Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 868

જન્ય
૧૯૦૩
રાજ-મંત્રી
1 રાણી
રાજન્ય પું. [સં.] રાજકીય પુરુષ (ક્ષત્રિય રાજ કુલ), રાજ-પ્રાસાદ . [સં.] રાજમહેલ રાજવંશી માણસ, ક્ષત્રિય. (૨) અમીર, ઉમરાવ
રાજપ્રિય વિ. [સં.] રાજાની મહેરબાનીનું રાજન્ય-બંધુ (બધુ) પું, સિ.] નામ માત્ર ક્ષત્રિય (ક્ષત્રિયના રાજ-બંદી (-બન્દી), ૦વાન ૫. જિઓ “જ' + બંદી, ગુણધર્મ વિનાને)
વાન.'] રાજકીય કેદી, “સ્ટેઈટ-પ્રિઝનર,' “પેલિટિકલ રાજન્યા સી. [સં.] રાજ-કુટુંબની સી, ક્ષત્રિય સી
પ્રિઝનર'
[રણ.'] એ “રાજ્ય-બંધારણ.” રાજ૫નું ન. સિં. નાન() + સં. પક્ષ>પ્રાવય + ગુ. રાજ-બંધારણ (-બધારણ) ન. [જ “રાજ' + “બંધા“પખ' + “ઉં' ત.પ્ર.] રાજના પક્ષનું
રાજ-બીજ ન. સિ] રાજાના વંશમાં જન્મેલ માણસ રાજ-પદ ૫. [સં.] હલકા પ્રકારનો એક હીરો [જાત રાજ-બીડી સ્ત્રી. [સં. (ન) + જ બીડી.] (લા.) રાજ-પતંગ (૫તર્ક) ન. [સંપું.] પતંગિયાની એક સુંદર દૂધની મલાઈની બનાવેલી એક મીઠાઈ રાજ-પતિ મું. [સં. એ “રાજ' + સં.] રાજા રાજ-ભક્ત વિ. [સં૫.રાજા તરફ પૂરે આદર બતાવનાર, રાજ-પત્ની શ્રી. [સં.) રાણી
વફાદાર (માણસ), રાજનિષ્ઠ
[રાજનિષ્ઠા રાજ-૫ત્ર પું. [સે,,ન.] રાજાની મહેરવાળો કાગળ. (૨) રાજ-ભક્તિ સ્ત્રી. [સ. રાજા તરફની સંપૂર્ણ વફાદારી રાજ્ય-સમાચાર પત્રિકા, “ગેટ' [તેવું, “ગેઝેટેડ' રાજ-ભય પૃ. [સં.ન.] રાજા તરફની બીક રાજ-પત્રિત વિ. [ર્સ.] ગેટમાં જેનો નિર્દેશ થયે હોય રાજ-ભવન ન. [સં.] ૨ાજો કે ૨ાજ્યના તે તે વડાને રાજપથ પું. [સં.] તે તે નગરનો મુખ્ય માર્ગ, રાજમાર્ગ, રહેવાનું વિશાળ મકાન, “ગવર્મેન્ટ-હાઉસ' સરિયામ રસ્તો
રાજ-ભંડાર (-ભડાર) પૃ. [સં. રાન(ન) + જ “ભંહાર.] રાજ-પદ ન. [સં.] રાજાપણું, રાજાનો અધિકાર, રાજ-ત્વ રાજાને ખજ, રાજકોશ રાજપદારૂઢ વિ. [+ સં. મા-ઢ] રાજગાદી ઉપર બેઠેલું રાજ-ભાગ કું. [સ.) ખેતી વગેરેના ઉત્પન્નમાંથી રાજ્યરાજ-૫૬ વ. [+ગુ “ઉં' વાર્થે ત.પ્ર] જ “રાજપદ.” કર્તાને મળતો હતો તે હિસ્સો, “યટી' રાજ-પરિવર્તન ન. જિઓ “રાજ' + સં], રાજપલટો રાજભાષા સ્ત્રી. [ જ “રાજ' + સં.] રાજ્યની પ્રધાન
પું. [+જુઓ “લટે.'] જુઓ “રાજ્ય-ક્રાંતિ.” [ડુંગળી વહીવટી ભાષા (ભારતના તે તે રાજ્યની તે તે ગુજરાતની રાજ-પલાંડુ (-પલાડુ) સ્ત્રી, [સં૫] રાતા રંગની | ગુજરાતી.'), સત્તાવાર ભાષા, “ઓફિશિયલ લે ઇજ રાજ-પંડિત (-પડિત) છું. [સં.) રાજાએ સંમાન આપી રાજ-ભેટ (૯૧) સી. [સં. રાજ(ન) + જ એ “ભેટ.]. રેકેલો વિદ્વાન. (૨) મોટામાં મેટે વિદ્વાન
રાજાને મળવા જતાં અપાતું હતું તે નજરાણું રાજ-પાટ ન. સિં. ૨ નાન) + જુએ “પાટ."] રાજગાદી રાજ-ભેગ કું. [સં.] મુખ્ય અને પ્રધાન ભોગ. (પુષ્ટિરાજપાલ પું. જિઓ “રાજ' + સં.] જુએ “રાજ્ય-પાલ.” ભાર્ગીય મંદિરમાં આઠ વખત ઠાકોરજીને સામગ્રી રાજ-પીલુ ન., સી, સિં,S.] એક ખાસ જાતની પીલુડીનું ઝાડ આરોગવા ધરાય છે તેમાં થો ભોગ કિંવા નિવેદન રાજ-પુત્ર છું. [૪] એ “રાજકુમાર.'
કે જેમાં સંપૂર્ણ રસાઈ ધરાય છે.). (પુષ્ટિ.) રાજ-યુબ્રિકા, રાજ-પુત્રી શ્રી. સિં.] એ “રાજ-કન્યા.” રાજગ-આરતી સ્ત્રી, [+જએ “આરતી.”] રાજભગ રાજ-પુરુષ છું. સં.) રાજાની નિકટમાં રહેનાર મુસસરાવ્યા પછી દર્શન ખુલ્લાં થયે ઉતારવામાં આવતી
અમલદાર, રાજકીય પુરુષ, “પોલિટિશિયન' (ચં.ન.), ઠાકોરજીની આરતી. (પુષ્ટિ.) “સ્ટેઇટ્સ-મેન' (૨)
ગણે તેવું રાજ-મણિ છું. [સં] ઉત્તમ ૨ાજો. (૨) ઉત્તમ હીરો રાજ-પૂજ્ય વિ. સં.] રાજા જેને માન આપવા લાયક રાજ-મદ કું. સિં.] રાજા તરીકે અહંભાવ, (૨) સત્તાનો રાજપૂત . [સં. નાનન) + સં. પુa>પ્રા. પુa] રાજ- અહંકાર
[મકાન-રાજમહેલ કુળમાંથી ઉતરી આવેલ હિંદુ જાતિ અને એને પુરુષ, રાજમહાલય ન. [સં. પુંન] રાજાને રહેવાનું વિશાળ રજપૂત. (સંજ્ઞા)
રાજ-મહિલી સી. [સ.] રાજાની પટરાણી, મહારાણી રાજ-શાક છું. [સં. નાન) + જ પિશાક.'] રાજા રાજમહેલ (મેલ) ડું [સં. રાન() + જુઓ “મહેલ.]
તરફથી બક્ષિસ મળતાં પુરુષ કે સીનાં બધાં વસ્ત્ર જુએ “રાજ-મહાલય.” રાજ-પ્રકરણ ન. જિઓ “રાજ+સે.]ઓ “રાજય-પ્રકરણ.' રાજ-મહત્સવ . [સં.] રાજાને ત્યાં ઊજવાતો માટે રાજપ્રકરણ વિ. [+ ગુ. “' ત.પ્ર. એ “રાજ્ય- તહેવાર
[રાજાનો સિક્કો પ્રકરણ.'
રાજ-ભહેર ( ર) સી. [સં. રન(ન) + જુએ “મહેર.”] રાજ-પ્રતિજ્ઞા સી. સં.] ૨ાજ્ય-સત્તા હાથ ધરતી વેળા રાજા રાજ-મંડલ(ળ) (-મણ્ડલ,ળ) ન. [સં.] ભિન્ન ભિન્ન તરફથી લેવામાં આવતું હતું તે વત
રાજાઓને એકત્રિત થયેલો સમુદાચ, રાજ-સંપ. (૨) રાજપ્રતિનિધિ !, સિં.) રાજાની અવેજીમાં કામ કરનાર રાજકીય અમલદારોને સમુહ અધિકારી, “વાઇસ-રેય'
રાજ-મંત્રણ (-ભત્રણા) સી [સ.] રાજ્યના વહીહટ રાજ-પ્રપંચ (-અપગ્ન) પું[૪] રાજાને લગતી ખટપટ અંગેની અમલદારો સાથેનો રાજાની ચર્ચા-વિચારણા રાજ-પ્રમુખ કું. [ જ એ “રાજ?' + સં. ] એ “રાજય- રાજ-મંત્રી (મત્રી) વિ. પું. [], રાજાને સલાહકાર પ્રમુખ.”
પધાન