Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
शाताधर्मकथाङ्गसूत्रे करश्रेणि-चित्रकारान् शब्दयति, शब्दयित्वैवमवादीत- हे देवानुप्रियाः ! यूयं खलु चित्रसमां-चित्रगृहं 'हावभावविलासब्बिोयकलिएहि' हावभावविलासबिब्बोककलितः =शृङ्गारभावाभ्यां संजाता स्त्रीचेष्टा हावः, भावो मनोविकारः, विलासो हावभेदः विब्बीकः-अभिमतप्राप्तावपिगर्वादनादरः, अयमपि हावभेदः । अन्येत्वेवमाहुः
हावो मुखविकारः स्याद् भावश्चित्तसमुद्भवः।
विलासो नेत्रजो ज्ञेयो विभ्रमो भू समुद्भवः ॥इति।। करके उसे खबर दी कि आपकी आज्ञानुसार हमने सब काम कर लिया है। ___ (तएणसे मल्लदिन्ने चित्तगरसेणिं सद्दावेद,सदावित्ता एवं वयोसी) इसके बाद उस मल्लदत्त कुमार ने चित्रकारों को बुलवाया और बुला. कर उनसे इस प्रकार कहा-(तुम्भेणं देवाणुप्पिया ! चित्तसभ हावभाव विलास विब्बोयकलिएहिं स्वेहिं चित्तेह चित्तित्ता जाव पच्चप्पिणह ) हे देवानुप्रियों ! तुम लोग चित्रगृह को हाव, भाव, विलास, एवं विन्योक युक्त चित्रो से चित्रित करो। स्त्रियों की जो चेष्टा शृंगार एवं मनो विकार जन्य होती है-उस का नाम हाव है । मानसिक विकृतिका नाम भाव है। विलास हाव का ही एक प्रकार है । अभि मत (इच्छित) की प्राप्ति होने पर भी जो गर्व से उस में अनादर होता है-उस का नाम विब्योक है। यह भी हाव का ही एक भेद है । इन हाव भावादिकों के विषय में कोई २ ऐसा भी कहते हैं कि मुख का जो विकार होता है वह हाव है, चित्त से जो विकार उत्पन्न होता है, वह भाव है । नेत्र તેમની આજ્ઞા પ્રમાણે જ ચિત્રગૃહનું નિર્માણ કરીને તેમને ખબર આપી કે આજ્ઞા મુજબ અમે એ બધું કામ પૂરું કરી નાખ્યું છે.
(तएणं से मल्लदिन्ने चित्तगरसेणिं सदावेइ सहावित्ता एवं वयासी) ત્યારબાદ મલ્લદત્ત કુમારે ચિત્રકારોને બોલાવ્યા અને બેલાવીને તેમને કહ્યું કે
( तुब्भे णं देवाणुप्पिया ! चित्तसभं हावभावविलासविनोयकलिएहिं रूवेहि चित्तेह, चित्तित्ता जाव पञ्चप्पिणह )
હે દેવાનુષિ ! તમે ચિત્રગ્રહને હાવ, ભાવ, વિલાસ અને બિકવાળા ચિથી ચિત્રિત કરે. સ્ત્રીઓની શૃંગાર અને મને વિકાર જન્યને ચેષ્ટાઓ હાવ કહે છે. માનસિક વિકૃતિનું નામ ભાવ છે. અમિત (ઈચ્છિત) ની પ્રાપ્તિ હેવા છતાં પણ ગર્વથી જે તે અનાદર હોય છે તેનું નામ વિબ્લેક છે. તે પણ હાવને જ એક પ્રકાર છે. આ હાવ, ભાવ વગેરેના વિશે કેટલાક આ પ્રમાણે પણ કહે છે કે મેંને વિકાર જ હાવ છે, ચિત્તથી જન્મે છે તે
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020353 |
| Book Title | Gnatadharmkathanga Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanahaiyalalji Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 845 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_gyatadharmkatha |
| File Size | 24 MB |