Ashok Ane Ena Abhilekh

SR No.: 020057
Original Sutra Author: N/A
Author: Hariprasad Gangadhar Shastri
Publisher: Gujarat University
Publication Year: 1972
Total Pages: 206
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 48

અશોક અને એના અભિલેખે રાણીને સ્તંભલેખ- દેવના પ્રિયના વચનથી સર્વત્ર મહામાત્રોને કહેવાનું કે અહીં બીજી રાણીનું જે કંઈ દાન હોય તે એ રાણીનું છે. એ બધું બીજી રાણી, તીવરની માતા, કારુવાકીનું જ ગણવું.
રશ્મિનઈ તંભલેખ – દેવોના પ્રિય પ્રિયદર્શી રાજાએ અભિષેકને વીસ વર્ષ થયે અહીં બુદ્ધ શાક્યમુનિ જમ્યા છે માટે જાતે આવીને પૂજા કરી. શિલાતંભ ઊભો કરાવ્યો. લુંબિની ગામને કરમુકત કર્યું ને તેના મહેસૂલનો દર આઠમા ભાગને કર્યો.૧
નિલીવ સ્વભખ-દેવોના પ્રિય પ્રિયદર્શી રાજાએ અભિષેકને ચૌદ વર્ષ થયે બુદ્ધ કનકમુનિના સ્તૂપને બમણો મોટો કરાવ્યો. અભિષેકને વીસ વર્ષ થયે જાતે આવી પૂજા કરી ને શિલાસ્તંભ ઊભો કરાવ્યો.
ગુફાલેખ –(૧) રાજા પ્રિયદર્શીએ અભિષેકને બાર વર્ષ થયે આ વડ-ગુફા આજીવિકોને આપી.
(૨) રાજા પ્રિયદર્શીએ અભિષેકને બાર વર્ષ થયે ખલતિક પર્વતમાં આ ગુફા આજીવિકોને આપી.
(૩) રાજા પ્રિયદર્શીના અભિષેકને ઓગણીસ વર્ષ થયાં. મેં ખલતિક પર્વતમાં આ ગુફા આપી.
ફલક ખ– મગધને પ્રિયદર્શી રાજા સંઘને અભિવાદન કરીને સુખશાતા કહે છે. –અમને બુદ્ધ, ધર્મ અને સંધ વિશે કેટલો આદર છે તે તમને વિદિત છે. ભગવાન બુદ્ધ જે કંઈ ભાખ્યું છે તે બધું સારું જ ભાખ્યું છે. છતાં અમને લાગે છે કે સદધર્મ આ રીતે લાંબે વખત ટકશે તે મારે કહેવું જોઈએ. આ ધર્મસુત્રો – વિનયસમુત્કર્ષ, આર્યવાસ (આર્ય જીવનની રીતો), અનાગતભય, મુનિગાથા, મીનેયસૂત્ર, ઉપસિષ્યપ્રશ્ન અને જે રાહુલ-વિવાદ(બોધ)માં મૃષાવાદ વિશે ભગવાન બુદ્ધ કહેલું તે-નું ઘણા ભિક્ષુઓ અને ભિક્ષુણીઓ વારંવાર શ્રવણ અને મનન કરે. એ રીતે ઉપાસકો અને ઉપાસિકાઓ પણ. મારું અભિપ્રેત જાણે તે માટે હું આ લખાવું છું
લેખનાં સ્વરૂપ– અશોક પિતાના મુખ્ય શૈલલેખ તથા સ્તંભલેખોને સામાન્યતઃ “ધર્મલિપિ' તરીકે ઓળખાવે છે, જેમ કે શૈલલેખ નં. ૧, ૫, ૬ અને ૧૪
૧. જમીન મહેસુલમાં સામાન્ય રીતે ધાન્યને છઠ્ઠો ભાગ લેવામાં આવતો. તે દર અહીં ઘટાડ્યો.
૨. છેલ્લા સાત બુદ્ધોમાંના પાંચમા બુદ્ધ.