________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૧૪૧ ]
આ વિષય અને વસ્તુઓના અત્યંત વિયેાગ ચિંતવવા, જેમ કે તમે ચાલ્યા જાઓ, તમારા ખપ નથી અને કોઈ પણ વખત આવા વિપરીત વિષયા કે પદાર્થોના મેળાપ પણ મને થશે નહિ, ઇત્યાદિ ચિતવવુ' તે આર્ત્તધ્યાન છે. આત્ત ધ્યાન શા માટે ? ઉત્તર એ છે કે તે વિષા નિમિત્તે મનમાં ઉદ્દેગ થાય છે-દ્વેષ થાય છે દ્વેષથી જીવ મલિન થાય છે. આ મલિનતા ઉત્પન્ન થવી તે જ આત્માને કમથી દબાવી દેવાના કે ઉજ્જવલ ન થવા દેવાના પ્રયાસ છે. આત્મા કથી મલિન થાય તેમાં આપણને માટું નુક શાન છે. આત્મા ખરા સત્ય સુખથી વેગળા જાય છે, માટે જ તે ખરાબ ધ્યાન છે. જેમ બને તેમ તેવા વિચારાને ત્યાગ કરી કરેલું જે ઉદય આવે તે સમભાવે ભાગવી લઈ એછુ' કરી નાખવુ' તે જ સમજી વિચારવાનાનુ` કર્તવ્ય છે, ઇવિયેાગ બીજી આત્ત ધ્યાન
राज्यैश्वर्य कलत्रपुत्र विभवक्षेत्रस्वभोगात्यये चित्तप्रीतिकरप्रशस्त विषयप्रध्वंस भावेऽथवा । सत्रास भ्रमशोकमोहविवशैर्यं चित्यतेऽहर्निशम् तत्स्यादिष्टवियोगजं तनुमतां ध्यानं मनोदुःखदम् ॥७३॥ દશ્રુતાનુમતî: વાથૈચિત્તરંગી।
वियोगे यन्मनः क्लेशः स्यादात्तं चेष्टहानिजम् ॥७४॥ मनोज्ञवस्तु विध्वंसे पुनस्तत्संगमार्थिभिः । क्लिश्यंते यत् तदेतत्स्यात् द्वितीयार्त्तस्य लक्षणम् ॥७५॥
For Private And Personal Use Only