत्रियत्वं प्रतीतम् ॥ ३४॥
उत्तरत्र चैत्ररथेन लिङ्गात्।। उपरिष्टाचास्यां विद्यायां ब्राह्मणक्षत्रिययोरेवान्वयो दृश्यते २" अथह शौनकं च कापेयमभिप्रतारिणश्च" इत्यादिना । अभिप्रतारी हि चैत्ररथः क्षत्रियः१ अभिप्रतारिणश्चैत्ररथत्वं क्षत्रियत्वं व कापेयसाहचर्याल्लिङ्गावगम्यते; प्रकरणान्तरे हि कापेयसहचारिणः चैत्ररथत्वं क्षत्रियत्वञ्चावगतम् ३"एतेन वै चैत्ररथं कापेया अयाजयन्” इति ४"त. स्माश्चैत्ररथो नामैकः क्षत्रपतिरजायत" इति च । अतोऽस्यां विद्यायामन्वितो ब्राह्मणादितरो जानश्रुतिरपि क्षत्रियो भवितुमर्हति ॥ ३५॥
संस्कारपरामर्शात्तदभावाभिलापाच॥ विद्योपदेशे५ "उप त्वा नेप्ये" इत्युपनयनसंस्कारपरामर्शात् , शूद्रस्य तदभाववचनाच्चानधिकारः । ६"न शूद्रे पातकं किञ्चिन्न च संस्कारमहति" इति हि निषिध्यते ॥ ३६॥
तदभावनिर्धारणे च प्रवृत्तेः ॥ ५ " नैतब्राह्मणो विवक्तुमर्हति समिधं सौम्याहर" इति शुश्रूषोर्जाबालेश्शूदत्वाभावनिश्चय एवोपदेशे प्रवृ. तेनाधिकारः ॥ ३७॥
श्रवणाध्ययनार्थप्रतिषेधात्।।शूद्रस्य श्रवणाध्ययनादीनि हि प्रतिषिभ्यन्ते ७'तस्माच्छद्रसमीपे नाध्येतव्यम्" इति। अनुपशृण्वतोऽध्ययनादिर्न सम्भवति ॥ ३८॥
स्मृतेश्च ॥ स्मर्यते च शूद्रस्य वेदश्रवणादौ दण्डः ८"अथहास्य वेदमुप१. छा-४-१-१॥
४. शत-११-५-३-१३॥ २. छा ४-३-५॥
५. छा ४-४.५॥ ६. ममु.१०.१२.६॥ १. ताण्ख्य -२-१२-५
८. गौत-१२-३ ॥
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020696 |
| Book Title | Sharirik Mimansa Bhashye Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | A V Narsimhacharya |
| Publisher | A V Narsimhacharya |
| Publication Year | 1909 |
| Total Pages | 465 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |