SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 107
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ૨૧૮ ) સ હ –સાથ, ધૂળ, આદિક સહી–સંહાર કરવાની ઈરછા. પદાર્થોને પિંડાકાર (ગાળ) કરવામાં ઉપયોગી | ૨. (જગતના સંહાર વિષયમાં) પરમેશ્વરની જે સંયોગ વિશેષ છે, તેનું નામ સંગ્રહ સંહાર કરવાની ઈચ્છા. सत्कारः-साधुरयं तपस्वी ब्राह्मण इत्येवम૨. વ્યર્થવાવચનામેવત્ર સજનમાં ઘણું વિશિઃ ચિનાઈ હુતિઃ | આ તપસ્વી અર્થવાળાં વાકયો એક સ્થળે ગોઠવવાં તે | બ્રાહ્મણ સાધુ છે, એવી અવિવેકીઓએ કરેલી સંગ્રહ. સ્તુતિ. ३. विस्तरेणोपदिष्टानामर्थानां सूत्रभाष्ययोः। સરસ્થાતિ – “છીંપ એ રૂક્યું છે એ નિયા સમાન લક્ષ્મહું વિવુંધા ll દષ્ટાન્તમાં છીપના આરંભક અવયવોની સાથે સૂત્ર અને ભાષ્યમાં જે અર્થો વિસ્તારથી રૂપાના અવયવો મળેલા હોય છે. બંનેના કહેલા છે, તે જ અર્થોનું ટૂંકામાં નિબંધન અવયવ સત્ય છે, પણ દોષવાળા નેત્રનો જ્યારે કરવું, તેને સંગ્રહ કહે છે. છે તે અવયવો સાથે સંયોગસંબંધ થાય છે ત્યારે સઘાત – માનવતા પરસપર તે અવયવે સત્યરૂપાની ઉત્પત્તિ કરે છે, માટે સમાન ધર્મવાળાઓનો પરસ્પર સંબંધ તે છપને જેના બ્રાન્ત લોકેને આ સાચું રૂપું સંધાત. છે એવું પ્રત્યક્ષ થાય છે. પછી જ્યારે છીપનું ૨. ઢા: સમૂહે વ દઢ એવા જ્ઞાન થાય છે, ત્યારે તે સાચા રૂપાને પોતાના સંગને અથવા સમૂહને સંધાત કહે છે. અવયમાં ધ્વંસ થાય છે, માટે એ સત સાતમે –સમાનગત્તિ મા | | ખ્યાતિ કહેવાય છે. સમાન જાતિવાળા પદાર્થોને પરસ્પર ભેદ તે સત્તા–અનુપાતળુદ્ધિચારભૂત રસામાચમ્ | સજાતીય ભેદ. જેમ, પીંપળો અને લીંબડે પદાર્થ માત્રમાં આ સત, આ સંત, એ બેમાં ક્ષત્વ જાતિ સમાન છતાં તે બને છે એવી બુદ્ધિના વ્યવહારનું હેતુ ભૂત જે ભિન્ન ભિન્ન વૃક્ષો છે, માટે એ બેને ભેદ સામાન્ય, તે પર સામાન્ય કહેવાય છે. એને જ સજાતીય છે. સત્તા સામાન્ય કહે છે. સાયામેત્રય-સજાતીય વગેરે સwતિપક્ષ દેવામ:-શાસ્થામાત્રણે ભેદ આ પ્રમાણે છેઃ (૧) સજાતીય ભેદ, સાધવું ફ્રેન્સર ચર્ચા જ પતિપક્ષક . જે હેતુના (૨) વિજાતીય ભેદ, અને (૩) સ્વગતભેદ. | સાધ્યના અભાવને સાધક બીજો પ્રતિપક્ષ 1 ખ્યિત –ભારતમૂર્ત સદ્દશિર્ત હેતુ વિદ્યમાન હોય છે તે હેતુ સપ્રતિપક્ષ પૂર્વગમ્મીને વર્મા નવા જન્મને આપવામાં હેતુ- નામે હેવાભાસ કહેવાય છે. (એ સત્પતિ ભૂત થઈને રહેલું પૂર્વજન્મનું કર્મ. અર્થાત પક્ષનું બીજું નામ “ઘરસમ” પણ કહેવાય પૂર્વજન્મમાં કરેલાં કર્મ પિતાનું ફળ આવ્યા છે.) જેમ, “રાને નિત્યઃ શ્રાવસ્વત વાવત' વિનાનાં અદષ્ટરૂપે રહેલાં હોય છે તે કર્મ. “શબ્દ નિત્ય હોવા ગ્ય છે, શ્રાવણવવાળો સાતાજામવાÁનારા–ક્રિયારૂપ કર્મનો હોવાથી (અર્થત શ્રોત્ર ઈદ્રિયજન્ય શ્રાવણ તે ફળભાગાદિ વિનાજ નાશ થાય છે, પણ પ્રત્યક્ષને વિષય હેવાથી), જે જે શ્રાવણ શાસ્ત્રમાં કહેલા કર્મ શબ્દવડે કમજન્ય ધર્મ પ્રત્યક્ષનો વિષય છે તે તે નિત્ય હોય છે, અધર્મરૂપ અદષ્ટ સમજવું. તે અદષ્ટરૂપ કર્મને જેમ શબ્દ વૃત્તિ શ્રાવણત્વ જાતિ શ્રવણ નાશ તે ફળ ભોગથી અથવા વિરોધી કર્મથી પ્રત્યક્ષને વિષય હોવાથી નિત્ય છે, તેમ શબ્દ અથવા બ્રહ્મજ્ઞાનથી થાય છે. છે પણ શ્રાવણ પ્રત્યક્ષને વિષય હેવાથી નિત્યજ For Private And Personal Use Only
SR No.020174
Book TitleDarshanik Kosh Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorChhotalal N Bhatt
PublisherGujarat Varnacular Society Ahmedabad
Publication Year1938
Total Pages134
LanguageGujarati
ClassificationDictionary
File Size9 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy