________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुज्जवं
242
अनुजोतन अनुज्जवं पु., अनु + vजु का वर्त. कृ., प्र. वि., ए. व., पीछे भवि., उ. पु., ए. व. - अनुज्ञेय्यं ख्वाहं भोतो उदेनस्स दौड़ता हुआ, मनाता हुआ, पीछे पड़ा हुआ - हंसराजं यथा अनुजानिस्सामि, म. नि. 2.372; - नितुं निमि. कृ. -
धङ्को, अनुज्जवं पतिस्ससी ति, जा. अट्ठ. 6.281; अनुज्जवन्ति अनुजानितुं आगमनाय पण्हे ति, जा. अट्ठ. 5.23; - नित्वा ... यथा सुवण्णहंसराजं अनुजवन्तो धङ्को अन्तराव पतिस्सति, पू. का. कृ. - उपोसथादीनि अनुजानित्वा ..., ध. प. अट्ठ एवं पतिस्ससि, तदे..
1.35. अनुजात त्रि., अनु + /जन का भू. क. कृ. [अनुजात], बाद अनुजानेति अनु + ञा, वर्त.. प्र. पु.. ए. व., उपरिवत्, - में उत्पन्न, अपने पूर्वजों अथवा आचार्यों के आचरणों का स्साम भवि., उ. पु.. ब. व. - आगते भिक्खू अनुजानेस्सामाति, अनुकरण करने वाला - सारिपुत्तो अनुवत्तेति, अनुजातो चूळव. 470; - नेत्वा पू. का. कृ. - तदाहं अनुजानेत्वा, तथागतं. सु. नि. 562; तत्थ अनुजातो तथागतन्ति तथागतहेतु पब्बजि अनगारियं, अप. 2.239. अनुजातो, तथागतेन हेतुना जातोति अत्थो, सु. नि. अट्ठ. अनुजिण्ण त्रि., अनु + Vजर का भू. क. कृ., कर्तृ. वा. 2.158; अनुजातो पितरं अनोमपओ, जा. अट्ठ. 6.210; अथवा कर्म. वा. दोनों ही में प्रयुक्त, [अनुजीर्ण], जीर्ण हो कुलपवेणिरक्खको पन अनुजातो, तदे.; - पुत्त पु.. चुका, वृद्धावस्था को प्राप्त - अनुजिण्णो वसलिं देवदत्तो, [अनुजातपुत्र], योग्य पुत्र, वंशदीपक - तेपि सब्बेव अनुजिण्णा वसली देवदत्तेन, मो. व्या. 5.59; तुल. पाणिनि अनुजातपुत्ता नाम अहेसु, ध. प. अट्ठ. 1.75.
3.4.72. अनुजानन नपुं.. [अनुजानन], स्वीकृति, अनुमोदन, समर्थन । अनुजीवसि अनु + Vजीव का वर्त., म. पु., ए. व., किसी - तत्थ किञ्चापीति अनुजाननप्पसंसनत्थे निपातो, म. नि. दूसरे के सहारे जीवित रहते हो, परनिर्भर हो - अलीनचित्तस्स अट्ठ. (मू.प.) 1(1).103.
तुवं, विक्कन्तमनुजीवसि, जा. अट्ठ. 4.242; अनुजीवसीति अनुजानाति अनु + Vा का वर्तः, प्र. पु., ए. व., शा. अ. उपजीवसि, तस्सानुभावेन तया जीवितं लद्धन्ति अत्थो, तदे.. अनुमति देता है, आज्ञा करता है, स्वीकृति प्रदान करता है, अनुजीवी त्रि., [अनुजीविन]. परनिर्भर, पराधीन, भृत्य, सेवक, प्रशंसा करता है, संस्तुति करता है - नन्ति ब. व. - नम अनुयोगी, अनुचर - अनुजीवी तु सेवको, अभि. प. 342; मातापितरो अनजानन्ति अगारस्मा अनगारियं पब्बज्जायाति, दासी दासा च भरिया, ये चजे अनजीविनो, अप. 1.3473; म. नि. 2.257; ला. अ. विनय-नियमों को प्रज्ञप्त करता जा. अट्ठ. 3.224; - जन पु., सेवक, पराधीन-जन, परनिर्भर है - न भगवा अनुजानाति मातुगामस्स ... पब्बजन्ति, - यो आचरेय्य अनुजीवीजनस्स अत्थं, .... दा. वं. 5.43. चूळव. 416; - सि म. पु.. ए. व. - सुभासितं नानुजानासि अनुजु/अनुज्ज त्रि., उजु का निषे., तत्पु. स. [अनृजु], महन्ति , जा. अट्ठ. 7.178; - मि उ. पु.. ए. व. अनुजानामि, शठ, टेढ़ा, वक्र, कुटिल, दुष्ट प्रकृति वाला, मायावी -- भिक्खवे, दसवग्गेन वा अतिरेकदसवग्गेन वा गणेन निकतो च सठानुजु, अभि. प. 737; जिम्हं च रिम्हं अनुज, उपसम्पादेतुन्ति, महाव. 66; - नन्तो वर्त. कृ., पु., प्र. पु., सद्द. 2.323; - क त्रि., [अनृजुक], उपरिवत् - याव ए. व. - तस्स चित्तं अनुजानन्तोव वन्दनसासनं पहिणि, अनुजुको चायं चित्तो गहपति, याव सठो चायं चित्तो गहपति जा. अट्ठ. 6.260; पाठा. अजानन्तोव; - अनानुजानं वर्त. ...., स. नि. 2(2).289; द्रष्ट, अनुज्जुक (आगे); - ता स्त्री., कृ. का निषे, पु.प्र. पु., ए. व., - परस्स चे धम्ममनानुजानं. भाव. [अनृजुता]. कुटिलता, शठता, मायाविता, वक्रता, - सु. नि. 886; - जान अनु., म. पु.. ए. व. - इदानेव ताकार पु., कर्म, स., उपरिवत् - अनज्जवोति अनुजुताकारो, पब्बजिस्सामि, अनुजान, मन्ति, जा. अट्ठ. 4.438; - हि विभ, अट्ठ. 466; - भाव पु., उपरिवत् - अनज्जवभावो अनु., म. पु.. ए. व. - अनुजानाहि मे ब्रह्मे, नत्थि पञ्चसतानि अनज्जवता, विभ. अट्ठ. 466. मे, सु. नि. 988; - जञा/जानेय्य विधि., प्र. पु., ए. व. अनुजेटुं अव्ययी. स. [अनुज्येष्ठं], वरीयता के क्रम में, - न चानुजा हनतं परेसं सु. नि. 396; न हारये हरतं ज्येष्ठता के अनुसार - जेट्टानुक्कमेनाति अनुजेट्ट, मो. व्या. नानुजा , सु. नि. 397; सचे मं उपज्झायो अनुजानेय्य, 3.2, क. व्या. 321. उदा. 134; - जानि अद्य., प्र. पु., ए. व. - सत्था साधूति अनुजोतन नपुं., [अनुद्योतन], पीछे किया गया प्रकाशन, अनुजानि, जा. अट्ठ. 1.304; - जासिं अद्य., उ. पु.. ए. सकृदागामी मार्ग में विपश्यना-प्रज्ञा द्वारा बोध्यङ्गों की व. - अनुआसिं सुखेन च, जा. अट्ठ. 5.341; -- निस्सामि अनुपश्यना अथवा ज्ञानदर्शन- कतमो चतुमग्गपञआवसेन
For Private and Personal Use Only