SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 134
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir कषायप्रकरणम् ] तृतीयो भागः। [१२३] (३२४०) धातक्यादिकाथः (२) धात्रीफलं निम्बकपित्थपत्रं ( शा. ध. । म. ख. अ. २.; वृ. नि.र. । अतिसर.) यष्टयाहलोधं खदिरं तिलाश्च । धातकीबिल्वलोध्राणि बालकं गजपिप्पली। काथः सुशीतो नयनेऽभिषिक्तः एभिःकृतं शृतं शीतं शिशुभ्यः क्षौद्रसंयुतम् ॥ सर्वप्रकारं विनिहन्ति शुक्रम् ॥ प्रदधादवलेहं वा सर्वातीसारशान्तये ।। ___ आमला (फल), नीम और कैथके पत्ते, मुलैठी, ___धायके फूल, बेलगिरी, लोध, सुगन्धबाला लोध, खैरसार और तिल के काथको ठण्डा और गजपीपलके काथको शीतल करके उसमें शहद करके आंखमें उसकी बूंदें डालनेसे नेत्रशुक्र नष्ट डालकर पिलाने या इनके चूर्णको शहदमें मिला- होता है। कर चटानेसे बालकोंका हर प्रकारका अतिसार नष्ट । (३२४४) धात्रीरसप्रयोग: होता है। (धन्वं. [ सोम.) (३२४१) धातक्यादिकाथ: (३) धात्रीफलस्य स्वरसं मधुना च पिबेत्सदा। __ (यो. र. । प्रदर.; वृ. नि. र. । स्त्री.) बहुमूत्रक्षयं कुर्यात् क्षीरेण वासकस्य च ॥ धातक्याश्च तथा पूगीकुसुमानां पिबेच्छृतम् । आमलेके फलोंके रसमें शहद मिलाकर पीनेनाशयेत्पदरं सद्यस्त्रिदिनाघोषितां ध्रुवम् ॥ से या बासेके रसको दूधमें मिलाकर पीनेसे बहु ३ दिन तक, धाय और सुपारीके फूलोंका मूत्र रोग नष्ट होता है। काथ पीनेसे स्त्रियांका प्रदर रोग अवश्य नष्ट हो । (३२४५) धात्रीरसयोगः जाता है। (वृ. मा. । गुल्मा.) (३२४२) धातक्यादियोगः पीतो धात्रीरसो युक्त्या किंशुकक्षारसाधितः । (वृ. नि. र.; वं. से; वं. मा.; भा. प्र. ख. २ । क्षारत्र्यूषणसंयुक्ता मदिरा चास्रगुल्मनुत् ॥ अतिसार.) पलाश ( ढाक) की राख (भस्म ) को ६ धातकीबदरीपत्रं कपित्थरसमाक्षिकं । गुने आमलेके रसमें मिलाकर, २१ बार कपड़ेसे सलोध्रमेकतो दन्ना पिबेनिर्वाहिकार्दितः ॥ छानकर पिलानेसे या मदिरामें यवक्षार और सोंठ, धायके फूल, बेरीके पत्ते और लोध के कल्क मिर्च, पीपलका चूर्ण मिलाकर पिलानेसे रक्तगुल्म को कैथके स्वरस और शहदमें मिलाकर दहीके साथ | नष्ट होता है। पीनेसे प्रवाहिका (पेचिश) नष्ट होती है। । (३२४६) धात्रीरसादिप्रयोगः (३२४३) धात्रीफलादिसेचनकषायः । ( यो. र. । योनिरो.) (वृ. नि. र.; ग. नि.; यो. र.; । नेत्ररो.; वृ. ! धात्रीरसं सितायुक्तं योनिदाहे पिबेत्सदा । यो. त. । त. १३१; यो. त. । त. ७१) | मूर्यक्रान्ताभवं मूलं पिबेदा तण्डुलाम्बुना ॥ For Private And Personal Use Only
SR No.020116
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 03
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1928
Total Pages773
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy