SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 415
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अपवग्ग 388 अपवियूहति/अपव्यूहति अपलोकेत्वा कामे पहाय इसिपब्बज्जं पब्बजित्वा ... पवारणा न किया हुआ भिक्षु या भिक्षुसङ्घ- अप्पवारितोव सो ब्रह्मलोकूपगो अहोसि, जा. अट्ठ. 2.74; - अनप पू. का. कृ. भविस्सति, महाव. 239. का निषे., बिना अनुमति पाए हुए - न ते अनपलोकेत्वा अपवारेन्त त्रि., पवारेन्त का निषे., पवारणा नामक सङ्घकर्म जनपदचारिक पक्कमन्ति, पारा. 10; - तब्बो पु.. सं. कृ., को नहीं कर रहा - महापवारणाय अप्पवारेन्तो जण्हे आपज्जति प्र. वि., ए. व. - राजा नाम यत्थ राजा अनुसासति, राजा नो काले, परि. अट्ठ. 164; आपज्जतापवारेन्तो, जुण्हे न पन अपलोकेतब्बो, पाचि. 303; नत्थि ते कोचि अपलोकेतब्बोति काळके, उत्त. वि. 490. दुत्ते, ध. प. अट्ठ. 1.41. अपवाहेति अप + Vवह के प्रेर. का वर्त.. प्र. पु., ए. व. अपवग्ग पु., [अपवर्ग]. अन्तिम रूप से विमुक्ति, पूर्ण रूप से [अपवाहयति], दूर करा देता है, हटवा या मिटवा देता है विशुद्धि, निर्वाण - अपवग्गो परिच्चागावसानेस विमुत्तियं, - त्वा पू. का. कृ. - ... कललकद्दम अपवाहेत्वा अभि. प. 910: अपवग्गो विसङ्कारो सभि सुद्धि विसद्धि च, परिसुद्धविमलदेसमुपगत्वा तत्थ परमसुखं लभेय्य, मि. प. 296. विसुद्धि. 1.70. अपविद्ध त्रि., अप + Vविध का भू. क. कृ. [अपविद्ध]. दूर अपवज्जन नपुं.. अप + Vवज्ज से व्यु., क्रि. ना. [अपवर्जन]. फेंक दिया गया, तुच्छ या घटिया समझ कर परित्यक्त, शा. अ. परित्याग, ला. अ. दान - चागो विसज्जनं दानं उपेक्षित, तिरस्कृत, अनुपयोगी; - द्धो पु., प्र. वि., ए. व. ... विस्सरणं वितायिता पवज्जनं, अभि. प. 420. - अपविद्धो सुसानस्मि, अनपेक्खा होन्ति आतयो, सु. नि. अपवदति अप + Vवद का वर्त., प्र. पु., ए. व. [अपवदति]. 202; अपविद्धोति गहेतब्बाभावं दस्सेति, सु. नि. अट्ठ. शा. अ. बुरा बोलता है, अनुचित रूप से बोलता है, ला. 1.210; - द्धं द्वि. वि., ए. व. - ... पुरिसोति विचिनन्तो अ. बुरा भला कहता है, निन्दा करता है, खण्डन कर देता तम्पि पटिच्छन्नट्ठाने अपविद्ध दिस्वा ... पत्तो, जा. अट्ठ. है, बात को काट देता है - अपवदतेव भवं सोणदण्डो वण्ण 1.248; अपविद्ध ब्रहार, चन्दंव पतितं छमा, जा. अट्ठ. अपवदति मन्ते, अपवदति, जाति एकसेन, दी. नि. 1.106; 6.107; तत्थ अपविद्धन्ति रजा निरत्थक छड्डितं, जा. अट्ठ. अपवदतीति पटिक्खिपति, दी. नि. अट्ठ. 1.134; - न्ति ब. 6.108; - द्धा स्त्री., प्र. वि., ए. व. - सा दानि सब्बस्स व. - यमाहु नत्थि वीरियन्ति, अहेतुञ्च पवदन्ति ये जा. कुलस्स इस्सरा, अहं पनम्हि अपविद्धा एकिका ति, जा. अट्ठ. 5.230. अट्ठ, 3.377; अपविद्धाति छड्डिता अनाथा हत्वा एकिका अपवहति अप + Vवह का वर्त., प्र. पु., ए. व. [अपवहति]. वसामि, तदे. अथ खो पायासि ... दानं दत्वा अपविद्धं दानं दूर ले जाता है, हटा देता है - यानि पन ... तानि वातो दत्वा कायस्स भेदा ... देवानं ... विमानं, दी. नि. 2.261. एकमन्तं अपवहति, अ. नि. 3(1).18; न च तस्स भोतो अपवियूहति/अपव्यूहति/अपब्बूहति/ अपब्यूहति अप गोतमस्स कायम्हा वातो चीवरं अपवहति, म. नि. 2.347. + वि + ऊह का वर्त०, प्र. पु., ए. व., रास्ते से हटा देता अपवाद पु., अप + Vवद से व्यु., क्रि. ना. [अपवाद]. बुरा है, दूर कर देता है, खण्डों में विभाजित कर देता है - भला बोलना, निन्दा, खण्डन - कलङ्कोकापवादेसु. देसे अपब्यूहेति तत्थेव, तस्स थुल्लच्चयं सिया, विन. वि.54; - जनपदो जने, अभि. प. 1089; - भय पु., तत्पु. स. न्तो पु., वर्त. कृ., प्र. वि., ए. व. - अपि च इतो चितो च [अपवादभय], निन्दा का भय - ... परेसं अपवादादिभयेन अपब्यूहन्तोपि फन्दापेतियेव, सो थुल्लच्चयं आपज्जति, पारा. परिनिब्बानाय चेतेन्ति .... उदा. अट्ठ. 349; पाठा. उपवादादि. अट्ठ. 1.253; अपब्यूहन्तोति हेट्ठा ठितं गहिस्सामी ति हत्थेन अपवारण नपुं.. अप + Vवु से व्यु. [अपवारण], ढक्कन, द्विधा करोन्तो, सारत्थ. टी. 2.120; - हि अद्य., प्र. पु., ए. आच्छादन - छद अपवारणे, छादेति छादयति, .... सद्द. व. - सोपि सिङ्गालो मरणभयभीतो चतूहि पादेहि रओ 2.544; जल अपवारणे, ..... सद्द. 2.563. उपरिभागे अपब्यूहि, जा. अट्ठ. 1.256; - हित्वा पू. का. कृ. अपवारित' त्रि., अप + Vवु का भू. क. कृ., फटा हुआ, खुला - सो तं ... सेवालपणकं अपवियूहित्वा अञ्जलिना पिवित्वा हुआ, उद्घाटित - विच्छिदं वुच्चति द्विधा छिन्दनेन अपवारितं. पक्कमेय्य, अ. नि. 2(1),175; अपवियूहित्वाति अपनेत्वा, अ. ध. स. अट्ठ. 242; पाठा. अपधारितं. नि. अट्ठ. 3.58; - हापेसि प्रेर., अद्य०, प्र. पु., ए. व., अप्पवारित/अपवारित त्रि., पवारित का निषे. [अप्रवारित], हटवाया - इदानि नं गहिस्सामाति तरुणसूकरे पक्कोसित्वा वह, जिसने पवारणा नामक सङ्घकर्म सम्पादित नहीं किया, रुक्खमूलता पंसु अपब्यूहापेसि, जा. अट्ठ. 4.310. For Private and Personal Use Only
SR No.020528
Book TitlePali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRavindra Panth and Others
PublisherNav Nalanda Mahavihar
Publication Year2007
Total Pages761
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size29 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy