SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 52
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir गुग्गुलपकरणम् ] तृतीयो भागः। [१] - पर्पटातिविषा मूर्वा पटोळं घनवासकम् । सुगन्धबाला, हर्र एवं विदारीकन्दका चूर्ण समान तयाभयानां चूर्ण तु समशःरया युतम् ॥ भाग मिश्रित ५ तोले तथा खांड ५ तोले मिलावे तेन क्षीरेण संयोज्य विदार्या:कन्दमेव च । । और फिर थोडा सा नवनीत ( मक्खन ) डालकर घनेन नवनीतेन पिण्डं कृत्वा तु भक्षयेत् ॥ गोलियां बनालें। ग्रहणी पित्तजां पाण्डं कामलातितृषापहम् । यह गोलियां पित्तज ग्रहणी, पाण्डु, कामला, भ्रम मूर्छा तथा हिका तयोन्मादमपस्मृतिम्।। | | तृषा, भ्रम, मूर्छा, हिचकी, उन्माद, अपस्मार, मरुपितं च कुठं च नाशयस्याशु निश्चितम् ।। बातपित्तज रोग, और कुष्ठका अवश्य नाश २० तोले मुनक्काको ८० तोले दूधमें पकार्व | करती हैं। जब पकते पकते करछी से लगने लगे तो उसमें | (मात्रा-१ से २ तोले तक । अनुपानपित्तपापड़ा, अतीस, मूर्वा, पटोलपत्र, नागरमाथा, शीतल जल । ) इति दकारादिगुटिकाप्रकरणम् । अथ दकारादिगुग्गुलप्रकरणम्. (३००९) दन्तीगुग्गुलुः अमृतापटोलमूलत्रिफलात्रिकटुककृमिघ्नानाम् । (वं. से. । गुल्म.) सर्वसमो गुग्गुलुकः प्रतिवासरमेकपरिमाणम् ॥ गुग्गुलं त्रिवृतां दन्ती द्रवन्ती सैन्धवं वचाम् । जेतुं प्रणवातासग्गुल्पोदरश्चयथुपाण्डुरोगांश्च ॥ मूत्रमद्यपयोद्राक्षारसैर्वीक्ष्य यथावलम् ॥ गिलोय, पटोलकी जड़, हरे, बहेड़ा, आमला, __ शुद्ध गूगल, निसोत, दन्ती, द्रवन्ती ( वृह- | सेठ, मिर्च, पीपल, और बायबिडंगका चूर्ण समान इन्ती ), सेंधा और बचका चूर्ण समान भाग ले- भाग तथा शुद्ध गूगल सबके बराबर लेकर सबको कर सबको एकत्र मिलाकर उसमें जरासा घी एकत्र मिलाकर उसमें ज़रासा घी डालकर कूटें । डालकर कूटें। __ यह गुग्गुल अण, वातरक्त, गुल्म, उदररोग, इसे दोष बलानुसार गोमूत्र, मद्य, दूध या सूजन और पाण्डुको नष्ट करता है। द्राक्षा (अंगूर) के रसके साथ सेवन कराने से ( मात्रा-१ से ३ माशे ।) गुल्म रोग नष्ट होता है। (३०११) दशाङ्गगुग्गुलुः ( मात्रा-१ से ३ माशे तक ) ( भा. प्र. । ख. २ मेदो.; वं. से. । मेदो.) (३०१०) दशकगुग्गुलु व्योषाग्नित्रिफलामुस्ताविडङ्गैर्गुग्गुलं समम् । (ग. नि. । ब्रणा.) खादन्सजियेद्याधीन्मेदाश्लेष्मामवातजान्।। For Private And Personal Use Only
SR No.020116
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 03
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1928
Total Pages773
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy