________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आपज्जितु
108
आपणुग्घाटन
है - योजनं गतो... वत्तब्बतं आपज्जापेति. ध. स. अट्ठ. 127. आपज्जितु त्रि., आ + पद से व्यु., क. ना., प्राप्त करने वाला, ग्रस्त होने वाला, फंस जाने वाला, ग्रस्त, प्रभावित - ता पु.. प्र. वि., ए. व. - सरतायस्मा एवरूपिं आपत्तिं आपज्जिताति? चूळव. 183; एत्थ सरतु आयस्मा एवरूपिं आपत्तिं आपज्जिता, आयस्मा एवरूपिया आपत्तियाति अयमत्थो, चूळव. अट्ठ. 37; एवरूपिं गरुकं आपत्ति
आपज्जिता, चूळव. 214. आपटिसन्धितो अ., प. वि., प्रतिरू. निपा., प्रतिसन्धि अथवा पुनर्जन्म के क्षण से लेकर - आपटिसन्धितो जवति
धावतीति आजवं महानि. अट्ठ. 353. आपण' पु./नपुं., [आपण], शा. अ., बिक्री के लिए लाई गई वस्तुएं, ला. अ., दुकान, बाजार - णो प्र. वि., ए. व. - तु आपणो पण्यवीथिका, अभि. प. 213; आपणो कारापितो होति, महाव. 185; - णं द्वि. वि., ए. व. - आपणं पसारेन्ति, चूळव. 431; नानाभण्डानं अनेकविधं आपणं पसारेन्ति, चूळव. अट्ठ. 130; - णा/तो प. वि., ए. व. - कंसपाति आभता आपणा वा कम्मारकुला, म. नि. 1.32; आपणतो वा कंसपातिकारकानं कम्मारानं घरतो वा म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).151; - णे सप्त. वि., ए. व. - आपणे निसिन्नो पण्डितवाणिजो, जा. अट्ठ. 3.71; - णा प्र. वि., ब. व. - सब्बापणा पसारितनियामेनेव ठिता, जा. अट्ठ. 4.442; - णे द्वि. वि., ब. व. - यथापसारिते आपणे च... पहाय, जा. अट्ठ. 6.36; - णेहि तृ. वि., ब. व. - कल्याणिनामनगरी रुचिरापणेहि, चू. वं. 91.5; - णेसु सप्त. वि., ब. व. - आपणेसु हि सविआणकम्पि अविञआणकम्पि मक्कटादिकीळनभण्डकं विक्किणन्ति, म. नि. अट्ठ. (म.प.) 2.67-68; - णानि नपुं., द्वि. वि., ब. व. - वीथिया उभतो पस्से आपणानि पसारिय, म. वं. 34.76; स. प. के अन्तः, - धुत्तस्स आपणसमीपेन गच्छति, जा. अट्ठ. 1.280; स. उ. प. के रूप में, अगदा., अन्तरा., ओदनिका, ओसधा., गन्धा., दुस्सा., धञा., पुप्फा०, फला., मध्वा., मालाकारा., रतना., सब्बगन्धा., सब्बा. एवं सा. के
अन्त. द्रष्ट.. आपण नपुं./पु.. व्य. सं.. अंगदेश का एक निगम - णं नपुं., प्र. वि., ए. व. - अथ खो भगवा अनुपुब्बेन चारिक चरमानो येन आपणं तदवसरि महाव. 321; ... येन आपणं नाम अत्तरापानं निगमो तदवसरि स.नि. 164; तदवसरीति
आपणबहुलताय सो निगमो "आपणो त्वेव नाम लभि, सु. नि. अट्ठ. 2.147; - णे सप्त. वि., ए. व. - ... अङ्गुत्तरापेसु आपणे नाम ब्राह्मणगामे ब्राह्मणकुले निब्बत्तित्वा..... थेरगा. अट्ठ. 2.259. आपणद्वार नपुं., तत्पु. स. [आपणद्वार], दुकान का प्रवेश
द्वार - रं द्वि. वि., ए. व. - आपणद्वारं गन्चा , जा. अट्ठ. 1.281; - रेन तृ. वि., ए. व. - एको पन पुरिसो आपणद्वारेन आगच्छन्तो..., ध. प. अट्ठ 1.299; - रे सप्त. वि., ए. व. - आपणद्वारे पतितक, परि. अट्ट. 173. आपणफलक नपुं. तत्पु. स. [आपणफल्की], सामानों को रखने हेतु दुकान में लगायी गई लकड़ी की तख्ती या पट्टा - के सप्त. वि., ए. व. - एककुलस्स आपणफलके पञ्चमासक भण्डं दुपितं दिस्वा ..... पारा. अट्ट. 1.294. आपणबहुलता स्त्री., भाव. [आपणबहुलता], दुकानों की अधिकता अथवा प्रचुरता - य तृ. वि., ए. व. -
आपणबहुलताय सो निगमो... लभि, सु. नि. अट्ठ. 2.147. आपणमुख नपुं.. तत्पु. स. [आपणमुख], शा. अ., दुकान
का अगला भाग, ला. अ.. दुकान, स. प. के रूप में, - तस्मिं किर वीसति आपणमुखसहस्सानि विभत्तानि अहेसुं. सु. नि. अट्ठ. 2.147. आपणसाला स्त्री., [आपणशाला]. दुकान वाला घर -
आपणसाला कारापिता होति, महाव. 185. आपणसुत्त नपुं., स. नि. का एक सुत्त, स. नि. 3(2).300
302. आपणिक पु., [आपणिक]. दुकानदार, व्यापारी, व्यवसायी - कयविक्कयिको सत्थवाहापणिकवाणिजा, अभि. प. 469; - को प्र. वि., ए. व. - अथ खो सो उपासको येन सो आपणिको तेनुपसङ्कमि, पाचि. 336; - कं द्वि. वि., ए. व. - उपसङ्कमित्वा तं आपणिकं एतदवोच, पाचि. 336; - स्स ष. वि., ए. व. - आपणिकस्स तण्डुलमुद्धिं थेय्यचित्तो अवहरि पारा. 76; स. उ. प. के रूप में गन्धा., धम्मा., पुष्फा., फला., मधु. के अन्त. द्रष्ट.. आपणुग्घाटन नपुं.. तत्पु. स. [आपणोद्घाटन], दुकान को खोलना - नं द्वि. वि., ए. व. - कस्सका कसिकम्म वाणिजा आपणुग्घाटनं... पयोजेन्ति, दी. नि. अट्ठ. 2.195.
For Private and Personal Use Only