________________
ફ-બાર
૧૫ર૫
કડિણી
(૪) પિચું અને મીઠા સ્વાદનું. (૫) ફટકેલું, વંડી ગયેલું કહ-નવીસ, ફનીસ ત્રિ, પું. [અર, ફઈ-નિવાસ] મહાલફદાબાર જ “ફટા-બાર.”
કારીને મુખ્ય કારકુન, અવલ-કારકન, શિરસ્તેદાર ફટથ કે, પ્ર. [રવા.] જાઓ “ફટ(૨).' ઉતાવળથી ફનવીસી, ફનીસી સી. [+ ગુ. “ઈ'ત.પ્ર.] અવલકારની ફ' ક્રિ. વિ. [રવા.] ફડ' એવા અવાજથી. (ર) (લા.) ફૂડ ફ૪ કિ.વિ. [રવા.] ઊડવાને અવાજ થાય એમ. (૨) ફટ' ન. જિઓ “ફાડવું' દ્વારા.] સંગીતના ગાનારા બે પક્ષેનો ઉપરાઉપરી. (૩) ધબકારના અવાજ જેમ. (૪) ધાંધલની તે તે પક્ષ. (૨) અમુક પક્ષનું ટોળું
જેમ. (૫) એકદમ, કફટ ફટ ન. બજાર, માર્કેટ. (૨) પોલીસનું થાણું. પિલીસ-કવા- ફરફરવું અ. ક્રિ. [રવા.] ફડફડ” અવાજ કરવો. (૨) (લા.)
ટર્સ.” (૩) તેમની ગાડી. (૪) દારૂ ગાળવાની ભઠ્ઠીનું સ્થાન ધડકવું, કંપવું (બીકથી). (૩) ગુસ્સામાં બેસવું. ફફડાવું ફક (-કય) સ્ત્રી, રિવા.] ધડક, બીક, ધ્રાસક, ડર, (૨) ભાવે., ક્રિ. ફફઢાવવું છે, સક્રિ. ચિંતા, ફિકર. (૩) સઢ. (૪) બારણાનું પ્રત્યેક કમાડ. ફટફાટ કું. જિઓ “ફડફરવું + ગુ. “આટ' ક. પ્ર.] ફડ(૫) પહેરેલા કપડાને ઝુલતે છેડે. (૧) હાલ
ફડવાને અવાજ (પક્ષીની પાંખ વગેરે). (૨) (લા.) કલાં ન., બ. વ. [જએ “ફડકવું' દ્વારા. માનસિક કંપારો ધક, બીક, કંપ. (૩) ગુસ્સાને બબડાટ કટકવું અ. ક્રિ. [રવા.] ધડકવું ડરથી કંપવું. (૨) બીવું, ફફડાવવું, કિઢાવું જુએ “ફડફડબુમાં, ડરવું. (૩) ફરકવું (આંખ વગેરેનું). ફકાવું ભાવે, ફિ. ફટફદિયું વિ. જિઓ “ફડફડવું' + ગુ. “ઇયું' કુ.પ્ર.] (લા.) ફરકાવવું છે., સ. ક્રિ.
ઉતાવળિયું, ધાંધલિયું ફટકાર(-૧)વું જએ “ફટકાર(-4)યું.”
ફર્ડ વિ. [૨વા.] ધાક બેસાડે તેવું ફરકાવવું જ એ “ફડકવુંમાં
ફોજદાર છું. [જુએ “ફૂડ, ફોજદાર.'] થાણાના ફટકાવવું એ “ફટકારવું.'
હવાલાવાળે ફોજદાર કુકાવું એ “ફડકવુંમાં.
ફ-બખતર, ફટ-બખ્તર કિ.વિ. [એ “ફડ” ગુ. “બખક ય ન, જિઓ કડક - ગ. “ઇડ્યું' વાર્થે ત.પ્ર.
તરબતર.'Tખકલી રીતે. ઉધાડે છેગે. (૨) તડ ને ફડ
[યાને ખસેલો છેડો ફટ-બાજી જી. ફટ જિઓ ફ + ફા.જગર, દૂત ફટકું ન. [જ “ફટક' + ગુ. ૧૩ સ્વાર્થે ત.પ્ર.] ચણિ- ફહું ન. બાજરાની કડબ કે ચારને કે ફ(૦૨)હક છું. [રવા] પક્ષી ઊડવા માંડતાં પાંખનો થતો ફટશ (–શ્ય) જ એ “ફડચ.”
અવાજ, (૨) કપડાંના છેડાને અવાજ, (૩) ખાવા ફશિ-સિDયું ન. [ + ગુ. “ઇયું” સ્વાર્થે ત. પ્ર.] ફર્ચ, ચીરી વખતને સબડકો
ફટી (-સી) સ્ત્રી. [જઓ “ફડશ' + ગુ. “ઈ' વાર્થે ત, પ્ર.] ફરકે . જિઓ ફડકે' + ગુ. “ઓ' કુ.પ્ર] ધ્રાસકે સુતારનું એક ઓજાર, ફરસી
[ચીરી ફકે પું. ચિડાને નીચેના ભાગ. (૨) ખેતરમાં અનાજ ફસવું ન. [જ “ફડશ' + ગુ. “વું સ્વાર્થે ત. પ્ર.] ફડચાની એરવાનું સાધન, વાવણિછું. (૩) સીવવાનો સંચો ફસિયું જએ “ડરિપું.”
ચા-અધિકારી વિ. જિઓ ફડ' + સે, મું.] ફડચ કર. ફસી એ “ફડશી.' વાની સત્તા ધરાવનાર અમલદાર, લિકવિડેટર'
ફટાક ફ્રિ વિ. [રવા.] “ફૂડ’ એવા અવાજથી ફચ(-શ) (-૨૨, ૫) સ્ત્રી, જિએ “ફાડશું.'] ફળ લાકડું ફટાકિયું વિ. [જ “ફકે' + ગુ. “યું' ત. પ્ર.] કઢાકા વગેરેની ચીર
[ત. પ્ર.] ફાડિયાં, ફાડચાં મારનાર, ગપાં મારનાર. (૨) મોટી મોટી વાતો કરનાર ફચાહિયાં ન. બી. જિઓ “ફાડચું' + ગુ. “ + “ધયું' ફાકી સ્ત્રી. [જ “ફડાકો' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] (લા.) કચા-દાર વિ., પૃ. [જ એ “ફડ' + ફા. પ્રથય] બે પક્ષે ગપ. (૨) બડાઈ
વચ્ચે સમાધાન કરાવનાર અમલદાર, “લિવિડેટર' કાકી-દાસ . [+ સં.] ગપ્પીદાસ. (૨) બડાઈખેર ફ છું. [જ “ફાડવું' દ્વારા.] તેડ, નિકાલ, સમાધાન. ફાકે પું. [જુઓ “ફટાક' + ગુ. “' ત. પ્ર.] ગયું. (૨) (૨) કરજની પતાવટ, દેવાની માંડવાળ, નાદારી, “લક બડાઈ પતરાઇ, (૩) ફડક, ધ્રાસકો. (૪) ફટાકિયો, ટેટ, વિડેશન.” (૩) કપડાને ટુકડો. [-ચામાં જવું (રૂ. પ્ર.) ગલ. [-કા મારવા (ઉ.પ્ર.) ગપ્પાં મારવાં કારખાનું આર્થિક રીતે કાચું પડતાં સરકારમાં દેવાની ફ(-)-તાળ (-) જુએ “ફડેતાળ.' પતાવટની પ્રવૃત્તિ કરવી. ચામાં લઈ જવું (રૂ.પ્ર.) એવી ફટાફટ (ડ) કિ.વિ. [જ “ફડ,"–ભિવ.) “ફ ફડ' રીતે સરકારમાં પતાવટ માટે સેપી દેવું. ૦આણ, ૦ અવાજ સાથે. (૨) ઝપાટાબંધ, સપાટે
લાવ (રૂ.પ્ર.) સમાધાન કરવું, નિવેડો લાવવો]. ફટાફડી સ્ત્રી, [ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] (લા.) સેટીને માર. (૨) ફડ-ફટ ક્રિ.વિ. [૨.વા.] અચાનક “ફડ ફડ' અવાજ સાથે લડાઈ, મરામારી ફ-તાળ (-) એ “ફડે-તાળ.'
ફટાવવું, ફટાવું એ “ફાડ૬માં. ફહદ, દિયું, હું ન. [અર. ‘ફ' + ગુ. ‘ઇયું’–‘ઉ' સ્વાર્થે ફાશિ(-સિ)યું જુઓ “ફશિયું.” ત.પ્ર.] (ધતી સાડી ટુવાલ વગેરેના) જેટાનું એક નંગ. ફાં-ભેર (-૨૫) ક્રિ. વિ. જિઓ “ફડું' + “ભરવું.'] પગનાં (૨) તુમારનું એક પાનું. (૩) ફાડવું, ફાર્ડ, છેવું. [-દાં- ચાપવાને આધારે, કણાભેર (બેસવાના વિષયમાં) મારવાં (રૂ.પ્ર.) નકામું અને અર્થહીન બેલનું ]
ફટિ જી. ગોફણ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org