________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२७१
अर्थालङ्कारवर्णनो नामाष्टमस्तरङ्गः । " असारं संसारं परिमुषितरत्नं त्रिभुवनं
निरालोकं लोकं विधिमपि विपन्नाद्भुतविधिम् । अदर्प कन्दर्प जननयननिर्माणमफलं
जगजीारण्यं कथमसि विधातुं व्यवसितः ? ॥७६०॥" अत्र 'कथमसि विधातुं व्यवसितः' इदं पदसमुदायं वस्तु संसारादीनामसारत्वादिकं धर्म दीपयद् दीपकम् ।
यत् पुनः कश्चित्" चरन्ति चतुरम्भोधिवेलोद्यानेषु दन्तिनः ।
चक्रवालाद्रिकुलेषु कुन्दमासो गुणाश्च ते ॥७६१॥" इत्यादिषु दीपकमुक्तं तदयुक्तमुभयेषामंप्रस्तुतत्वेन तुल्ययोगिता-समुच्चया. दिविषयत्वात् ॥ ३३ ॥
अौपम्यप्रस्तावानिदर्शनामीहवस्तुनो योग्यताऽभावात् सम्बन्धः क्वाप्यसम्भवन् । इवार्थाय प्रकल्पेत यस्यां सा स्यान्निदर्शना ॥ ३४॥ वस्तुनो वाक्यार्थस्य सम्बन्धो मिथः पदार्थानामन्ययो योग्यताया अभावात क्वाप्यसम्भवन्निवार्थीयोपमोत्प्रेक्षारूपाय प्रकल्पेत जायेत यस्यां सा निदर्शनाऽऽख्याऽलङ्कतिः स्यात् । तत्रोपमारूपों यथा--
"क्क सूर्यप्रभवो वंशः क चाल्पविषया मतिः ! ॥
तितीपुर्दुस्तरं मोहादुडुपेनास्मि सागरम् ।। ७६२ ॥" अत्रोडुपेन सागरतरणयोग्यताऽभावादसम्भवन् पदसम्बन्ध उडुपेन सागरतरणसदृशं मन्मत्या सूर्यवंशवर्णनमित्यौपम्याय कल्पते ।
यथा वा__ "क्रमेण चाौंदितमिन्दुबिम्ब सितत्वगर्भोदयरागशोभि ।
मदप्रभालचितकामपालललाटपट्टश्रियमाचकर्ष । ७६३ ।।" १ प. (मपि प्र० । २ ५. योग्यता० । ३ अ. नमा० प. ०य नाह । ४ अ. यत्रार्थ ।
५ प. ०पता।६ प. ऋल्प्य
ते।
For Private And Personal Use Only
