Page Text
________________
અજમીઠ
૧૧
અણિમાંડવ્યા સ્ત્રીઓ હતી. તે વચ્ચે ચાર પુત્ર હતા. ધ્રુમિનીલાને સ્ત્રીને ત્યાગ કરીને એક શુદ્ર સ્ત્રીની સાથે પ્રેમ ઋક્ષ, નીલીને દુષ્યન્ત અને પરમેષ્ટી અને કેશિનીને બાંધી એની સાથે વિષયમાં પોતાનું આયુષ્ય જનું. આ જહનુએ ગંગાનું પ્રાશન કર્યું હતું. ગુમાવ્યું. આ સ્ત્રીની સંતતિમાં નાના પુત્રનું નામ અજમઢ (૩) હસ્તિનાપુર વસાવનાર સેમવંશી નારાયણ પાડયું હતું. એક વેળા સાધારણ રીતે હસ્તિને પૌત્ર અને વિકુંઠનને પુત્ર. એને ચાર નારાયણને હાક મારતો હતો તે સંધિમાં એણે સ્ત્રીઓ હતીઃ કઠેયી, ગાંધારી, વિશાલા અને ઋક્ષી. વિષ્ણુદૂત અને યમદૂતને સંવાદ સાંભળે. એ આ બધીઓથી એને ચોવીસ પુત્રો હતા. સંવાદ એને પોતાના સંબંધને હાઈ એને ઘણે અજમીઢ (૪) અજમીઢ, કિમીઢ, પુરુમીઢ હસ્તિન અનુતાપ થયે. પછી આ શુદ્ર સ્ત્રી અને એની રાજ્યના મુખ્ય પુત્ર હતા. અજમઢને કરવ, તેને સંતતિને તત્કાળ ત્યાગ કરીને પિતાનું બાકી રહેલું મેધાથિ; અજમઢને બીજો પુત્ર બૃહદ્રિષ, ઋક્ષ આયુષ્ય ગંગાદ્વારે જઈને ભગવદ્દભજનમાં ગાળ્યું. નામના પુત્રને સંવરષિ તેને કુરુ. આ કુરુ કુરુ એથી કરીને એને મરણ પછી ઉત્તમ લેકની પ્રાપ્તિ ક્ષેત્રને ધર્મક્ષેત્ર બનાવ્યું હતું.
થઈ હતી ભાગ ષષ્ઠ૦ સ્કo અ૦ ૧-૨. . અજમી. (૫) ચન્દ્રવંશી વિજયકુળના જન- અજામુખી લંકામાં અશેકવનમાં સીતાના રાજાના પુત્ર પુરુનું બીજુ નામ.
સંરક્ષણ સારું રાખેલી રાક્ષસીઓમાંની એ નામની અજમીઢ (૬) ચન્દ્રવંશી નહુષરાજાના પુત્ર યયાતિ એક રાક્ષસી / વા૦ રા૦ સું સ-૨૪ રાજાના પુરુ નામના પુત્રના વંશમાં જન્મેલા અજિત-અજિત પરમાત્મા હસ્તિરાજાના ત્રણ પુત્રમાને મોટો. એને નીલિની અજિ-અજિત (૨) ચાક્ષુસ મન્વેતરમાં થયેલા ભૂમિની, ધૂમિની અને કેશિની એ નામની ચાર વિષ્ણુને અવતાર (ચક્ષુનું શબ્દ જુઓ). સ્ત્રીઓ હતી. એ ચારેથી થયેલી સંતતિને સામાન્ય અજિલ્ફિકા લંકાના અશોકવનની એક રાક્ષસી / રીતે આજમીઢ કહેતા. પ્રિયમેઘ, ઋક્ષ, બહકિધુ
પર દિ. ભાર૦ વન અ ૨૮૦. અને નીળ એ નામના ચાર પુત્રો વડે એની વંશ-
અજિગત ભગુકુળમાં જન્મેલે એક બ્રાહ્મણ. એને
આ વૃદ્ધિ થઈ હતી. તેમાં પહેલાની સંતતિ તપને યોગે સુનઃપુછ, શુનઃશેપ અને લાંગૂલ એ નામના બ્રાહ્મણ થઈ હતી. બીજાના વંશમાં જરાસંધાદિ ત્રણ દીકરા હતા. એમાંના વચલા શુનશેપને રાજા અને પાંડવ-કૌરવ થયા. ત્રીજાના વંશને વરુણને ભાગ આપવા સારુ એણે હરિશ્ચન્દ્ર રાજાને બાદિષવ રાજાએ કહેતા હતા; અને ચેથાના
વેચાતે આપ્યો હતે. (હરિશ્ચન્દ્ર શબ્દ જુઓ.) વંશમાં પદાદિક પાંચાળ રાજાઓ અને મુગલ *
અજમાદ એ નામને રુદ્ર (એકાદશ, રુક શબ્દ
જુએ.) સંજ્ઞાવાળા બ્રાહ્મણો થયા હતા.
અજૈકપાદ (૨) યજ્ઞ સંબંધી, અગ્નિવિશેષ. અજયે શિશુનાગ વંશના દશ રાજાએ મને સાતમે અટવીપુરી પાંડવોના સમયમાં કલિંગ દેશની રાજા. એને પિતા દર્ભક અને પુત્ર નંદિવર્ધન | દક્ષિણે આવેલી એક નગરી. ભાગ ૧૨-૧૬.
અટવીશિખર કલિંગ દેશની દક્ષિણે વિદ્યમાન દેશઅજસ્ય એક ઋષિ.
વિશેષ. | ભાર૦ ૯-૪૮ અજા શ્રાવણ વદ અગિયારસ.
અટ્ટહાસ ભારતવર્ષનું એક તીર્થ, અજાતશત્ર જેને કઈ પણ શત્રુ નહિ તે. ભારતમાં આદિ ભારતવર્ષને એક દેશ/ભાર૦ ભીષ્મ અ૦ ૯. આ સંજ્ઞા યુધિષ્ઠિરને બહુ લગાડાયેલી છે. અણિમા અષ્ટ મહાસિદ્ધિમાંની એક સિદ્ધિ. અજામિલ પૂર્વે કાન્યકુમ્ભ દેશમાં રહેનાર એક અણિમાંડવ્ય માંડવ્ય ઋષિનું બીજું નામ (માંડવ્ય બ્રાહ્મણ હતા. પિતાનાં માતાપિતા અને વિવાહિત શબ્દ જુઓ.)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016088 |
| Book Title | Pauranik Kathakosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dahyabhai P Derasari |
| Publisher | Granthlok Ahmedabad |
| Publication Year | 1988 |
| Total Pages | 362 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 22 MB |