Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 619

લડાવવું
ભડાવવું, ભરાવું જએ ‘ભડવું' માં. ભઢાસાલું સ.ક્રિ, ખાવું. (૨) ભારવું. ભાઞઢાવું કર્મણિ, ક્રિ. ભહાસઢાવવું છે.,સ.ક્રિ.
૧૬૫૪
ભડાસઢાવવું, ભડાસઢાવું આ ભડાસવું’માં. ભડુ સ્ત્રી, ખેતરમાં બે ચાસ વચ્ચેની વગર ખેડાયેલી જમીન ભડું ન. [જ ‘ભડર' + યુ. ‘'' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] કૂવાની કે વાવની ભીંત. (ર) ઘરમાં ટૂંકા એસારની કરેલા ભીંત (૩) ગાડીમાં રૂના ભરેલેા ભાર, ધાકડું. (૪) નિ:સંતાન મરી જવું એ
ભસ ક્રિ.વિ. [રવા.] ‘ભડૂસ’ એવા અવાજ સાથે ભઠૂસવું સ.ક્રિ. [જુએ ‘ભડ્સ,’-તા.ધ.] લામાં વધુ પડતાં લાકઢાં નાખવાં. (૨) (લા.) પેટમાં નાખવું, ખાવું
ભડતી વિ. [જએ ‘ભાડું' દ્વારા. ભાડુંરહેનાર, ભાડૂત ભડેરી સ્રી. વાસણાની ઉતરડ
ભડેલી સ્ત્રી. [જ ‘ભડું' દ્વારા] કવાની ભીંત ભરેલા પું. બેટ દ્વારકા તરફની એક મુસ્લિમ ધર્માં જ્ઞાતિ અને એના પુરુષ. (સંજ્ઞા.) ભડા પું. [જ
ભડું.'] કૂવા કે વાવની ભીંત. (ર) વાવાવ ઉપરની રેંટની ચેાજના. (૩) રૂની મે ટી ગાંસડી, ધાકડું ભડી-ભત જએ ‘ભડા-ભડ.' [એ. (૩) ભણતર ભજી (શ્ય) સ્ત્રી, [જએ ‘ભણવું.'] ખેલવું એ. (ર) વાંચવું ભણુક (કચ) શ્રી. [રવા.] ભણકાર, ગુંજન પ્રકારના અવાજ ભણકાર,-રા, ભણુકા હું. [રવા,] ફ્રેઈના આવવાના કે એવા હલન-ચલનના કાનમાં અથડાતા રણકા. [૦૨-સંગ (-સ) (૩.પ્ર.) સંબંધ, સંપર્ક, ‘એસેસિયેશન' (વિ.ર.)] લણણી સ્ત્રી. [જએ‘ભણવું’+ ગુ. અણી' રૃ. પ્ર.] ભણતર ન., (૨૫) શ્રી. [જુએ ‘ભણવું' + ગુ, ‘તર' કૃ.પ્ર.] ભણવાની ક્રિયા, વિદ્યાભ્યાસ, તાલીમ, અધ્યયન, અભ્યાસ, શિક્ષણ [ભણતર પૂરતું ભણતરિયું વિ. [ જુએ ‘ભણતર.’+ ગુ. ‘ઇયું' ત.પ્ર.] ભણતિયાળ વિ. [જુએ ‘ભણવું” + ગુ. ‘તું વર્ત. કૃ+થયું? ત.પ્ર. + ‘આળ’ત.પ્ર.] ભણવામાં ચિત્ત ચેટાડી રાખનારું ભશુભણવું અ.ક્રિ. [રવા.] ‘ભણ ભણ’ એવા અવાજ કરવા, ભણભણાવું ભાવે, ક્રિ ભણભણાવવું છે.,સ.ક્રિ ભણભણાવવું, ભગુભણાવું એ ‘ભગુભણવું'માં ભજીલું સ.ક્રિ. [સં. મન્ તત્સમ] ખેલવું, ખેાલી જવું. (૨) પાઠ કરવા. (૩) વિદ્યાભ્યાસ કરવા, અભ્યાસ કરવા, શીખવું. (૪) વાંચવું. (ભ. ક઼. માં કરિ પ્રગ: 'હું પાઠ ભણ્યા-કવિતા ભણ્યા’ વગેરે) [॰ ગણવું (.પ્ર.) વિદ્યાભ્યાસ સાથે વ્યવહાર-કુશળ બનવું.] ભણાવું કર્મણિ,ક્રિ. ભણાવવું પ્રે.,સક્રિ ભણુસાલી,-ળી પું. [સં. માઙરા િ> સં. મંદાøિr; રજવાડાને મેટાં વાસણોના કારની દેખરેખ રાખનાર અમલદાર-] વાણિયાએની એક જ્ઞાતિ અને એના પુરુષ (અત્યારે ‘ભાનુશાલી’ શબ્દ કૃત્રિમ ને ભ્રામક છે.) (સંજ્ઞા) ભામણુ ન. [જુએ ‘ભણવું'+ગુ. આમણ' ક઼ પ્ર.], પણી સ્ત્રી. [ + ગુ. ‘આમણી' કૃ.પ્ર.] ભણાવવાની ક્રિયા. (૨) ભણાવવા બદલ મળતું મહેનતાણું
Jain Education International_2010_04
.ભયવાર
ભણાવવું. ભણાવું જએ ‘ભણવું’ માં. [ભાવી મૂકવું (રૂ.પ્ર.) સલાહ આપી સાવધાન રાખનું] [વાતચીત ભણિત વિ. [સં.] ભણવામાં આવેલું. (૨) ન, વાર્તાલાપ, ભીન.. [સં. મળ વૈ., સં.ભટ્ટ.> પ્રા. મમિ., -તે ઉદ્દેશીને] તરક, પ્રìિ. (જ. ગુ. માં માટે, સારુ, કાજે, વાસ્તે' તેમ ને લીધે પણ)
ભણેલું અફ્રિ [રવા.] અવાજ સાથે આવી પહોંચવું, ભગુણાવું લાવે,ક્રિ, ભણેણાવવું કે.,સ.ક્રિ. ભણેણાટ પું. જએ ‘ભણેણવું' + ગુ. ‘માટ' રૃ.પ્ર.] અવાજ સાથે આવી પહોંચવું કે નાસી જવું એ. (ર) ભણકાર ભણુણાવવું, ભણેણાવું જુએ ‘ભણેણવું'માં. ભણેાભણ ક્રિ.વિ. સિં, માનુ≥ પ્રા. માળુ દ્વારા દ્વિર્ભાવથી] સૂર્ય આથમતી વેળાએ (ર) કરાય, ભેખડ ભત (-૫) સ્ત્રી, જમીનની જેમાં પાણી ગયું હોય તેવી ફાટ. ભતકાટવું અક્રિ. [રવા.] ખબ માર મારવા. ભતકાટાણું કર્મણ,ક્રિ ભતકાટાવવું પ્રે.,સ.ક્રિ. ભુતકાટાવવું, ભતટાવું જુએ ‘ભુતકાટવું’માં. ભતકું ન., -કે પું. ફાંસ, આડખીલી. (૨) લાકડીના પ્રહાર. [કું મૂકવું, -કું મેલવું, કો મારવા (૩.પ્ર.) ધબ્બા મારવે] ભુત-ખાનું ન. વાહન
ભતરી-જમાઈ જુએ ‘ભૌન-જમાઈ.’ ભતરીજા-વહુ (-વૈ:) જ ‘ભત્રીજા-વહુ.’ ભતરીજી જએ ‘ભત્રીજી.’ ભતીજે૪એ ‘ભત્રીજો.’
ભત(-થ)વાર ન. [સં. મ"> પ્રા. મત્ત દ્વારા.] ખેડૂતને માટે ખેતરે લઈ જવાતું ભાત
ભત(-થ)વારી સ્ત્રી. [જ‘ભત(-થ)વારું'+ગુ, ઈ ” સ્ત્રીપ્રત્યય.] ખેતરમાં ભાત લઈ જનારી ખેત-સ્ત્રી ભત(થ)વારું વિ. જુઓ ‘ભત(-થ)વાર' + ગુ, ‘’' ત.પ્ર.] ખેતરે ભાત લઈ જનારું માસ ભતા(-થા,-તૈ)ણું, ન. [સં. મત>પ્રા. મત્ત દ્વારા] ભાત લઈ જવા માટેનું કપડું ભતિ(-થિ)યારી સ્ત્રી. [સં. મત> પ્રા. મત્ત દ્વારા] જુએ ભતણું,યું જુએ ‘ભતાણું.’ ભત્થા(-થ્થા)-કારકુન પું. [જુએ ‘ભચુ’+કારકુન.’] ભથ્થુ (એલાવન્સ') ચૂકવનાર કર્મચારી
[‘ભતવારી.’
જોની પત્ની
ભત્થ-છ્યું) ન. [. મh- > પ્રા, મસત્ર-] ભેાજન-નિમિત્તે આપવામાં આવતી રકમ. (ર) ખાસ કામ માટે પગાર ઉપરાંત અપાતી રકમ, એલાવન્સ’ [વર ભોજન-જમાઈ પું [ત્રએ ‘ભત્રીજો' +‘જમાઈ.] ભત્રીજીને ભત્રીત-વહુ (-વૌ:) શ્રી, [જુએ ભત્રીજે' + ‘વહુ,’] ભત્રી[ભાઈની દીકરી, ભતરીજી ભત્રીછ સ્ત્રી. [જુએ ‘ભત્રીજો’+ ગુ, ‘ઈ' પ્રત્યય.] ભત્રીજો પું. સં. અત્રેથ>પ્રા, મત્તેર્ખામ; 'ના પ્રક્ષેપ થયે] ભાઈના દીકરા, ભતરીજો ભથ પું. ઢગલા. (૨) જથ્થા ભથરણું જુએ ‘ભતાણું, ’ ભથવાર જુએ ‘ભતવાર.’