Page Text
________________
સત્યદેવ
૨૩૮
સત્યભામાં
ચૌદ વર્ષ થઈ ગયાં. એક દિવસે એ પોતાના દશ પુત્ર પૈકી એક બારણુ પાસે ઊભો હતો. તે વખતે શિકારીએ સત્યવૃતિ સેમવંશી પુરુકુલોત્પન્ન હસ્તિરાજાના પુત્ર ઘાયલ કરેલું એક પશુ – સૂવર એની આગળ થઈને દેવમીઢ અથવા દિમીઢના વંશના કૃતિમાન અથવા એના આશ્રમમાં સંતાઈ ગયું. તાજા ઘામાંથી ધૃતિમાન રાજાને પુત્ર. એને પુત્ર તે દઢનેમિ રાજા, લેહી નીકળતું દેખીને દયા હદયે એના મોંમાંથી સત્યવૃતિ (૨) દ્રૌપદીના સ્વયંવરમાં આવેલું એક
એ-એ' એવો ઉચ્ચાર અનાયાસે નીકળ્યો. “એ—એ ' રાજા. / ભાર૦ આ૦ ૨૦૧–૧૦, એ દેવીને બીજમંત્ર હેવાથી એના જાપથી એનાં સત્યવૃતિ (૩) પાંડવ પક્ષને એક ક્ષત્રિ. એ સૂચિતહૃદયચક્ષુ ખૂલી ગયાં અને વાલ્મીકિની પેઠે ને પુત્ર હોવાથી સૌચિતિ કહેવાતો. એને કણે એ કવિ થઈ ગયો. થોડી વાર પછી એને ઘાયલ માર્યો હતે. | ભાર૦ ક. ૩-૩૧, ભાર ઉ૦ કરનાર શિકારી સૂવરની શોધ કરતો આવ્યો. એણે ૧૭૧-૧૮: ઉ. ૧૯૬–૨૮. ઋષિને ત્યાં ઊભેલા જોઈને નમસ્કાર કરીને પૂછ્યું સત્યવૃતિ (૪) ચિરકારી ઋષિના ભાઈ ગૌતમ પુત્ર કે અહીં થઈને ઘાયલ થયેલું કઈ પશુ જતું દીઠું ? શતાનંદને પુત્ર અને શરદ્વાન ઋષિને પિતા. સત્ય જ ભાષણ કરનારને સંકડામણ આવી પડી. સત્યવ્રુતિ (૫) પાંચાળ કુળના દ્રુપદ રાજાને પુત્ર. જે હા કહે તે બિચારું પશુ મરી જાય છે; જો એને દ્રોણાચાર્યો માર્યો હતો ભાર દો. સ૦ ૨૩ના કહે તે અસત્ય બોલાય છે. માટે ઋષિએ કઈ સત્યનામાં અયોધ્યા નગરીમાં દશરથ રાજાનું મંદિર જવાબ જ દીધો નહિ; એટલે વ્યાધે બીજી વાર જે સ્થળે હતું તે સ્થળ. પૂછ્યું. એમ ફરી ફરી પૂછતાં ઋષિએ એને કહ્યું: સત્યંભરા પ્લેક્ષીપની નદીવિશેષ. યા વરાતિ ન સાં સૂતે યા મૂતે સા ન વયતિ સત્યભામા શ્રીકૃષ્ણની અષ્ટ પટરાણીઓમાંની મહો યા સ્વાર્થી Éિ પૃષ્ઠરિ પુનઃપુનઃ | એક. એ સત્રાજિતની પુત્રી હતી. એને દ્રૌપદીની
આ શ્લોકના બે અર્થ કરાય છે: (૧) જે ચૈતન્ય જોડે પતિને વશવતી કરવા સંબંધે સંવાદ થયો . શક્તિ છે તે સાક્ષીપણાને લઈને દેખે છે, પણ તે હતે. ભૌમાસુરને મારવા ગયા ત્યારે પણ એ બોલતી નથી. બોલવું એ એને નહિ, પણ બુદ્ધિને કૃષ્ણની જોડે ગઈ હતી ધર્મ છે. પણ બોલનાર બુદ્ધિ પતે જડ હેવાથી એક સમયે કૃષ્ણ દિવ્ય શયનને વિષે સૂતા હતા દેખતી નથી. દેખનાર તે ચૈતન્ય છે. (૨) આંખ જે તે વખતે એમને હસવું આવ્યું. સત્યભામાએ આ દેખે છે તે બોલતી નથી, કેમકે બોલવું એ એને નિષ્કારણું હાસ્ય કેમ કર્યું તે જાણવા કૃષ્ણને તેનું ધર્મ નથી અને જે બેલે છે તે જીભ પિતાને કારણ પૂછતાં એમણે તેનું કારણ સમજાવ્યું હતું. જોવાને ધર્મ ન હોવાને લીધે, જોઈ શકતી નથી. શ્રીકૃષ્ણની સાથે એ ઇન્કલેકમાં ગઈ હતી. |
આ પ્રમાણે ઉતથ્ય – સત્યતાને સહસા સ્કૂરણ ભાર૦ સ૦ ૫૬–૪૦; ભાગ ૪૦ ૧૦ સ૦ ૫૯; થઈને બેલાઈ ગયેલે લૅક સાંભળીને અહીંથી હરિવં• સત્ર ૨; વિષ્ણુ૫-૩૦ તેમ જ કૃષ્ણ કાંઈ સમાચાર નહિ મળે જાણીને વ્યાધ ત્યાંથી પાંડવોને મળવા કાયકવનમાં ગયા ત્યારે પણ એને ચાલ્યો ગયો. | દેવી ભાગ૦ કંધ૦ ૩. સ૧૧. જોડે લઈ ગયા હતા. | ભા૨૦ ૨૦ ૧૮૫–૭૦ એ સત્યદેવ ભીમસેને મારેલા કલિંગ રાજના બે ચક- મેળાપ વખતે એણે પતિવશીકરણ સંબંધે દ્રૌપદીને રક્ષકોમાં એક | ભાર૦ ભી ૫૪–૭૬.
પ્રશ્ન પૂછવાથી દ્રૌપદીએ એને રહસ્ય સમજાવ્યું સત્યદેવ (૨) અર્જુને મારેલા ત્રિગર્ત રાજપુત્ર. | હતું. / ભાર૦ વ૦ ભાગ ૧૦ કંઇ પદ સ; ભાર૦ ક. ૧૮-૨૧.
હરિવં–૧–૩૮; વિષ્ણુ૪–૧૩. ૨૩૪-૪ એના સત્યધર્મા હવે પછી થનાર ધર્મ સાવર્ણિ મનુના કૃષ્ણ સાથેના વિવાદની હકીકત સારુ જુઓ:
| SR No. | 016089 |
| Book Title | Students English Paiya Dictionary |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Hiralal R Kapadia |
| Publication Year | 1941 |
| Total Pages | 202 |
| Language | English |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 6 MB |