SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 451
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org त-भैषज्य - ४३६ (८४२९) हरीतक्यादिकाथः (५) ( भै. र. । मूत्रकृच्छ्रा. ; यो. त. । त. ५०; यो. र. । मूत्रकृच्छ्रा. ; ग. नि. । मूत्रकृच्छा. २७; बृ. मा. ; व. से. ; यो. चि. म. । अ. ४ ; वृ. नि. र. । मूत्रकृच्छा; शा. सं. । खं. २ अ. २) हरीतकीगोक्षुरराजवृक्ष भारत पाषाणभिन्वयत्रासकानाम् । क्वाथं पिवेन्माक्षिकसम्प्रयुक्तं कुच्छ्रे सदाहे सरुजे विबन्धे ॥ हर्र, गोखरू, अमलतास, पखानभेद और धमासा समान भाग लेकर क्वाथ बनावें । इसमें शहद मिलाकर पीनेसे दाह और पोड़ा युक्त मूत्रकृच्छ तथा मूत्राघातका नाश होता है । (८४३०) हरीतक्या दियोगः (१) ( वै. म. र । पट ११ ) rtant मूलकुलत्थैः साधुसाधितः । क्वाथस्तु रुबुतैलाढ्यः शोफदाहोदरापहः || हर्र, निसोत और कुलथी समान भाग लेकर क्वाथ बनावें । इसमें अरण्डीका तेल मिलाकर पीने से शोथ, दाह और उदर रोगका नाश होता है । (८४३१) हरीतक्यादियोगः (२) ( वै. म. र. । पटल ११ ) हरीतकी नागररात्रिसिद्धं जलं ज्वरोत्थश्श्यथुं निहन्यात् || हर्र, सोंठ और हल्दी समान भाग लेकर क्वाथ बनावें । - रत्नाकरः [ हकारादि यह क्वाथ ज्वर के कारण उत्पन्न होनेवाले करता है | Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (८४३२) हरेणुकादिकाथः (वैद्यामृत । विषय ११ भा. प्र. म. खं. २ हिका । ) हरेणुका पिपलिका कषायो हिन्वितोsपोहति पञ्च हिकाः । नस्यं तथालक्तकसम्भवं च स्तन्येन वाऽपोहति मक्षिकाविट् ॥ रेणुका और पीपलके क्वाथमें हींग मिलाकर पीसे अथवा लाख रसकी नस्य लेनेसे या स्त्रीके दूधमें मक्खीकी विष्टा मिलाकर उसको नस्य लेनेसे ५ प्रकारकी हिचकी नष्ट हो जाती है । (८४३३) हिक्कानिग्रहणो दशको महाकषायः (च. सं. 1 सू. स्था. १ अ. ४ ) शटी पुष्कर मूलबदरबीजकण्टकारिकावृहतीवृक्षरुहाभयापिप्पलीदुरालभाकुली र शृङ्ग्य इति दशेमानि हिकानिग्रहणानि भवन्ति ॥ कचूर, पोखरमूल, बेरकी गुठली की मांग, छोटी कटेली, बड़ी कटेली, बन्दा, हर्र, पीपल, धमासा और काकड़ासिंगो - ये दश औषधियां हिक्कानाक क्वाथ त्योंमें मुख्य हैं । (८४३४) हिग्वादिकाथः (१) ( हा. सं. । स्था. ३ अ. ७ ) हिङ्गुपौष्करसठी सुवर्चलं वामेवमपि शूलिनां हितम् । For Private And Personal Use Only
SR No.020118
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 05
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1985
Total Pages633
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size12 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy