Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 56

તેરે
તેડણ
થવી. ૦ મારવું (દ.પ્ર.) ઝળહળવું]
વગેરે ચડી જવાં એ, બમ' તેજ વિ. [ફા.) ર્તિવાળું. (૨) તેજસ્વી, શક્તિમાન, તેજપું. [ફા. તાજી] તીખા સ્વભાવ છેડે
બળવાન. (૩) ઝડપી ચાલનું, “કવિતા” (૪) તીવ્ર બુદ્ધિવાળું. તેજી-મંદી (મન્દી) સ્ત્રી. [જ તેજી' + “મંદી.) ભાવની (૫) આકરું, ઉગ્ર, તીખું
ચડ-ઊત્તર
[ચળકાટવાળું, ઝગમગતું તેજ-ગી સ્ત્રી. [ફા] તેજી, સુરખી, લાલી
તેલું નિ. જિઓ ‘તેજ' + ગુ “ઈ લું' ત..] તેજસ્વી, તેજ-ચક્ર ન. [સં. તેનશ્ચ) તેજનું કંડાળું
તેલું નિ. [ઇએ ‘તેજ*'+ ગુ. “ઈલું ત...] તેજ, તીક્ષ્ણ તેજઢિયું વિ. જિઓ “તેજ+ગુ. ડું સ્વાર્થે તા.પ્ર. + ધારવાળું, પાણદાર. (ર) ચપળ, ચાલાક, હોશિયાર
થયું? ત. પ્ર.] બજારમાં, ભાવ-ઉછાળાથી ખેલનારું તેજો-દ્વેષ પં. [સ, તેઝન્ + ષ, સંધિથી] સામાની ચડતીની તેજણ (-શ્ય) સ્ત્રી. જિઓ “તેજી' + ગુ. “અણ સ્ત્રી પ્રત્યય.] અદેખાઈ, બીજાના ઉત્કર્ષ ન ખમવો એ તેજદાર ઘોડી
તેવી વિ. [સં., j] તેજપ કરનારું તેજ-દાર વિ. [જ તેજ' + ફા. પ્રત્યય] તેજીલું, તેજસ્વી. તેજો-નિધિ છું. [સં. તેનસ +નિર્ષિ, સંધિથી તેજને ભંડાર (૨) (લા.) ચાલાક, ચપળ. (૩) ઝડપથી માનસિક કે તે જે પહારી વિ. [સ. તેરસ + મા-%ારી પું, સંધિથી] તેજ ભૌતિક અસર અનુભવતું, “સેન્સિટિવ'
હરી જનારું
તિજનું મંડળ, તેજે મંડળ તેજપુંજ (પુર ૪) પું. [સે તેન:-પુરન] તેજને સમહ તેજોબિંબ (બિબ) ન. [સં. તેન + વિશ્વ, સંધિથી) તેજ પ્રફ વિ. [૮એ તેજ' + અં] પ્રકાશની ઝાંઈ ન તો-ભંગ (-ભ5) . ભિં. તેનદ્ + મજ, સંધિથી] (લા.) લાગે તેવું, તેજ-રોધક, “Àર-પ્રફ” વિનસ્પતિ સામાની માનહાનિ
[તેજવી તેજ-બળ ન. સિં. તેનો-વઢ] (લા,) એ નામની એક તેજોમય વિ. [સં. તે નવું મથ, સંધિથી] તેજથી ભરપર, તેજમંડલ(ળ) (-મલ,-ળ) ન. [સં. તેનો-મu] જએ તેને-મંડલ(ળ) (મડલ,-ળ) ન. [સં. તેન + મ08, તેને-મંડલ,’ ‘હેલો' (ના. દ)
[રેખા સંધિથી] તેજનું કંડાળું, પ્રભામંડળ, તેજોબિંબ, “ઔરા” તેજ(-)-રેખા સ્ત્રી. [સ તેનો-રેવા તેજની સેડ, પ્રકાશની (જે. હિ.)
[વરૂપવાળું તેજ(-જો-રોધક વિ. [સં. તેનો-રો] જુઓ તેજ-પ્રફ.” તેજો-મતિ વિ. [સં. તેનH +, મૂર્તિ સંધિથી] તેજથી બનેલા તેજલ વિ. જિઓ “તેજ' + ગુ. લ’ ત.ક.] તેજવાળું તેજે રેખા સ્ત્રી. [સં. તેન + રેલા, સંધિથી] જઓ, “તેજતેજસ્વી
તેિજ ફેલાવનાર રેખા.' તેજ(-)-વહી વિ. [સં તેનોવાથી પું) પ્રકાશને લઈ જનાર, તેજે-રાધક વિ. [સં. તેનલ + રોષ. સંધિથી] જુઓ, “તેજતેજસકર વિ, તેજ+કારી વિ. સં.મું] કાંતિ પ્રસરાવનાર તેજો-વસર ન. [સં. તેનH + વૈક્ષર, સંધિથી છે.] તેજનાં તેજસ્કામ વિ. [૩] તેજની ઈચ્છા રાખનારું
કિરણ પહેાંચવાના સમયનું એક માપ [તે મંડલ.” તેજસ્તત્વ ન. [સ.] પાંચ મહાભૂતોમાંનું અગ્નિ તત્ત્વ તે-વલય ન. [સં. તેનલ + વઘ, સંધિથી] જ તેજસ્વિતા સ્ત્રી સિ.] તેજસ્વીપણું
તે-વેધ છું. [સં. તે નક્ + વેષ, સંધિથી જ એ તે-ભંગ.” તેજસ્વિની વિ., સ્ત્રી. [સં.] તેજસ્વી (સ્ત્રી)
તેજો-વાહી વિ. [સ, તેનદ્ + વાદી છું, સંધિથી] જુઓ તેજસ્વી વિ. [સં., પૃ.] પ્રકાશવાળું. (૨) (લા.) તત્ર “તેજ-વાહી.” બુદ્ધિવાળું. (૩) દમામદાર, પ્રભાવી
તે જે-હીન વિ. [સં. તેન; + ીન, સંધિથી] જ તેજ-હીન.” તજ-જો-હીન વિ. [સં. તેનો-દીન] તેજ વિનાનું, નિસ્તેજ તેટ-તેટલું વિ. [જ એ ‘તેટલું,'- દ્વિર્ભાવ.] સરખું ઊંચું કે તેજ-જ (પુર-જ) પું. [સં. એ “તેજ:પુંજ'
જાડું પહેલું ચા સંખ્યાનું કે સમહ યા જથ્થાનું (સાપેક્ષ રીતે) તેજાને ૬. ફિ. તેન] તજ લવિંગ મરી વગેરે ગરમ તેટલામાં ક્રિ. વિ. જિ એ “તેટવું' + ગુ. “માં” સા, વિ. ના મસાલાને તે તે પદાથે
અથેના અનુગ] (જેટલા સમયમાં) તેટલા સમયમાં, (સાક્ષેપ). તેજાબ છું. [ફા. જલદ પ્રવાહી સત્વ, અલ દ્રાવણ, (૨) (જેટલા સ્થળમાં) તેટલા સ્થળમાં કે ભાગમાં (સાપેક્ષ) તેજાબ-મિતિ શ્રી. [+ સં.] તેજાબની માત્રાનું માપ કાઢવું તેટલું સર્વ, વિ. [સ, તાવૈ ના વિકાસમાં અપ, તેzમ-] , એ અને એને વિધેિ, “ઍસિડિમેન'
(જેટલું ઊંચું કે જાડું પહોળું યા સંખ્યાનું કે સમૂહ યા તેજાબી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત.પ્ર] તેજાબને લગતું, તેજાબના જથ્થાનું) તેટલા પ્રમાણમાં ઊંચું કે જાડું પહેલું યા સંખ્યા સંબંધવાળું, તેજાબનું. (૨) તેજાબની અસરવાળું
કે સમહ યા જથાનું (સાપેક્ષ) તેજાબ્દ ન. [. તેનોડ] એ તેજ-વસર.'
તે (-ડય) જુએ “તડ.' જાળ, - વિ. જિઓ તેજ ' + ગુ. અળ,-ળું' ત.પ્ર.) તે (તેંડ૧) શ્રી. તટ, કાંડે. (૨) બાજ, ૫૮ખું. [૦ કરવી તેજવાળ, તેજસ્વી [(૨) ઉતેજિત. (૩) (લા.) ઉશ્કેરેલું (રૂ.પ્ર) ભાણામાં ખાવાનું છાંડવું] તેજિત વિ. [એ.] (લા.) તીર્ણ કરેલું, ધાર હોય તેવું. તે ણું ઢિ, જિઓ “તેડકું' + ગુ. ‘ણ” સ્વાર્થે ત.પ્ર.], તેટલું તેજિષ વિ. [સં] ખૂબ તેજસ્વી [ચળકાટ, ઝગમગાટ વિ. [જ “તેડવું' + ગુ. “૬ ક. પ્ર.] ખભા ઉપર કેકેડ ઉપર તે સી. એ તેજ+ ગુ. આઈ' તે પ્ર.] તેજસ્વિતા, તેડાવવાની ટેવવાળું તે સ્ત્રી. [ફા.] આરોગ્યની લાલી અને અર્તિ. (૨) તેઢણ વિ. [એ ‘તેડવું' + ગુ. “અણ’ કવાચક ઉ. પ્ર.] ઉત્સાહ, જાગૃતિ, (૩) ઉકર્ષ, ચડતી. (૪) ભાવ કિંમત તેડવા-લાવી લાવવા જનારું, તેડાગર