Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 49

તીણાશ
૧૦૮૪
તીર્થ-વાસી
તીથા(સ) (, સ્ય) સ્ત્રી. જિઓ “તીખું, “આશ, તરછાવું અ. . [જ “તીરછું,'ના, ધા.] ત્રાંસું થવું, સ” ત.પ્ર.] તણાપણું
વંકાવું, મરડવું. તિરછાવવું પ્રે., સ, કિં. તીણી સ્ત્રી. જિઓ “તીર્ણ' ગુ. ઈ” પ્રત્યય] (લા) તીર છું વિ. [સં. તર્થને વિકાસ) ત્રાંસું, કતરાતું નાનું કાણું, દ્ધિ, તની
તીરથ ન. સિં, તીર્થ, અર્વા. તદભવ જુઓ “તીર્થ(૧).” તીર્ણ વિ. [સં. તાન -> પ્રા. તિoor-] અણીવાળું, તીરથનગાર-ગર) મું જિઓ “તીરથ'+ ગેર.“] તીર્થસ્થાનને
અણીદાર.(૨) ઝીણે કાંઈક ઉગ્ર સુર આપતું હોય તેવું બ્રાહ્મણ, પંડે ત(તે)તર ન. [સં. ઉત્તિર] જાઓ ‘તિત્તિર.”
તીરથવાસી વિ. [+ સં, .] જુઓ “તીર્થનવાસી.' તીતર-વીખર વિ. જિઓ “વીખરવું' દ્વારા.] અસ્ત-વ્યસ્ત, તાર-વતી વિ. [સ, .] કાંઠા ઉપરનું, કાંઠે રહેલું. (૨) આડુંઅવળું થઈ ગયેલું, સીઆર-વીખર
(લા.) નજીકનું, પાસેનું
[પહેચે એટલે સુધી તિરું વિ. [સં.] તિત્તર -> પ્રા. તિત્તિરમ-] (લા.) તીરવા કિં. વિ [જુઓ “તીર'+ વા' સુધી.] એક તીર તેતરના જેવા રંગનું, ભખરું કે કાબરચીતરા રંગનું તીર-સ્થ, સ્થિત વિ. [સં] જુઓ “તીર-વી.” તીતલી સ્ત્રી, તીવ્ર ઇચછા, ઉત્કટ આકાંક્ષા
તીરંદાજ (તીર-દાજ) વિ.[ફ.] તીર મારવામાં કુશળ, બાણાવળી તીતિ રા . (લા) એ નામની એક રમત
તીરંદાજી (તીરદા) શ્રી. [ગુ.+ “ઈ' ત, પ્ર.] તીર ફેંકવાની તીતી ચુકી. [૨વા.] ચકલી
કુશળતા, તીરથી અચૂક નિશાન તાકવાની આવડત તારી કબૂતર ન. (લા) એ નામની એક રમત, તીતિ રાણે તારંબાજ (તીરબાજ) વિ. ફિ.] જુઓ “તીરંદાજ.” તીતી-ઘોડા પુ. જએ “ઘાડો.1 લા.) ઘાસમાં કરતું તારંબાજી(તીરબા) શ્રી. [+ગ. “
:) થાસમા ફરતું તારબાજી(તીરાજી) સ્ત્રી. [+ગુ. ‘ઈ'ત..] જ “તીરંદાજી. એક તીડ જેવું એનાથી નાનું લીલા રંગનું જીવડું. કિા (૨) (લા.) ચારે તરફથી હેરાનગત. [૦ કરવી (રૂ. પ્ર.) જેવું (રૂ. પ્ર.) ખાલી ધાંધલ કરનારું]
ખૂબ હેરાન કરવું] તીતા-ભીતી સ્ત્રી. જિઓ તીતી,”-દ્વિભવ.] (લા) ઉથલ- તારિયું ન. [ જુએ “તીર”+ ગુ. ઈયું' વાર્થે ત. પ્ર.] પાથલ
[(૨) ભીનું જ “તીર(૧). (૨) ત્રાંસા છાપરામાં નખાતી કેચી તીનું વિ. [સ. તિવત- > પ્રા.તિરંગ-1 જાઓ “તિકા(૨).' તારિયે . એક જાતને સફેદ ચળકતો પથ્થર તીન-પચાસિત-શિ)યું વિ. [હિ. “તીન' + જુઓ “પચાસ, તારી સ્ત્રી, [જ એ “તીડી.”] જુએ “તાડી.” -શ' + ગુ. ઈયું' ત. પ્ર.] (લા) એટ ડોળ કરનારું, તીર્ણ લિ. (સં.) પાર ઊતરેલું, (૨) સીમા વટાવી ગયેલું દંભી, અહંકારી. (૨) પંચાતિયું
તીર્થ ન. [સં.] પવિત્ર સ્થાન, પુણ્યભૂમિ, યાત્રાનું સ્થાન. તીનપાટ (ય) સ્ત્રી. [હિ. + પાટ' નિરર્થક](લા.) પંચાત (૨) વિ. પૂજય, વડીલ. [૦ કરવું (. પ્ર.) યાત્રા કરવી. તીન-પાäિ વિ. [+ ગ. ઈયું' ત. પ્ર.] પંચાતિયું, તીન- - મંદાવું (રૂ. પ્ર.) લાચારીને ભોગ બનવું]
પચાસિયું [અહંકાર, દંભ. (૨) પંચાત. (૩) મિજાજ તીર્થક્ષેત્ર ન. [1] એ “તીર્થ(૧). તીન-પાંચ (૫) સ્ત્રી. [હિં + જ એ “પાંચ.] (લા.)
નસિં] તીર્થની યાત્રાએ જવું એ તીન-પાંચિયું લિ. [+ ગુ. ઈયું' ત. પ્ર.] તીન-પાંચ કરનારું, તીર્થગામી વિ. [સં., S.] યાત્રા કરવા જનારું દંભ, અહંકારી. (૨) પંચાતિયું
તીર્થ-ગુરુ છું. સિં], તીર્થગર (ગેર) પું. + જ “ગાર.] તીની જી. [ઓ “તીણી.'] જએ “તીણી.' [દ્ધિ તીર્થ સ્થાનને પંડે, તીરથ-ગોર તીનું ન. [સં. તફાવ- પ્રા. તિનક-૧ (લા.) બારીક કાણું, તીર્થ-જલ(ળ) ન. [૪] નદી-સરોવરના પવિત્ર સ્થાનનું પાણી તીમત (૯) શ્રી. સ્ત્રી, નારી. (૨) પત્ની, ભાર્યા તીર્થ-પરિભ્રમણ ન. [સં.] યાત્રામાં ફરવાની ક્રિયા તમારો સ્ત્રી. એ નામની માછલીની એક જાત
તીર્થ પુરોહિત પું, [.] ઓ “તીર્થગુરુ.” તીય પું. [સં. સ્વતી દ્વારા] મુસલમાનમાં મરણ પછી તીર્થભાવના સ્ત્રી. [સં] પવિત્ર તીર્થોમાં એ પવિત્ર છે એવી ત્રીજો દિવસ (એ દિવસે દાન-પુણ્ય કરાય છે.)
લાગણી
સ્થાને રહેલું તીર ન. [સં.] કાંઠે, કિનારે, તટ
તીર્થભૂત સિ.] પવિત્ર બનેલું. (૨) પૂજ્ય બનેલું, વડીલતીર ન. [સ, પું, એક પ્રકારનું બાણ કા.] બાણ. (૨) તીર્થભૂમિ સ્ત્રી. સિં.) એ “તીર્થક્ષેત્ર.' છાપરાનો ઊભે ટેક. (૩) વહાણનું સઢ બાંધવાનું લાકડું. તીર્થમય-તા સ્ત્રી. [સં.] પવિત્રતા. (૨) વડીલપણું (વહાણ). (૪) મું. પારસીઓને ચોથો મહિનો. (સંજ્ઞા) તીર્થમાહાભ્ય ન. [સં.] તે તે પવિત્ર સ્થળનું તીર્થ તરીકે ગૌરવ (૫) પારસીઓના મહિનાને તેરમે દિવસ, (સંજ્ઞા.) તીર્થયાત્રા સ્ત્રી. [સં.] જુએ “તીર્થ-ગમન.” તાર-કમાનિયું વિ. જિઓ “તીર'+ “કમાન + ગુ. ઈયું' તીર્થયાત્રી વિ. સ. પું.]તીર્થયાત્રા કરવા નીકળેલું યાત્રિક, જાત્રી ત. પ્ર.) ધનુષના જેવું વર્તુલાકાર
તીર્થરાજ ન. [સ, .] ઉત્તમમાં ઉત્તમ તીર્થ. (૨) (લા.) તીરકશાસ S. [ફા. તીર્કશ ] ભાથા
પ્રયાગ, અલાહાબાદ. (સંજ્ઞા.) તીર-કામઠું ન. જિઓ “તીર' + “કામઠું.”] તીર ચડાવેલું ધનુષ તીર્થ-રૂ૫ વિ. [સ] (લા.) પૂજ્ય, વડીલ, પિતૃસ્થાનીય તારકું ન. જિઓ “તીર' + ગુ. “ વાર્થે ત. પ્ર.] તીરના તીથરૂ૫-તા સ્ત્રી. [સ.] જ્યતા, વડીલપણું આકારનું - આવું ચિહ્ન, તીર
તીર્થ-વાસી વિ. સં., પૃ.] પવિત્ર તીર્થમાં જઈને રહેલું, તીરગર ાવ, ૫. ફિ.] બાણ બનાવનાર કારીગર
તાર્થ કરવા ગયેલું