________________
अमरकोषः।
[तृतीयं काण्डम् ।
(२) ॥ ॥ केचित्तु-वावृतु वर्तने (दि. आ० से.) इति | यस्य । (२)॥*॥ नाना रूपमस्य ॥ (३) ॥॥ पृथग् विधा पठन्ति, तन्मते वावृत्यते स्म। क्तः (३।२।१०२)॥ (३)॥*॥ | यस्य ॥ (४)॥॥ चत्वारि 'नानारूपस्य'॥ त्रीणि 'स्वयंवरादौ स्वीकृतस्य वरादेः॥
| अवरीणो धिकृतश्चापि संयोजित उपाहितः।
अवेति ॥ अव रीयते स्म । 'रीङ् स्रवणे' (दि. आ० समिति ॥ संयोज्यते स्म । 'युजिर् योगे' (रु. उ०
अ०)। क्तः (३।२।१०२) ॥ (१) ॥ ॥ धिगकारि । अ०) ण्यन्तः । क्तः (३।२।१०२)॥ (१)॥*॥ उपाधीयते ।
।। क्तः (३।२।१०२) ॥ (२)॥*॥ पर्यायान्तरं दर्शयितुमुक्त. क्तः (३।२।१०२)। 'दधातेहिः' (७।४।४२)। 'उपाहितो
स्यैव धिकृतस्यानुवादः । यद्वा,-निर्भसित उक्तः, अत्र तु उनलोत्पाते पुमानारोपिते त्रिषु' (इति मेदिनी)॥ (२)॥॥
निन्दितमात्रे ॥*॥ द्वे 'निन्दितमात्रस्य॥ द्वे 'मेलितस्य'॥ प्राप्यं गम्यं समासाद्यम्
अवध्वस्तोऽवचूर्णितः। प्रेति ॥ प्राप्यते। 'आप्ल व्याप्तौ' (स्वा०प० अ०)।
अवेति ॥ अवध्वस्यते स्म । 'ध्वंसु गतौ च' (भ्वा० ण्यत् (३।१।१२४) ॥ (१) ॥ गम्यते । 'गम्ल गतौ | आ० से.)। क्तः (३।२।१०२) । 'अवध्वस्तं परित्यक्ते (खा०प० अ०)। 'पोरदुपधात्' (३।१।९८) इति यत् ॥ नान्दतऽप्यवचूाणत शत विश्वः ।।
निन्दितेऽप्यवचूर्णिते' इति विश्वः ॥॥-'अपध्वस्तः' इत्यपि (२) ॥*॥ समासद्यते । 'षद् विशरणादौ' (तु०प० अ०)। पाठः ॥ (१) ॥*॥ अवचूर्ण्यते स्म । 'सत्याप-' (३।१।२५) ण्यत् (३।१।१२४)॥ (३) ॥॥त्रीणि 'आप्तं शक्यस्य ॥ इति ण्यन्तात् क्तः (३।२।१०२) । यद्वा,-'चूर्ण पेषे' चुरादिः॥
स्यन्नं रीणं तं सते ॥ ९॥ (२)॥*॥ द्वे 'क्षिप्तसुधादिचूर्णस्य ॥ स्येति ॥ स्यन्द्यते स्म। 'स्यन्दू प्रस्रवणे' (भ्वा० आ० | अर
अनायासकृतं फाण्टम् से.)। क्तः (३।२।१०२)। 'रदाभ्याम्- (८२।४२) इति । अनेति ॥ (१) ॥॥ फण्यते स्म। 'फण गतौ' (भ्वा० नत्वम् ॥ (१)॥ ॥ रीयते स्म । 'रीङ् प्रस्रवणे' (दि. आ०प० से०)। क्तः (३।२।१०२)। 'क्षुब्धखान्त-' (१२।१८) अ०)। क्तः (३।२।१०२)। 'खादय ओदितः' (दि. ग. इति साधुः ॥ (२) ॥॥ द्वे 'अनायासेन कृतस्य क्वाथसू०) इति नत्वम् (८।२।४५)॥ (२) ॥॥ यते स्म । विशेषस्य' ॥ 'सु गतौ' (भ्वा०प० अ०) । क्तः (३।२।१०२) ॥ (३)
स्वनितं ध्वनितं समे ॥१४॥ ॥*॥ स्नूयते स्म । 'ष्णु प्रस्रवणे' (अ०प० से.) । क्तः (३।२।१०२) ॥ (४)॥*॥ चत्वारि 'प्रस्तुतस्य'॥
खेति ॥ खन्यते स्म । 'स्खन शब्दे' (भ्वा० ५० से.)। संगूढः स्यात्संकलितः
| क्तः (३।२।१०२)॥(१) ॥ ॥ ध्वन्यते स्म । 'ध्वन शब्द'
(भ्वा०प० से.) क्तः। (३।२।१०२) ॥ (२) ॥॥ द्वे 'कृतसमिति ॥ संगुह्यते स्म । 'गुहू संवरणे' (भ्वा० उ०
शब्दस्य ॥ से.)। कः (३।२।१०२) ॥ (१) ॥*॥ संकल्यते स्म । 'कल संख्याने (भ्वा० आ० से.)। क्तः (३।२।१०२) ॥
बद्धे संदानितं मूंतमुहितं संदितं सितम् । (२) ॥१॥ द्वे 'अङ्कान्तरेणैकीकृतस्याङ्कादेः॥ वेति ॥ बध्यते स्म । 'बन्ध बन्धने' (त्या० प० से.)।
अवगीतः ख्यातगहणः। क्तः (३।२।१०२) ॥ (१)॥॥ संदान्यते स्म। 'दान खण्डने' अवेति ॥ अवगीयते स्म । 'गै शब्दे' (भ्वा०प०
(भ्वा० उ० से.)। क्तः (३।२।१०२)॥ (२) ॥*॥ मूयते
| स्म । 'मूङ बन्धने' (भ्वा० आ० से.)। क्तः (३।२।१०२)। से०)। क्तः (३।२।१०२)। 'घुमास्था-' (६।४।६६) इती
॥ (३) ॥ ॥ उद्दयते स्म । संद्यते स्म । 'दो अवखण्डने' त्वम् । 'अवगीतं तु निर्वादे दृष्टगर्हितयोरपि' इति विश्वः
(दि०प०अ०)। क्तः (३।२।१०२)। 'यतिस्यति-' (३।४।(मेदिनी) ॥ (१)॥॥ ख्याता गर्हणा यस्य ॥ (२)॥॥ द्वे
४०) इतीत्वम् ॥ (४) ॥*॥ (५) ॥*॥ सीयते स्म। 'षिञ् 'प्रसिद्धनिन्दस्य॥
बन्धने' (खा० उ० अ०)। क्तः (३।२।१०२)॥ (६) ॥५॥ विविधः स्याद्बहुविधो नानारूप: पृथग्विधः॥९३॥ षट 'बदस्य। वीति ॥ विचित्रा विधा यस्य ॥ (१) ॥*॥ बहवो विधा
१-'मूर्णम्' इति पाठे-'मुर्व बन्धने' (भ्वा० ५० से०) । १-'ततो वावृत्यमानासौ रामशालां न्यविक्षत' इति भट्टिः- क्तः (३।२।१०२) । रालोपः' (६।४।२१) इति वलोपः । 'हलि इति स्वामि-मुकुटौ । इत्थमबुध्वा 'वृत्तव्यावृत्तौ' इति पेठः-इति | च' (८१२७७) इति दीर्घः । निष्ठानत्वम् ( ८।२।४२ )...इति क्षीरस्वामी । २–'उपाहितां वक्षसि पीवरस्तनी' इति भारविः- मुकुटः। २-उद्दीयते । संदीयते इति युक्तम् । यकि परे 'ओतः इति मुकुटः॥
श्यनि' (७३७१) इति लोपस्याप्राप्तेः ।