Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 388

પારાશર
૧૪૩
પાથંકર
પારાશર, રિ, ર્ય . [સં.] પરાશર મુનિના પુત્ર કૃષ્ણ નિખુરપણું, રતા. (૩) સખતાઈ વૈપાયન વ્યાસ. (સંજ્ઞા)
પારૂગ-ઘ)લે જ એ “પાળંભડે.” પારા-શીશી સ્ત્રી. જિઓ “પાર' + “શીશી.] ગરમી પારેખ પું. [સં. પરીક્ષપ્રા . પરિવ4 ). “પરીખ' અને માપવાનું યંત્ર, થર્મોમીટર.” બેરેમીટર.' (૨) (લા) પારેખ' બેઉ મૂળમાં સોના ચાંદી મેતી પરવાળાં અને છેલ્લી કટિ
ઝવેરાતના ધંધાદાર શરાફ] ઝવેરાતની પરીક્ષા કરનાર પારિરીક્ષિત છું. સિં. પાંડવ અજનના પૌત્ર રાજા વેપારી, ઝવેરી. (૨) (લા) વાળંદ, (૩) વેપારી કામની એક
પરિક્ષિતને પુત્ર મહાભારતને શ્રોતા રાજા જનમેજય. (સંજ્ઞા.) અટક અને એને માણસ. (સંજ્ઞા.) ૫રિાત, કે ન. સિં), .] હારશણગારનું ઝાડવું. (૨) પારેખડે જ એ “પાડેખડો.’ [ન.] હારશણગારનું કુલ
પારેટ, ૮, - , -હું વિ. વિયાયા પછી લાંબા સમય સુધી પારિત વિ. [સં.] પાર કરેલું, છેડા સુધી જઈ પહોંચેલું દૂધ આપનાર (ગાય-ભેંસ) પારિતોષિક ન. [૩] ઉપહાર, ભેટ, ઇનામ, પુરસ્કાર, પારે (-ડથ) સ્ત્રી. કોહી ગયેલી બાવળની ની શુળ. “પ્રાઈઝ, “મી.” (૨) માનદ વેતન, “એનોરેરિયમ' પારેવું ન. રિયાનું કે કાંટાવાળા ઝરાનું ઝુમખું, પાલોરું પારિ-વરä વિ. પારિ૬' અસ્પષ્ટ + જુએ “વરણ” + ગુ. પારેવ મું. જિઓ “પારેવું.'] નર પારેવું, કબરો “Gત. પ્ર.] આસમાની રંગનું
પારેવડું, હું ન. જિઓ “પારેવું' + ગુ. “3” –“લ” સ્વાર્થે ૫રિ૫ત્ય ન. સિં.] હુમલા કરીને પરાજય આપવાનું કાર્ય. ત. પ્ર.] જુએ “પારેવું.' (પદ્યમાં.) [કબૂતર, કપત (૨) નિવારણ, પશ્ચાત્તાપ. (૩) શિક્ષા, સજા, નલિયત પારેવું ન. [સ. પારાપ(-4)->પ્રા. પ/વરમ-, પારેવમ-] પારિપથિક (-પથિક) કું. સિં] જાઓ “પરિ-પંથી.” પારેવું જુએ “પારેડું.' પરિપ-યા) . [સ.] વિંધ્ય પર્વતની ગુજરાતને ઇશાન પારેંડું (પારે ડું) નો પીછો ન છોનાર માણસ ખૂણે આડા પહાડને અડડ્યા પછી રાજસ્થાનમાં આગળ - પારો'!. [સ. વાઢ->પ્રા. રમ-] ખૂબ જ વજનદાર એક વધતી પર્વતમાળા, અરવલ્લીની ઉત્તરનો પહાડ. (સંજ્ઞા.) પ્રવાહી ધાતુ. [૦(ઊંચે ચડ() (રૂ. પ્ર.) ગુસ્સે થવું. પારિપાર્થ(ક), પારિપશ્ચિક છું. [સં.] નાથાભે સુત્ર- કાચે પાર (રૂ. પ્ર.) પચી ન શકે તેવી વાત. (૨) શ્રી ધારને સહાયક એના પછીને મુખ્ય નટ. (નાટય.)
નીકળે તેવું પાપ, ચહ(૮)તે પારો (રૂ. પ્ર.) ગુસ્સે થયેલું પારિબર્ડ ન. સિં, ૫. લગ્ન-પ્રસંગની વર-કન્યાને મળતી પારે . મણકે, કાણા કે વધાવાળું નંગ. (૨) પેઠું, ભેટ, વધાવું, ચાં, ચાંદલે, હાથ-ઘરણું
અવાળું. (૩) સ્ત્રીઓનું એક ઘરેણું. (૪) બંદૂકની ગોળી પારિભાષિક વિ. [સં.] પરિભાષાને લગતું, ટેકનિકલ’ પર ૫. સ્થાનક, સ્થાન પારિભાષિક-કેશન-૫) ડું સિં.] ભિન્ન ભિન્ન છે તે વિષયના પાર . [એ. પેરા] એકથી વધુ વાકયોને બનેલો વાકશાસ્ત્રીય પરિભાષા આપતા શબ્દોને કેશ
ખંડ, પરિચ્છેદ, પેરેગ્રાફી પારિભાષિક-તા શ્રી. ર્સિ.] પારિભાષિકપણું, “ટેકનિકેલિટી' પારેગડું ન, પારોઘલા ન., જુઓ “પાળભલે.' પારિયાઝ એ “પરિપત્ર.”
- પાક (-૩૦) સી. પીઠ, પંક. (૨) પીઠ બતાવી નાસી પારિયું ન. [સ પારો સી. વાસણ, ધડ] બજારમાં વેચાવા ટવું એ. (૩) અવાવરુ. (૪) અવાવરું પડી રહેવાથી બરડ આવતા ધીનું માટીનું વાસણ (ધી સહિતનું). (૨) પગલું. થઈ ગયેલું. (૫) પાણીમાં કે ભેજમાં પડી રહેવાથી પિચું [વાં ભરવાં (.પ્ર.)સમય માપવા જના સમયમાં પગલાંથી પડી ગયેલું માપ લેવું].
પારપાર (-૨) ક્રિ. વિ. [જ એ “પાર," -દ્વિર્ભાવ + જ. પારિય' છું. [૨, પારિતવ->પ્રા. પારિ -] (લા.) દીકરો ગુ. “ઈ '>“” લુપ્ત] બે કાંઠે, કાંઠાકાંઠ, કઠેકંઠ પારિયા મું. જિઓ “પાર' + ગુ. ‘ઇયું” ત. પ્ર.] પાનું પારસ ન. ગલકું (શાક) ૫૨, પારી
પારસા સ્ત્રી. ૨કાબી, તબકડી
[માટે) પારિવારિક વિ. સં.] પરિવારને લગતું, સગાંસંબંધીઓને પાર્ક ૫. [અં.1 મે વિશાળ બગીચા (કાને હરવા-ફરવા લગતું, કૌટુંબિક
નિ. મહેનતાણું પર્ટ છું. [૪] ભાગ, હિસ્સ. (૨) ખંડ, ટુકડો. (૩) પારિશ્રમિક વિ. [સં.] પરિશ્રમના બદલામાં મળતું. (૨) નાટથ-રચના ભજવનારને ભજવવાનો પાઠ પારિવારિક વિ. સિં] પરિહાર કરવાને લગતું
પાર્ટટાઈમ વિ. [અ] આનાથી કોઈ પણ ઓછા સમયમાં પારિહાર્ય ન. સિં] હાથ-કાંઠે પહેરવાનું એક કડા જેવું ઘરેણું પાર્ટનર ન. અં.] ભાગીદાર. (૨) જોડીદાર પારી છું. [સં] દીકરો, પુત્ર, પારિયે
પાટિશન ન. [.] વિભાગ કરવા એ. (૨) પડી, આડચ પારી છું. [૪] ઘડો (પાણીને), પારિય. (૨) પાણીનું પૂર પાટી સ્ત્રી. [.) મંડળ, મંડળી, ટોળી, સમુદાય, ટુકડી. (૨) પારી સ્ત્રી. દિ. પ્ર. પા પથ્થર તોડવાની કેશ, પથ્થર (૨) પક્ષ, બાજ, તડ, (૩) ઉજાણી પ્રકારની મહેફિલ તેડવાની કશી, નરાજ
[(ટૂંકી સંજ્ઞા) પાર્થ છું. [સં.] પાંડુરાજાની પત્ની પૃથા-કુંતીને તે તે પુત્ર પારી છું [જ એ “પરીખ-પારેખ.'] શરાફને ધંધો કરનાર યુધિષ્ઠિર ભીમ અને અજન. (૨) (ગીતામાં માત્ર) અર્જુન પરીક્ષિત જુઓ “પારિક્ષિત.'
પાર્થકથ ન. સિં] અલગ હેવાપણું, “સેગ્રેગેશન.... (૨) પારુષ્ય ન. સિં.] પરુષતા, કઠોરતા, આકરાપણું. (૨) દાઈ, વિયોગ. (૩) પૃથક્કરણ