________________
જૈન ધાર્મિક પારિભાષિક શબ્દકોશ
૧
દર્શનોપયોગદિવ્રત
તેને ઢાંકનારું જે કર્મ તે. | પાત્ર લેવા આવ્યું હોય, પરંતુ દર્શનોપયોગ ઃ વિષયમાં રહેલા આપવાનું મન ન થાય તે.
સામાન્ય ઘર્મને જાણવાવાળી | દામોદર : શત્રુંજય પર્વત ઉપરનો આત્મશક્તિનો વપરાશ, આ એક કુંડ, ભરતક્ષેત્રની અતીત દર્શનોપયોગનું બીજું નામ ચોવીસીમાં થયેલા નવમા સામાજોપયોગ અથવા ભગવાન. નિરાકારોપયોગ પણ છે.
દારા : સ્ત્રી, સ્વદારા=પોતાની દહદિશિઃ દશ દિશાઓ, ૪ દિશા, , પત્ની, પરદારા=પરની સ્ત્રી.
૪ વિદિશા, ઉપર અને નીચે. દાર્શનિક ચર્ચા દર્શનશાસ્ત્રો સંબંધી દક્ષઃ કામકાજમાં ચકોર, હોશિયાર. સૂક્ષ્મ વિચારણા. દાઝઃ ઈર્ષ્યા, કોઈ વ્યક્તિ પ્રત્યેનો દાન્તિક : જેના માટે દૃષ્ટાન્ત હાર્દિક ગુસ્સો.
અપાયું હોય છે. જેમ કે આ દાઢા નીકળવી : હિમવંત અને પુરુષ સિંહ જેવો છે. તેમાં
શિખરી પર્વતના બન્ને છેડે પુરષ એ દાન્તિક. લવણસમુદ્રમાં દૂર દૂર સુધી | દાસાનુદાસ : હે પ્રભુ ! હું તમારો
નીકળેલી પર્વતોની દાઢા. દાસ છું, દાસનો પણ દાસ છું. દાણચોરી : રાજાએ જે દેશમાં જે દાસીદાસ (પ્રમાણાતિક્રમ): નોકર
માલ લાવવા ઉપર જે દાણ ચાકર કેટલા રાખવા તેનું (જકાત) લેવાનું ઠરાવ્યું હોય લીધેલું જે માપ, તેનું ઉલ્લંઘન
તેમાં ચોરી કરવી. દાતા ઃ દાન આપનાર.
દાહ : તાપ, ગરમી, ઉકળાટ. દાનશાળા ઃ જ્યાં કોઈ પણ જાતના દિગંબર સંપ્રદાયઃ દિશા એ જ છે વસ્ત્ર
પ્રતિબંધ વગર યાચકોને દાન જેને, અર્થાત્ નગ્નાવસ્થા, તેવી અપાય તેવું સ્થાન.
નગ્નાસ્થામાં જ સાધુતા, મુક્તિ દાનેશ્વરી : પોતાની વસ્તુનો
આદિ સ્વીકારનાર માનનાર પરોપકાર માટે ત્યાગ કરવો તે સંપ્રદાય. દાન, તેમાં વિશિષ્ટ-અધિક દાન દિગ્ગજ ઃ ચારે દિશારૂપી હાથીઓ. આપનાર..
દિવ્રત ઃ જીવનપર્યંત ચારે દિશામાં દાનાન્તરાયઃ સંપત્તિ હોય, ગુણવાન્ | તથા ઉપર-નીચે કેટલું જવું તેનો
કરવું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
