________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आरोह
198
आरोहण
296; 3. रखवा कर, जलवाकर, ऊपर रखा कर - ... विन. वि. 1570; - हे द्वि. वि., ब. व- गजे तुरङ्गे तेलप्पदीपं आरोपेत्वा येन भगवा तेनुपसङ्कमिंसु, महाव. भिन्दित्वा आरोहे च निपातयुं, चू. वं. 70.233; ग. वह, जिस 302; तेलप्पदीपं आरोपेत्वाति... तेलप्पदीपं जालापेत्वाति पर चढ़ा जाए, ऊंची जगह, टीला, पहाड़ - आरुरहतीति अत्थो, स. नि. अट्ठ. 3.86; 4. चढ़वा कर, आरूढ़ करा कर, आरोहो, वि. व. अट्ठ. 27; स. उ. प. के रूप में, अस्सा ., ऊपर में रखा कर - ... पञ्चसहत्थिनिकासतेस पच्चेका नागराजा., रथा., वण्णना., वरा., सुखा., स्वा., हत्था. के इत्थियो आरोपेत्वा ..., दी. नि. 1.44: - त्वान उपरिवत्, अन्त. द्रष्ट.. ऊपर चढ़वा कर - आरोपेत्वान तं नावं, चू. वं. 47.50; - आरोहक पु., आरोह से व्यु. [आरोहक], सवारी करने वाला, पेत्वा/पयित्वा/पयित्वान/पिय उपरिवत् - ... सवार - को प्र. वि., ए. व. - एको आरोहको, पाचि. अट्ठ. बलक्कारेन वा यानं आरोपेत्वा .... पे. व. अट्ठ. 100; “काजे 113; दिस्वा... अयं आरोहको मम, म. वं. 23.71; - नक आरोपयित्वान, भोजपुत्ता हरिंसु म, चरिया. 393; काजे द्वि. वि., ए. व. - यानम्पि आरोहनकम्पि भञ्जति, महानि. आरोपयित्वानाति अट्ठसु ठानेस विनिविज्झित्वा..., चरिया. 106; पाठा. आरोहनक; - स्स ष. वि., ए. व. - आरोहकस्स अट्ठ. 163; आरोपयित्वा निदोसं, भासं तन्तिनयानगं, ध. स. वेकल्ला इत्थी मंलयी ति, म. वं. 24.37; - का प्र. वि., अट्ठ. 3; नावं आरोपयित्वान राजानं तत्थ कुञ्जरो, म. वं. ब. व. - चत्तारो आरोहका, पाचि. अट्ठ. 113. 35.26; खन्धे आरोपयित्वान, अप. 1.383; तस्सा फरसेनातिरत्तो आरोहकम्बु त्रि., ब. स., 1. उन्नत अथवा उठी हुई गर्दन पिटुं आरोपियासु तं, म. वं. 6.8; - तब्ब त्रि., सं. कृ., - वाला, 2. ऊंचाई के अनुरूप विशाल - म्बू पु.. प्र. वि., ब्बो पु., प्र. वि., ए. व. - मोहो आरोपेतब्बो, पाचि. 194; ब. व. - आरोहकम्बू सुजवा ब्रहूपमा, वि. व. 1021; - ब्बा स्त्री., प्र. वि., ए. व. - मातिका आसेपेतब्बा, आरोहकम्बूति उच्चा चेव तदनुरूपपरिणाहा च, महाव. अट्ठ. 399; - ब्बं नपुं., प्र. वि., ए. व. - बुद्धवचनं । आरोहपरिणाहसम्पन्नाति अत्थो, वि. व. अट्ट, 233. छन्दसो आरोपेतब्बं चूळव. 260; - ब्बानि ब. व. - आरोहण/आरोहन नपुं., आ + रुह से व्यु., क्रि. ना. मालागन्धादीनि ताव चेतिये आरोपेतब्बानि, महाव. अट्ठ. [आरोहण]. 1. ऊपर की ओर उठना, सवार होना, ऊपर 398; - ब्बकं नपुं.. प्र. वि., ए. व. - नारोपेतब्बकं । चढ़ना, 2. घोड़े की सवारी करना, 3. सीढ़ी, जीना - बुद्धवचनं अञथा पन, विन. वि. 2821; - माना स्त्री., णं' प्र. वि., ए. व. - सोपानोवारोहणं च निस्सेणी कर्म. वा., वर्त. कृ., प्र. वि., ए. व., आरोपित की जा रही। साधिरोहणी, अभि. प. 216; मलेहि ओजाय आरोहनं विय, - अनत्तमनताय अतित्थियपुब्बतं आरोपयमाना, स. नि. स. नि. अट्ठ. 2.74; - नं द्वि. वि., ए. व. - ततो अट्ठ. 2.159; -- पियमानो पु., प्र. वि., ए. व., लगाया निस्सेणितो पपतति, न आरोहनं सम्पादेति, खु. पा. अट्ठ. जा रहा - तस्मिं तथागते परेन आरोपियमानो दोसो न । 53; - णाय च. वि., ए. व. - निस्सेणिं करेय्य पासादस्स रुहति, इति. अट्ठ. 246; - नाय स्त्री., ष. वि., ए. व. - आरोहणाय, दी. नि. 1.172; - ने सप्त. वि., ए. व. - निवासेन्तानं आपत्तिया आरोपियमानाय "किं इमेसं आपत्ति आरोहने महानिधि, अथो ओरोहने निधि, जा. अट्ठ. 6.45; रोपेथ', चूळव. अट्ठ. 43.
आरोहने निधीति मङ्गलहत्थिं आरोहनकाले सवण्णनिस्सेणिया आरोह पु., आ + रुह से व्यु. [आरोह], क. चढ़ाव, अत्थरणट्ठानतो निधि नीहरापेसि, जा. अट्ठ. 6.49; - कण्ड ऊंचाई, लम्बाई, उभार, दीर्घता - हो प्र. वि., ए. व. - पु., तत्पु. स., ऊपर को जा रहा अथवा उड़ रहा वाण - आयामो दीघतारोहो, अभि. प. 295; - हं द्वि. वि., ए. व. ण्डेन तृ. वि., ए. व.- कि, महाराज, एतं अम्बपिण्डिं उद्धं - आरोह वा पस्सित्वा परिणाहं वा पस्सित्वा, पु. प. 163; आरोहनकण्डेन पातेमि, उदाहु अधो आरोहनकण्डेनाति, - हेन तृ. वि., ए. व. - मा नं रूपेन पामेसि, आरोहेन जा. अट्ठ. 2.73; - काल पु., तत्पु. स. [आरोहणकाल], पभावति, जा. अट्ठ. 5.288; ख. चढ़ने वाला, सवार, ऊपर की आरे उठने का काल - लो प्र. वि., ए. व. - घुड़सवार - हो प्र. वि., ए. व. - आरोहो महापथविया ... आरोहनकालो, जा. अट्ठ. 1.80; -- ले हिताहितविचारणरहितो राजवल्लभो, बु. वं. अट्ठ. 240; सप्त. वि., ए. व. - सो तस्सा आरोहनकाले अत्तनो द्वैपादरक्खा आरोहो, एको तिपुरिसोहयो, विन. वि. 1571; आनुभावेन वातपुण्णभस्तचम्म... पहरापेसि, जा. अठ्ठ. - हा ब. व. - आरोहा पन चत्तारो, द्वे द्वे तपादरक्खका, 6.39; - किच्च नपुं.. तत्पु. स. [आरोहणकृत्य], ऊपर
For Private and Personal Use Only