SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 63
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [५२] भारत-भैषज्य-रत्नाकरः। [दकारादि यह घृत पीनेसे वमन विरेचन होकर कुष्ठ । पर छान लीजिये । तत्पश्चात् इसमें १ प्रस्थ नष्ट होता है। (१६० तोले) घी और दन्तीमूल तथा बेलगिरीका ( मात्रा-३-४ तोले ।) समान भाग मिश्रित १३ तो. ४ माशे कल्क मिला (३०३६) दन्त्यादिघृतम् (२) कर पकाइये । जब समस्त पानी जल जाय तो (वा. भ. । चि. स्था. अ. १९.) घृतको छान लीजिये। भावर्तकीतुलां द्रोणे पचेदष्टांशशेषितम् । यह घृत गुल्म, तिल्ली और पाण्डु रोगको तन्मूलैस्तत्र नि!हे घृतपस्थं विपापयेत् ॥ नष्ट करता है। पीत्वा तदेकदिवसान्तरितं सुजीर्णे। । नोट--पाककी उत्तमताके लिये ४ प्रस्थ मुनीत कोद्रवमुसंस्कृतकालिकेन ॥ (८ सेर ) पानी भी डालना चाहिये। कुष्ठं फिलासमपचीश्च विजेतुमिच्छ. (३०३८) दशमूलक्षीरषट्मलपृतम् निच्छन् प्रजाश्च विपुलां ग्रहणं स्मृति ॥ (वं. से.; च. द.; इं. मा. र. र. । ज्वरा.) १ तुला (६। सेर ) महादन्ती को १ द्रोण दशमूलीरसैः सपिः समीरैः पञ्चकोसकैः। (३२ सेर ) पानीमें पकाइये । जब ४ सेर पानी सक्षा न्ति तसिद्ध ज्वरकासाग्निमन्दताम् ॥ शेष रह जाय तो उसे छानकर उसमें २ सेर या वातपित्तकफव्यापीन्प्लीहानं पापकर्षति ॥ १६० तोले घी और.१३ तोले ४ माशे महा ४ सेर दशमूलको ३२ सेर पानीमें पकाइये दन्तीकी जड़का कल्क मिलाकर पकाइये । जब पानी | जब चौथा भाग पानी शेष रहे तो छान लीजिये। जल जाय तो घृतको छान लीजिये। इस घृतको तीसरे दिन पीने और घृत पचने । तत्पश्चात् यह काथ, २ सर था आर २ सेर दूध पर काजीसे बना हुवा कोदों का अन्न खानेसे कुष्ठ, तथा पीपल, पीपलामूल, चव, चीता, सेठ और किलास और अपची (गण्डमाला भेद ) नष्ट होती यवक्षारका समान भाग मिश्रित २० तो. कल्क तथा स्मरण शक्ति और सन्तानोत्पादन शक्ति की लेकर सबको एकत्र मिलाकर पकाइये । जब दूध वृद्धि होती है। और काथ जल जाय तो घीको छान लीजिए। नोट-घृत पकाते समय उसमें ८ सेर पानी यह घी ज्वर, खांसी, अग्निमांद्य, वातज पित्तज भी डालना चाहिये। और कफज रोग तथा तिल्ली को नष्ट करता है। (३०३७) दन्त्यायं धृतम् (३०३९) दशमूलघृतम् (१) (च. सं. । चि. स्था. अ. २०; वं. से. । पाण्डु.) | (र. र. । शिरो; कृ. नि. र.; यो. र. । नेत्र.) दन्त्याश्चतुष्पलरसे पिष्टैदैन्तीशलाधिः। दशमूलाम्मुना पक्वं घृतं दुग्धशतुर्गुणम् । तद्वत् प्रस्थो धृताद् गुल्मप्लीहपाण्ड्वत्रिदोषनुत् ॥ त्रिफलाकल्कसंयुक्तं तिमिरे पातजे पिवेत् ॥ ४ पल (२० तोले ) दन्तीमूलको ३२० दशमूलका काथ ४ सेर, दूध ४ सेर, घी १ तोले पानीमें पकाकर चौथा भाग पानी शेष रहने । सेर, और त्रिफलेका कल्क १० तोले लेकर सबको For Private And Personal Use Only
SR No.020116
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 03
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1928
Total Pages773
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy