________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मनगारधामृतवषिणी २० म० १६ द्रौपदीची
छाया-इदमेव निर्ग्रन्थं प्रवचनं सत्यम् अनुत्तरं, कैवलिकं, प्रतिपूर्ण, नैयायिक, संशुद्ध, शल्यकर्तन, सिद्धिमार्गः, मुक्तिमार्गः, निर्माणमार्गः, निर्वाणमार्गः, अवितथम् , असन्दिग्धम् , अत्र स्थिता जीवाः सिद्धयन्ति, बुध्यन्ते, मुच्यन्ते, परिनिर्वान्ति, सर्व दुःखानामन्तं कुर्वन्ति ।
अन्यच्च-इमं च णं सव्वजगजीवरक्खणदयट्ठाए पावयणं भगवया सुकहियं" इति (प्रश्न- संवर०)
छाया- इदं च खलु सर्वजगज्जीवरक्षणदयार्याय प्रवचनं भगवता मुकथितम्' इति । धर्मध्यानस्याऽऽज्ञाविचयादि भेदेन चातुर्विध्यं प्रदर्शयता भगवता-पाधान्यादाज्ञाविचयः प्राथम्येन प्रोक्तः।।
भावार्थ-इस का स्पष्ट है। इसमें सूत्रकार ने मुख्यरूप से यही बात प्रकट की है कि इस निर्ग्रन्थ प्रवचन मार्ग में स्थित जीव अष्ट केमोका विनाश कर सिद्धदशासंपन्न हो जाते हैं। इसे अवस्थाकी प्राप्ति होना ही जीयों के समस्त दुःखों का विनाश है। __ अन्यच्च-इमं च णं संव्यजगंजीवरक्खणहयाए पावैयण भगवया सुकहियं" इति-(प्रश्न. संवर०)
इस प्रवंचने की प्ररूपणा करने का श्री तीर्थकर प्रभु का यही एक उद्देश रहा है कि समस्त संसारीजन इस प्रवचन के अभ्यास से सर्व जगत के जीवों की रक्षा करें और उनकी दया पालें।
ध्यान का वर्णन करते हुए भगवान ने उस ध्यान के ४ भेद कहे हैं। उनमें धर्मध्यान के आज्ञाविचय आदि जो ४ पाये प्रकट किये
આ કથનને ભાવાર્થ સ્પષ્ટ છે. આમાં ખાસ કરીને સૂત્રકારે એ જ વાત સ્પષ્ટ રીતે બતાવી છે કે આ નિગ્રંથ પ્રવચન માગમાં સ્થિત જીવે અષ્ટ કનો વિનાશ કરીને સિદ્ધિ દશા સંપન્ન થઈ જાય છે. આ અવસ્થા મેળ વવી એ જ છેના સઘળા દુઃખનો વિનાશ છે. __अन्यञ्च-इम च ण सव्व जगजीवरक्षणदयद्वयाए पावयण भगवया सुकहीयं "इति-(प्रश्न संवर०)
શ્રી તીર્થંકર પ્રભુને આ પ્રવચનની પ્રરૂપણ કરવાને એ જ ઉદ્દેશ રહ્યો છે કે બધા સંસારીજન આ પ્રવચનના અભ્યાસથી જગતના સર્વે જીવેની રક્ષા કરે અને તેમની દયા પાળે.
ધ્યાનનું વર્ણન કરતાં ભગવાને તેને ચાર ભેદ વર્ણવ્યા છે. તેઓમાં ધર્મધ્યાનના આજ્ઞા-વિચય વગેરે ચાર ઉપભેદે સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યા છે
For Private and Personal Use Only
