Page Text
________________
४७४
व्यवहारकाण्डम्
योस्तोरणद्वयम् । तेषां च मुण्डकानां च नैखात्य निश्चलार्थ (२) शुक्लो निर्यासः ।
सवि.१८४ हस्तद्वयमुक्तम् । ततो मध्यमतोरणके चतुर्हस्ता धटतुला। (३) शुक्लखादिरवर्जितमित्यर्थः। - व्यम.२४ अन्तयोर्लोहमयशिक्यद्वयाधारभूतमुण्डकद्वयसहिता मध्ये __ अञ्जनं तिन्दुकीसारं तिमिशो रक्तचन्दनम्। : च अर्धहस्तविलम्बितलोहशङ्खलकक्षासहितशीलिका | एवंविधानि काष्ठानि धटार्थ परिकल्पयेत् ॥ भवन्तीति धटप्रमाणनिवेशः।
अभा.७५ - एवंविधानीति बदन् पूर्वोक्तानामलाभे यज्ञियवृक्षा(२) धटशब्देनात्र तुलामध्यसंबन्धी पाशो लक्ष्यते। न्तरमपि भवतीति दर्शयति । *स्मृच.१०५ कर्कटशब्देनात्र उपान्त्यकीलको सादृश्यादुच्येते । सभाराजकुलद्वारे सुरायतनचत्वरे। तेनायमर्थः-अयोमयैः पाशप्रभृतिभिः स्थितिहेतुमि- निखेयो निश्चल: पूज्यो गन्धमाल्यानुलेपनैः॥ स्तुलायां भवितव्यमिति । आदिशब्देनाक्षमध्येऽप्येकेन दध्यक्षतहविर्गन्धकताध्ययनमऊगलः । कर्कटेन भवितव्यमिति दर्शयति । स्मृच.१०६ धर्मरक्षार्थमाहूतैर्लोकपालैरधिष्ठितः।।
(३) धटो मध्यम् । कर्कटको अन्त्यौ । पादस्तम्भा- सर्वदा स तु देयः स्यात्सर्वलोकस्य पश्यतः ॥ दीनां स्थूलता तु विशेषानभिधानात् यावति स्थौल्ये (१) एते प्रदेशा धर्मदेवतावतारयोग्या भवन्तीति । दाढर्थ भवति तावत्येव कार्या । शिष्टाचाराद्विशेषो अयं च यदा प्रथमं निखेयः तदा अतिशोभन दिनलग्नज्ञेयः । पादस्तम्भावुदग्दक्षिणसंस्थानौ कृत्वा तुला
* व्यप्र., व्यम. स्मृचवत् । प्राङ्मुखा कार्या । 'पश्चिमे तोलयेत्कर्तृनन्यस्मिन्मृत्तिका (१) नास्मृ.४।२६५ थं (थे) उत्त.; अभा.७५ थे (थें) शुभाम्' इति पितामहस्मरणात् । पूर्वपश्चिमसंस्थानौ उत्त.; अप.२।१०२ थै (\) उत्त.; व्यक.८३ (अर्जुनं तिन्दुकं कृत्वा उदङ्मुखा वा कार्या, 'धारयेदुत्तरे पार्श्व पुरुषं सारं तिनिशं रक्तचन्दनम् ) काष्ठानि (वृक्षाणि) थं (\); स्मृचः दक्षिणे शिलाम्' इति नारदस्मरणात् । *व्यप्र.१८८
१०५ अनं (अनः); पमा.१६९ (अर्जुनस्तिलकोऽशोकस्ति'खादिरं कारयेत्तत्र निव्रणं शुक्लवर्जितम् ।।
मियो रक्तचन्दनः); सवि.१८४ उत्त., प्रजापतिः; व्यसौ.७६ शांशपं तदभावे तु शालं वा कोटरैर्विना ।।
तिमिशो (तिनिश); ध्यप्र.१८६ अञ्ज (अर्जु) तिमिशो (तिनिश);
व्यम.२४ व्यसौवत् ; विता.२१८ (अअनस्तिन्दुकः सारः (१) धटस्यैतानि दारूणि । परं मुख्यः प्रधानः
स्तिलित्यो रक्तचन्दनः); प्रका.६६ स्मृचवत् ; समु.५५' खदिरः । ततस्तिन्दुकः टिम्बरूकः । तदभावे शिंशपा।
स्मृचवत्. (२) नास्मृ.४।२६५-२६६ पूज्यो (कार्यो) तदभावे शालवृक्षदारु । एतान्यपि शुक्लकोटरवर्जितानि
पनैः (पन:); अभा.७५ द्वारे (दार) शेषं नास्मृवत् ; मिता. कार्याणि । शुक्लं ग्रन्थिकोटिरन्ध्रम् । अभा.७५
२।९९ सुरा (देवा) निखे (निधे) गन्ध (धूप); अप.शार . * व्यउ. ब्यप्रगतम् ।
द्वारे (द्वारि) निखे (निश्चे); व्यक.८३ अपवत् ; स्मृच.१०४ (१) नास्मू.४।२६४ त्तत्र (तं च) (क), अभा.७५ त्तत्र द्वारे (द्वार) सुरा (देवा) पू; पमा.१६३ स्मृचवत् , पू... (तंच) शांशपं (शिंशपा); अप.२।१०२ र () णं (णां) १६८ कुलद्वारे (गृहद्वार) पू.; सवि.१८३ स्मृचवत, पू.;. तम् (ताम् ) पं (पी) भावे (लाभे) शालं (सालात्); व्यसौ.७६ द्वारे (द्वार) चत्वरे (मेव च); व्यप्र.१८२ सुरा ध्यक.८३ (खादिरा कारयेत्तत्र निर्बणाऽशोकवर्जिता । शिंशपी (देवा) पू. व्यउ.५४ गन्ध (धप) शेषं स्मृचवत् ; व्यम.२२ तदभावे तु शालाम्राकोचकैविना ॥); स्मृच.१०५ शांशपं सुरा (देवा) पू.; विता.२१३.२१४ निखे (निषे) शेष व्यउ. (शिंशपां) भावे (लाभे); पमा.१६८ रं (रों) णं (णां) वत् ; राको.४१३ स्मृचवत् , पू.; प्रका.६५ स्मृचवत, पू.; तम् (ताम्) शांशपं (शिशिपा) शालं (साला ); सवि. समु.५५ वितावत् . १८४ शांशपं (शिंशपां) टरैः (दरं) प्रजापतिः, न्यसौ. (३) नास्मृ.४।२६६-२६७ ताध्यय (तपाव) धर्म...तैः ७६ २ (री) णं (णां) तम् (ताम् ) शांशपं (शैशपी) शालं (रक्षार्थमाहूतैर्लोके); अभा.७५ ताध्यय (तपाव ) धर्म...तेः (शाली), व्यप्र.१८६ तु (वा); ब्यम.२४ तु (वा), विता. (रक्षार्थमाहूतर्लोक); अप.२।१०२ धर्म (धर्मो) हूतैः (हतो). २१७ शुकु (श्वभ्र) तु (वा); प्रका.६६ स्मृचवत् ; समु.५५ । व्यक.८३, स्मृचि.५३(=) गन्ध (गन्धैः); व्यसौ.७६ गन्ध स्मृचवत् .
(गन्धैः) ल: (लै:). (४) नास्मृ.४।२६७, अभा.७५.
| SR No. | 016113 |
| Book Title | Dharmkosh Vyavaharkandam Vol 01 Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lakshman Shastri Joshi |
| Publisher | Prajnapathshala Mandal |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 858 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 21 MB |