Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
अर्थसंग्रह।
१५१
निषेधादिकल्पग्रसतावपि न पर्यु दासाश्रयणम् । असम्भवात, तथाहि यद्यत्र षोडशिपदार्थेन नजान्वय स्तदातिरात्र घोड़शिव्यतिरिक्त रहातीति वाक्यार्थवोधः स्यात् सच न सम्भवति। अतिरात्र षोड़शिनं राहातौति प्रत्यक्षश्रुतिविरोधात्। यदि चातिरात्रपदार्थेनान्वयस्तदातिरात्रव्यतिरितो घोड़शिनं गृहातीति वाक्यार्थवोधः स्यात् । सोपि न सम्भवति। तहिधिविरोधात् अतोऽत्रानन्यगत्या
घटितवाक्यस्य पर्युदासपरतायाएव विकल्पपरिहारकत्वादितिभावः। ननु यथा यजतिषु येयजामई करीतौति शास्तप्राप्त येयजामहकरणनिषेध पर्युदासाश्रयणं, तथातिरावे षोडशिनं ग्रङ्गातीतिशास्त्रप्राप्तषीडशिग्रहणनिषेधैपि पर्युदासाश्रयणं कुतीनेतात भाइ असम्भवादिति। नानुयालेष्वितिवत् पर्युदामाश्रयधमन कथमपि न सम्भवनौतिभावः।
असम्भवं व्यञ्जयति तथाहौति। पर्युदासाश्रयणे षोडशिना अतिरात्रेण वा नजान्वयोऽभ्युपेयः। तत्रोभयथाप्यन्वयवाधकं प्रदर्शयिष्यन् प्रथमं घोड़शिना नअान्वये वाधकमाह यदौति। प्रताचयुतौति । षोडशिव्यतिरिक्तम् गृह्णातीतास्य षोड़शिनं विहायान्यत् ग्रहीयादितार्थकत्वावश्यकतया प्रताक्षश्रुतवा तद्ग्रहणविधानेन विरीधादितार्थः। नच षोड़शिव्यतिरिक्त गृह्णातीतास्य षोड़शिनं विहायान्यद्गृहौयादिवार्थकत्वे मानाभावात् षोड़शौतरपावग्रहणार्थकत्वमेव युक्त', तथासति, षोड़श्यन्तीवे विधेरौदासीन्यात् तद्ग्रहणविधानेन न विरोधसम्भव इति वाच्यम् । तथार्थत्वे षोड़शीतरपात्रग्रहणस्य तत्तविधिभिरीव प्राप्ततया वाक्यस्यानुवाइतापत्तेः । तत्सार्थक्याय तहाक्यस्य षोड़शिवर्जनार्थकत्वस्यावश्यवक्तव्यत्वात् ।
इदानीमतिरावण नजान्वयवाधकमाह यदिचेति। अन्वयी नअान्वयः । तत्रापि सएव विरोध इतबाह सोपि नेति । तविधिविरीधादिति । पतिराव
For Private And Personal
| SR No. | 020071 |
| Book Title | Arthsangraha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Shrikrushna Bhattacharya |
| Publisher | Shrikrushna Bhattacharya |
| Publication Year | 1821 |
| Total Pages | 474 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 16 MB |