Page Text
________________
અયુત
અજમી, અગ્રુત જેને યુતિ એટલે પતન નહિ તે. પરમાત્મા. અજન તેર સહિકયમાંના એક અસુરનું નામ. અમ્યુતાયુ ભારત યુદ્ધમાં દુર્યોધન પક્ષને એક રાજા. (૨ સૈહિકેય શબ્દ જુઓ). એના પુત્રનું નામ દીર્ધાયુ હતું. એ અર્જુનને હાથે અજન આઠ દિગ્ગજમાને પશ્ચિમ દિશા તરફને મરણ પામ્યું હતું. ભાર૦ દ્રોણ અ૦ ૯૩. દિગ્ગજ. ભારતવષય એક પર્વત એના ઉપર અચ્છોદ હિમાલય ઉપરનું એક સરેવર. બાણભટ્ટની અસિત ઋષિને આશ્રમ હતે. કાદંબરીમાં એનું વર્ણન છે.
અંજનપર્વા ભીમસેન પાંડવને પૌત્ર અને ઘટોઅચ્છેદકા ભારતવષય એક નદી | ભાર૦ ભીષ્મ કચનો પુત્ર. જયદ્રથના વધ પછી રાત્રે યુદ્ધ થયું અ૦ ૮.
તેમાં અશ્વત્થામાને હાથે મરણ પામે હતે. | અછાદા પિતરોની માનસકન્યા (આમાવસુ શબ્દ ભા૨૦ દ્રોણ૦ અ૦ ૧૫૬ જુઓ).
અંજના કુંજર નામના વાનરની કન્યા અને કેસરી અછાદ (૨) ભારતવષય એક નદી | ભાર ભીમ ૦ નામના વાનરની સ્ત્રી. એ પૂર્વે પુંજિકસ્થતિ અ૦ ૯
નામની અપ્સરા હતી અને શાપને લીધે પૃથ્વી અજ જેને જન્મ નહિ તે – પરમાત્મા.
પર અવતરી હતી. એ એકદા પર્વતના શિખર અજ (૨) પ્રિયવ્રત વંશના ઋષભદેવ કુળમાં પર બેઠી હતી તેવામાં પવન વડે એનું વસ્ત્ર સહેજ જન્મેલા પરિહર્તા રાજાને સ્તુતિ નામની ભાર્યાથી ઊડતાં એના શરીરના અવયવ વાયુ દેવતાની દૃષ્ટિએ થયેલા બે પુત્રમાં જેષ્ઠ (સ્વાયંભૂ મ૦ વંશ પડયા. આથી વાયુદેવને કામાવિર્ભાવ થયો, અને જુઓ).
એને આલિંગન કરવાને મૂર્તિમાન થઈને એની અજ (૩) એક ઋષિ અને એમનું કુળ (૧ વિશ્વા- સામે આવીને ઊભા. એણે કહ્યું કે મારે પતિવ્રત્ય મિત્ર શબ્દ જુઓ).
ભંગ કરશે નહિ. એનું આ ભાષણ સાંભળી એ અજ (૪) સૂર્યવંશી ઇક્ષવાકુ કુળના રઘુરાજાને
બોલ્યા કે તું ભય રાખીશ નહિ; સ્વસ્થ થા. હું પુત્ર. દશરથ રાજાને પિતા.
તારું પતિવ્રત્ય ભંગ કરતા નથી. મારા સંકલ્પ અજ (૫) વિદેહવંશના ઊર્ધ્વ કેતુ નામના જનકને
માત્રથી તને મારા જે પરમ પરાક્રમી પુત્ર ઉત્પન્ન પુત્ર અને પુરુજિત નામના જનકને પિતા..
થશે. આમ કહીને વાયુ અન્તર્ધાન થયા પછી કાળે અજ (૬) સોમવંશી વિજયકુળના જહુ રાજાના કરીને એ પિતાના પતિ વડે ગર્ભિણ થઈ અને પુત્ર પુત્ર પુરુરાજાનું બીજું નામ.
પ્રસવ્યો. મારુત એટલે વાયુના પ્રસાદ વડે ઉત્પન્ન અજ (૭) ભારત યુદ્ધમાં પાંડવ પક્ષને એક થયેલા આ પુત્રનું નામ મારુતિ એવું પડ્યું. તે વાવ રાજા | ભાર ઉદ્યો૦ અ૦ ૧૭૧.
રા૦ કિષ્કિ ૦ ૦ ૬૬ અજક ચન્દ્રવંશના વિજયકુળના બલાકાશ્વ રાજાને અજનાભ પર્વત જ બુદ્ધીપને એક પર્વત પુત્ર અને કુશિકરાજાને પિતા.
અજનાભવર્ષ પ્રિયવ્રતના પુત્ર આગ્નિદ્ર રાજાના અંજક દનુપુત્ર, એક દાનવ.
મોટા દીકરા નાભિને દેશ. એ જ દેશનું નામ અજગર શ્રીકૃષ્ણને નાશ કરવા સારુ અઘાસુરે પછવાડેથી ભારતવર્ષ પડયું જે અદ્યાપિ ચાલે છે. લીધેલું કપટ રૂપ | ભાગ ૧૦-૧૨-૧૬. (ભારતવર્ષ શબ્દ જુઓ) અજગર (૨) અવધૂતને એક ગુરુ / ભાગ ૧૧-૭-૩૪. અજાતિ એક બ્રહ્મર્ષિ અને તેને વંશ (કૃષ્ણ અજગવ મુખ્યત્વે કરીને મહાદેવના ધનુષ્યનું નામ. પરાશર શબ્દ જુઓ). એ સિવાય માંધાતા રાજ, પૃથુરાજા. એમના અજમીઢ એક બ્રહ્મર્ષિ (૩ અંગિરા શબ્દ જુઓ). ધનુષ્યનું પણ એ જ નામ હતું. મહાદેવના ધનુષ્યને અજમી (૨) પુરુવંશીય સુહાત્રને એવાકીની પિનાક એવું ખાસ નામ પણ છે.
કુખે ત્રણ પુત્રો થયા, તેમને મોટા પુત્ર. એને ત્રણ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016088 |
| Book Title | Pauranik Kathakosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dahyabhai P Derasari |
| Publisher | Granthlok Ahmedabad |
| Publication Year | 1988 |
| Total Pages | 362 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 22 MB |