Rugartha Dipika

SR No.: 020610
Original Sutra Author: N/A
Author: Lakshman Sarup
Publisher: Motilal Banarsidass
Publication Year: 1939
Total Pages: 862
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 18 MB

Page 128

१.१.३६.४. ]
६
आगच्छ ।
७३
I.19.
प्रति॒ त्यं चारु॑मध्व॒रं गो॑पा॒थाय॒ प्र इ॑यसे । म॒रुद्भि॑रम॒ आ ग॑हि ॥ १ ॥
१
प्रति त्यम् । प्रति । चारुम् । अध्वरम् । सोमपानाय । आहूयसे। सोऽग्ने !। मरुद्भिः सह ।
9
E
ह
१०
नहि देवः। नहि। देवः । मर्त्यो वा । महतः । तव । कर्म । तरति ।
न॒हि दे॑वो न मत्यो॑ म॒हस्ता॑व॒ क्रतु॑ प॒रः । म॒रुद्भि॑रम् आ ग॑हि ॥२॥
ये म॒हो रज॑सो वि॒दुर्विश्वे॑ दे॒वासो॑ अ॒द्रुः । म॒रुद्भि॑रम॒ आ ग॑हि ॥३॥
१२
१६
ये महः । ये मरुतः । महान्तम् । लोकमन्तरिक्षम् । जानन्ति । व्याप्ताः । देवाः । द्रोहरहिताः ।
१. प्रतीत्यं D.
त्यच्छब्दस्तच्छब्दपर्यायः Skt. त्यत् तदर्थे । योऽयमस्माभिः प्रकल्पितस्तं यज्ञं प्रति Skr.
य उ॒ग्रा अ॒र्कमा॑न॒चुरना॑धृष्टास॒ ओज॑सा | म॒रुद्भि॑रम॒ आ ग॑हि ||४||
१६
२०
२१
२ २३
य उग्राः। ये । उद्गर्णाः । अर्चनीयमिन्द्रम् । अस्तुवन् । बलेन । अन्यैरनभिभूताः ।
२. अङ्गवैकल्यरहितस्त्यम् Sy.
३. सोमोऽत्र गौरुच्यते । सोमपानाय Sk. ४. व्यासे P. प्रहूयसे प्रकर्षेणाहूयसे Sk. ५. गच्छ P.
६. Mādhava
७. न मर्त्यो यस्तव P.
ignores_त्यम् । त्यच्छन्दः सर्वनाम तच्छब्दपर्याय: Sy. Cf. तं प्रति चारुमध्वरं सोमपानाय प्रहूयसे । सोऽग्नेः मरुद्भिः सहागच्छेति N. 10.36.
[ I.19.4.
८. महो महत् तव सकाशात् । टार्थेऽम् । कर्मणा प्रज्ञया वोत्कृष्टः । त्वत्तः श्रेष्ठो देवमनुष्येष्वपि न कश्चित् Sk. ६. कर्मविशेषमुल्लङ्घ्य परो नद्युत्कृष्टो ... न भवति ये मनुष्यास्त्वदीयं ऋतुमनुतिष्ठन्ति ये च देवास्त्वदीये ताविज्यन्तेत एवोत्कृष्टा इत्यर्थः Sy. १०. Mādhava ignores मरुद्भिः । अग्ने । आ । गहि । ११. यमहः D. १२. महास्तं P.
१३. महो रजसो महत उदकस्य वर्षणप्रकारम् Sy. रजः शब्दो लोकवचनः, उदकवचनो वा। महो रजस इति चोभयत्र द्वितीयार्थे षष्ठी । ये महद् रजसो लोकमन्तरिक्षाख्यम्, उदकं वा मेघं विदुजनन्ति Skt. १४. S. adds च before जानन्ति । जाति M. १५. सर्वे सप्तविधगणोपेताः Sy. १६. द्योतमानाः Sy. दीप्ता दातारो वा Sk. १७. द्रोहरहिता वर्षणेन सर्वभूतोपकारित्वात् । Sy. अद्रोग्धव्या अद्रोग्धारो वा स्तोतॄणां यष्टृणां च Sk.
१८. Madhava ignores मरुद्भिः । अग्ने । । गहि | १६. उग्रोद्गुर्णा : D.
तीव्राः Sy. अन्येनाप्रसह्माः क्रूराः Sk. २०. ०मिन्द्र P. अर्कमुदकम् Sy. २१. स्तुवन् P. अर्चितवन्तो वर्षणेन संपादितवन्तः Sy. अर्चतेः स्तुतिकर्मण एतद्रूपम् Skt. २२. अतिरस्कृताः सर्वेभ्योऽपि प्रबलाः Sy. २३. Mādhava ignores मरुद्भिः ।
अग्ने । आ । गहि ।