Page Text
________________
પારમેષ
૧૪રર
પારાવાર
જઈ પહોંચવું એ. (બી) [દરજજે. (૨) રાજ-
વ સંત પુરુષ, ઓલિયો પરમેષ્ઠ ન. [સં.] ઊંચામાં ઊંચે “પરમેષ્ઠી' બ્રહ્માના પારસાઈ . [+ ગુ. “આઈ' ત. પ્ર.] પવિત્રતા, શુદ્ધતા. પારઐશ્વર્ય ન. [સ.] પરમેશ્વરને દરજજે, પરમ સામર્થ્ય (૨) બ્રહાચર્ય. (૩) સંતપણું, સાધુતા પારલાઈ ! ચુકાદે, ફેંસલે, નિકાલ, નિર્ણય
પારસિક છું. સિં] જુઓ “પારસીક.” (સંજ્ઞા.) પારલૌકિક વિ. [૪] પરલોકને લગતું. (૨) ન, મરણ પાછળ પારસી' સ્ત્રી. [સ.) ઈરાની ભાષા (ગાથા અવેસ્તા પહેલવી
મૃતાત્માને ગતિ થાય એ ભાવે કરવામાં આવતી ઉત્તર વગેરે). (સંજ્ઞા.) (૨) (વિદેશી ભાષા કઈ ન સમઝાતી તેથી ક્રિયા વગેરે ધાર્મિક ક્રિયા
પછી એ સંજ્ઞાથી) સાંકેતિક શબ્દોમાં થતી વાતચીત પાર જ “પારેવું.” (પદ્યમાં)
પારસી વિ. [જઓ પારસ' + ગુ. ઈ' ત. પ્ર.] પારસ પાર-વનું લિ. સ. પાર+વિના + ગુ. ' ત. પ્ર.] પાર દેશમાંથી ભારતમાં આવી વસેલી જરથુસની અનુયાયી કેમ વિનાનું, અત્યંત, પુષ્કળ, ઘણું
અને એને પુરુષ. (સંજ્ઞા.) પારવવું સ. ક્રિ. [સં. વાર- દ્વારા] છૂટું પાડવું, અલગ કરવું. પારસી(સિ). [સં.] ઈરાન દેશનું પ્રાચીન એક નામ. (૨) એપ ચડાવવો. પારવાનું કર્મણિ, ક્રિ. પારવાવવું. (સંજ્ઞા) (૨) પારસ દેશને વતની, પારસી. (૩) પારસ છે., સ. કિ.
દેશને ઘોડે, ઈરાની છેડે
[પદ્ધતિનું પારવાવવું, પારવાવું જએ “પારવવું”માં.
પારસી-શાઈવિ. [જ પારસી+ “શાઈ.”] પારસીઓની પારવશ્ય ન. સિં.] પરવશતા, પરાધીનતા
પારસણ (-શ્ય) એ “પારસણ. પારવાણુ (-૨) સકી. જિઓ “પારવવું' + ગુ. “આણુ પારસે છું. [સ. પ્રશ્નને વિકાસ]. ન. [+ ગુ. ‘ઉ' સ્વાર્થે
ક. પ્ર.] ધ્ય છટા થવાની ક્રિયા કે સ્થિતિ, પગતાણ ત. પ્ર.] જઓ “પ્રાસ. પાર-વિદ વિ. [સં. °વિ૬], પાર-વેત્તા વિ. [સં., પૃ.] પારસેવું અ. ક્રિ. જિએ પારસો' -ના. ધા.] પ્રાસ મક, પાર જાણનાર, પારંગત
આઉ કે થાનમાંથી દૂધ મળે એમ કરવું પાર' વિ. જિઓ “પારવવું + ગુ. ‘ઉં' ક. પ્ર.] હું , પારસ્પરિક વિ. [સં.) પરસ્પરને લગતું, એકબીજાને લગતું, નાંખું નાખું, અલગ અલગ, અલગ પડેલું
અંદરોઅંદરનું, અરસ-પરસનું પારવું ન. બચ્ચું
પારંગત (પારશત) વિ. [સં.] પાર પામેલું, નિષ્ણાત, વિદ્વાન, પારસ પુ. વિ. પ . પારસ, ફા. પા-પારસ] વિશારદ. (૨) ગુજરાત વિદ્યાપીઠની એમ. એ.ની સમકક્ષ ઈરાન દેશનું પ્રાચીન એક નામ. (સંજ્ઞા.)
પદવી પારસી પું. સં. સ્પર્શ, અર્યા. ત૬ ભ] સ્પર્શ મણિ (સ્પર્શ પારંગત-તા (પારત તા) શ્રી. [સં.] પારંગત હોવાપણું
થતાં લોખંડનું સોનું બની જાય એવી માન્યતાવાળો) પારંગલો જ પાળભડે.. પારસ.જઓ પારસ-પીપળો.(“પારસનું મળ જ્ઞાત નથી.) પારંપરિક (પારસ્પરિક), 'પારંપરીણુ (પારસ્પરીણ), પારંપપારસ (સ્વ) સ્ત્રી. ઊંચા ઝાડની ટેચ. (૨) જમણની રીય (પારસ્પરીય) વિ. [સં.) પરંપરાને લગતું, પરંપરાથી વિવિધ વાનીઓ. (૩) મેટી એરડી
ચાલ્યું આવતું, પરંપરાગત, “સકસેસિવ.” (૨) પેઢી-ઉતાર પારસ-ખસ સી. જિઓ “પારસ' + ખસ.”] ચેપી ગણાતી ચાલ્યું આવતું, પેઢી-દર-પેઢીનું, “હેરિડિટરી’ મેટા ફેલાવાળી ખસ
[જાત, રામણું પારંપર્ય (પારમ્પર્ય) ન. [સં.] ઓ “પરંપરા.” પારસ-જાંબુ ન. [જએ પારસ + “જાંબુ.”] મોટાં જંબુની પારા-કજલી સ્ત્રી. [એ “પાર' + “કજલી.] પારો અને પારસ(-સે)ણ (શ્ય) સ્ત્રી, જિઓ પારસી' + ગુ. “અ(એ) ગંધકની મેળવણીથી તૈયાર થતી એક દવા ” સ્ત્રી પ્રત્યય.] પારસી કેમની સ્ત્રી
પારા-ઘડી સ્ત્રી. [જ “પાર + ઘડી.'] પારાની આ જનાપારસણું જ “પાડસણું.”
વાળી ની પદ્ધતિની ઘડિયાળ પારસનાથ છું. (સં. પાર્શ્વ, અર્વા. તદ્ભવ + સં.] જેન પારાધી પું. [સં. વાવદ્ધિ->પ્રા. પારદ્ધિ-] જ પારધી.” ૨૩ મા તીર્થ કર-પાર્શ્વનાથ
[પારસ.'' પારાધીન્ય ન. [સં.] પરાધીનતા, પરવશપણું પારસ-પથ્થર . [જઓ “પારસ + પથ્થર.'] પારા-ધાણી સહી. જિઓ “પારો' + “દેવું+ગુ. “અ” પારસ-પીપળો છું. જિઓ “પારસ' + “પીપળો.”] પીપળાના કુ. પ્ર.] (લા) કિંમતની રકઝક, ભાવની ખેંચતાણ
જેવું એક છાયા-વૃક્ષ. (૨) (લા.). છેયાં છેકર વિનાને પારાપ(-)ત ન. [સં., પૃ.] પારેવું, કબુતર, કપોત લાપરવા માણસ
પારાયણ ન., સ્ત્રી. [સ, ન.] ગ્રંથની વાચનાનું મળનું ચા પારસપૂતળી વિ. સ્ત્રી, જિઓ “પારસ'+પૂતળી.'](લા.) વિવેચનપૂર્વક આવર્તન કરવું એ (નિયત સમયનું. (૨) ખૂબ સુંદર સ્ત્રી
[વિશિષ્ટ જાત (લા.) કટાળો ઊપજે તેવું લાંબું કથન કે નિરૂપણ પારસ-બાર ન. જિઓ પારસ + “બોર.'] બેરની એક પારાયણ-કાર વિ. સિ.] પારાયણ કરનાર (વક્તા) પારસમણિ છું. [જએ પારસ' + સં.] જુઓ “પારસ.'' પારાવત જ “પારાપત.' પારસલી સ્ત્રી, કોથમીર જેવાં પાનવાળી એક શાકભાજી પારાવાર વિ. [સં. પાર+માર પ્રા. વાવાર, પ્રા. તત્સમ પારસા વિ. ફિ.] અપરાધોથી પિતાની જાતને બચાવી અપાર, અગાધ. (૨) (૨) ઘણું, પુષ્કળ, અઢળક. (૩) લેનાર, નિષ્કલંક. (૨) પવિત્ર, શુદ્ધ. (૩) પું. સાધુ પુરુષ, મું, સમુદ્ર, સાગર, દરિયે
પારે
મટાં જ
પરસ
પણું . પારસ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |