Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 633

ભંજોડવું
લંાઢવું, ભંજાવું (લ-જ-) જઆ ‘ભંજવું’માં, બંન્નતે (ભ-જાતે) ક્ર. વિ. [સં, માનુ>પ્રા. માનુ>ગુ. ‘ભાણુ’ + જુએ ‘જાવું’ + ગુ. ‘તું' વર્તે.કૃ. + એ' સા. વિ. મ., સતિ સપ્તમીના પ્રયોગ અને લાધવ] સૂર્ય અસ્ત થતે હોય તેવે સમયે, સૂર્યાસ્તને સમયે ભાવવું (ભક્તવતું) જુએ ‘ભાંજવું’માં, ભાવું॰ (ભાવું) જ઼એ ‘ભંજવું’માં. સંનવું॰ (ભાનું) જુએ ‘ભાંજનુંમાં, [જ઼એ ‘ભરૂટ.’ ભંટ(-૪) (ભ્રષ્ટ, ઢ), -ઠિયા પું. [ગુ. ‘ઇયું' સ્વાએઁ ત. પ્ર.] ભંદ્રક (ભણ્ડ) ન, જમીનની સપાટી ઉપરનું મેટા મકાનનું ભેાંયરા જેવું બાંધકામ, ભંડકિયું. (૨) આગ્મેટમાં ત્રીજા વર્ગના મુસાફરને બેસવાના ફાળકા ભંતક-ભંશ (ભડક-ભણ્ડ) પું. [રવા.] નાશ ભંડકિયું (ભકિયું) ન. [જુએ ‘ભંડક' + ગુ. ‘ઇયું’ સ્વાર્થે ત.પ્ર.] જુએ ‘ભૂંડક.' (૨) ગાડાં સિગરામ ગાડી વગેરેની બેઠકની સપાટી નીચેનું ભંડારિયું ભંત-ખરામ (ભણ્ડ-) પું. જએ ભૂંડક-ભંડા,’ ભૂંડણ (ભાણ) ન. ઊધને છેડે પીંજણી બાંધવા માટે છેાડિયાના નક્શા રાખવા માટેનું સીસમના લાકડાનું સાધન ભંતન (ભણ્ડન) ન. [સં.] યુદ્ધ, વિગ્રહ. (ર) ઝાડા, ટંટા, કજિયા સાહિત્ય (ર.મ.) ભંડ-લેખ (ભણ્ડ-) પું. [સં.] નિંદા કરનારું લખાણ કે એનું ભંડાર (ભડાર) પું. [સં, મઢવા> પ્રા.મંsરી, પ્રા. તત્સમ] વાસણા રાચ-રચીલું નાણાં વગેરે રાખવાનું સ્થાન, ક્રાઠાર, ‘સ્ટાર.’(ર) સંગ્રહ-સ્થાન, એપેરિયમ.' (૩) અનેક વસ્તુ યા એક ચેસ જાતની વસ્તુઓના વેચાણ માટેની માટી દુકાન. (૪) વહાણમાંનું નીચેનું માલ-સામાન રાખવાનું ફાળખું, (વહાણ.) ભંઢાર(-૨)ણુ (ભણ્ડાર(-રે)ણ્ય) સી. [જુએ ‘ભંડારી' + ગુ. ‘અ(-એ)ણ' પ્રત્યચ.] ભંડારીની સ્ક્રી ભંડાર-પંજી (ભણ્યાર-૫-૭) ન. [જુએ ‘ભંડાર' + ‘[જી' = નહી.] ભંડારના હિસાબ રાખવાનું પત્રક ભંડાર-ભાવના (ભડાર-) સી. [જએ ‘ભંડાર' + સં.] ચીજવસ્તુ ભંડારમાં રાખવાથી સચવાય એ પ્રકારના ચાલ ભંડારવું (ભણ્ડારવુ) સક્રિ. [જુએ ‘ભંડાર,'ના. ધા.] (લા.) જમીનમાં દાટી દેવું, ભંડારાવું (ભણ્યારાનું) કર્મણિ, ક્રિ. ભંડારાવવું (ભડારાવનું) પ્રે., સ.ક્રિ. ભંડારાવવું, ભંડારાવું (ભણ્ડા-) જએ “ભંડારવું”માં, ભંડારિયું (ભણ્ડારિયું) ન. [જએ ‘ભંડાર' + ગુ. ‘ઇયું' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] છુપાવીને સુરક્ષિત રાખી શકાય તેનું નાનું ભંડકિયું, (ર) ગાડી ગાડાં વગેરે નીચેનું નાની નાની ચીજ રાખવાનું ખાનું. (૩) વહાણ આગોઢ વગેરમાં પરચુરણ માલ-સામાન રાખવાનું ભેાંયરા જેવું સ્થાન, કાળનું ભંડારી (ભડારી) પું. [સં. મારાñિ> પ્રા. મંઢારિત્ર-] ભંડારના અધિકારી અમલદાર, ખજાનચી, ‘ટ્રેઝરર.’ (ર) એ ધંધાને લઈ ઊતરી આવેલી એક અટક અને એના પુરુષ. (સંજ્ઞા.)
ભંદ્રા (ભડારા) પું. [જએ ‘ભંડાર' + ગુ. એ’ સ્વાર્થે
Jain Education International_2010_04
ભંડા
ત. પ્ર.] (લા.) સાધુ સંન્યાસીના મરણ પછી એની પાછળ કરાવવામાં આવતું બાવા સાધુઓને જમણ ભંડાવવું, ભંડાવું (ભણ્ડા-) જુએ ‘સાંઢવું'માં ભંઢાળવું (ભડાળનું) સક્રિ‚ નાશ કરવું. (૨) હેરાન કરવું. ભંઢાળાલું (ભડાળાનું) કર્મણિ, ક્રિ. ભંઢાળાવવું (ભણ્યાળાવવું) કે.,સ.ક્રિ.
ste
ભંઢાળાવવું, ભંડાળાવું (ભણ્યા-) જએ ભંડાળવું’માં. ખંડેર (લગ્ડર) સી. [સં. મળ્યુ દ્વારા] વાસણની ઉતરત ભૂંડા (ભણ્ડા) પું. [હિં. ભંડા] (લા.) ૨હસ્ય વાત, ગુપ્તતા, ભેદ. [॰ ફૂટવા (૧. પ્ર.) ગુપ્ત વાત ખુલ્લી પડી જવી, રહસ્ય પ્રગટ થઈ જવું]
ભૂંડાળ (ભŽાળ) ન. [સં, માણ્ડ દ્વારા] વેપાર વગેરે માટેની એકત્રિત કરેલી માટી કમ, પૂછ, મૂડી ભંડાળ-સમિતિ (ભšાળ-) સ્ત્રી. [+સં.] પૂછના વહીવટ કરનારા પસંદ કરેલા સભ્યાનું મંઢળ ભંડાળિયું (ભડૅાળિયું) વિ. [+ ગુ. થયું' ત. પ્ર.] ભંડોળને લગતું. (ર) પંત્યાળું
ભંડાળિયા (ભણ્ડાળિયા) વિ., પું. [જએ 'ભંડાળિયું.'] મેટું ભંડાળ ધરાવનાર વેપારી, મૂડીવાળા માણસ ખંત (અન્ત) પું. [જએ ‘ભદંત,'] જઆ ‘ભ્રદંત.' ભંપાડું (ભમ્પાડું) વિ. જુએ ‘ભમ’+‘પાડું’•લાષવ.] મોટા પાડા જેવું નહું
સંપેાલ (લમ્પાલ) વિ. [જુએ ‘ભ્રમ' + પેાલ.'] ઉપરથી મેટું અને વિશાળ છતાં અંદરથી પેલું એવું. (ર) (લા.) મઠાઈ ખેાર, શેખી-ખાર
શંખક (ભમ્બક) ન. માઢું ખારું સંખેરી (લમ્બેરી) સી. પતંગિયું શંખા(-બે) (લખે, ભે!) પું. જાડી પુરુષ કે જાડી દી ભંએવું (લમ્બાડવું) સક્રિ. કરડવું. ભંખાઢાવું (લમ્બેડાવું) કર્મણિ, ક્રિ. ભંખારાવવું કે, સક્રિ શંખાઢાવવું, ભંખાડાનું (ભખેડા) જઆ બંડવું’માં, ભ્રંશ (ભમ્સ) વિ. રિવા.] અવાજ કરે તેવા પાલા શરીરવાળું જોડું
બંબલી સ્ત્રી. [જએ ‘ભંભ' + ગુ. 'હું' સ્વાર્થે ત, પ્ર. + ઈ' પ્રત્યય.] નાના ઘડા, ઢેસકી, (૨) સાંકડા માંની ખેતીના ઘાટની નાની શિરાઈ ભંભારવું (લમ્બાડવું) સ. ક્રિ. [રવા.] કુંÀાડવું, વીંખવું. ખંભાડાવું (લમ્ભાડાનું) કર્મણિ, ક્રિ. ભંભાઢાવવું (લમ્ભોડાવવું) છે.,સ.કિ.
ભંભાઢાવવું, ભંભાડાવું (લમ્બાડા-) આ ‘ભંભાડવું'માં, ભંભ-રા (લમ્બા-) પું. [રવા + સં.] ગાય ભેંસ વગેરેનું ભાંભરવું એ
ભંભા-શેક (ભમ્બા-) પું. [જએ ‘ખંભા’+સં.] માટીના
વાસણમાં અગ્નિ રાખી શરીરને અપાતા શેક ભૂંજી (લમ્બુ) પું. [રવા.] એક પ્રકારની આતશ-ખાજી ભંભૂડી (ભાડી) સી. [જ ભેંસૂડા' + ગુ. ‘ઈ ' સ્ત્રીપ્રત્યય.] નાને! ભંડા (એક આતશ-ખાજી) ભંભૂ (ભ^ડા) પું. [જ એ
‘શંભુ' + ગુ. ‘હું' સ્વાર્થે