________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
दोषव्यावर्णनो नाम पञ्चमस्तरङ्गः । अथ दुष्टविध्यनुवादभाग् यो दुष्टौ विध्यनुवादौ भजते । यथा" प्रयत्नपरिबोधितः स्तुतिभिरद्य शेषे निशा
मकेशवमपाण्डवं भुवनमद्य निःसोमकम् । इयं परिसमाप्यते रणकथाऽद्य दो शालिना
मेपैतु रिपुकाननातिगुरुरद्य भारो भुवः ॥ ४१४ ॥" अत्र ‘शयितः स्तुतिभिः प्रयत्नेन बोध्यसे' इति शयनानुवादेन बोधो विधेयस्ततश्चानुवादो विधिश्चात्र वैपरीत्येन कृतौ ।
- अथ परिवृत्तः संसामान्यविशेषात् सामान्येन विशेषेण च सहितानियमानियमद्वाँनियमादनियमाच परिवृत्तो विनियमितस्ततश्च सामान्यपरिवृत्तो विशेषपरिवृत्तो नियमपरिवृत्तोऽनियमपरिवृत्तश्चेति चतुर्धा । तत्राद्यो यथा" कल्लोलवेल्लितदृषत्परुषप्रहारै रत्नान्यमूनि मकराकर ! माऽवमंस्थाः । किं कौस्तुभेन विहितो भवतो न नाम यांच्याप्रसारितकरः पुरुषोत्तमोऽपि ॥"
अत्रैकेन किं न विहितो भवतः स नामेति सामान्ये वाच्ये कौस्तुभेनेति विशेष उक्तः।
द्वितीयो यथा" श्यामा श्यामलिमानमानयत भोः ! सान्द्रैमषीकूर्चक
मन्त्रं तन्त्रमथ प्रयुज्य हरत श्वेतोत्पलानां स्मितम् । चन्द्रं चूर्णयंत क्षणाच्च कणशः कृत्वा शिलापट्टके।
येन द्रष्टुमहं क्षमे दश दिशस्तद्वक्त्रमुद्राङ्किताः ॥ ४१६ ॥" अंत्र ज्योत्स्नीमिति विशेषे वाच्ये सामान्यमुक्तम् ।
तृतीयो यथा
१ अ. न...निः० । २ व. ०मपि तु । ३ व. ०त्तश्चेति, प. समासान्य० । ४ प. द्वयावनि० । ५ अ. यात्रा० । ६ व. ०लिमानय० । ७ व. ०न्त्रं प्र० । ८ व. ०यतत्क्ष. ।
व. ०द्वख० । १० व. यत्र।
For Private And Personal Use Only