Page Text
________________
પગ-કેડી
૧૩૩
પગરવ
૦ ભરાઈ જવા (રૂ.પ્ર.) થાકી જવું. (૨) ફસાઈ પઢવું. બાજની), “ફૂટપાથ' (, ક.) ૦ ભા(-ભાં)ગવા (ઉ.પ્ર.) વચ્ચે અટકી પડતુ, (૨) નિરાશા ૫ગદંડ કું. [ + જુઓ “દડે.'] પગથી લાત મારીને માતો અનુભવવી. (૩) સામાનું બળ તોડી પાડવું. ૦ ભારે થવા, દડો, “ફૂટ-બાલ” - (રૂ.પ્ર.) જવા સંકોચ થશે. ૦ માં (રૂ.પ્ર.) ધંધામાં પગ-દં(-) (-દ(-૩)થ્વી સ્ત્રી. [ + સં. હિરા > પ્રા. કે કામમાં દાખલ થવું. ૦માં બેડી પહલી (રૂ.પ્ર.) જં- ટૂં(-)હિમા–“દાંડી'ને બદલે] વાહન ન ચાલી શકે તેવો જાળમાં ફસાઈ જવું. ૦મ (રૂ.પ્ર.) આવવું, દાખલ થયું. એકી સાથે એક જ માણસ કે પશુને જવાનો રસ્તો, કેડી ૦ મોરવા (રૂ.પ્ર.) નાસીપાસ કરવું. ૦રાખ (રૂ.પ્ર.) પગ-(-) (૬()ડે) ૫. [+ જુઓ સં. ર૦ew-> તદન છોડી ન દેવું. વચમાં હે (રૂ.પ્ર.) જોખમદાર પ્રા. ઢ(-)] પગેથી આવવું જવું એ. (૨) (લા.) પગહેવું. ૦ વધારે(રૂ.પ્ર.) હિમતભેર આગળ વધવું. વાળ, પિસારે
[પગ ધોવા માટેનું પાણી ૦ વાળી બેસવું (બેસવું) (રૂ. પ્ર.) નિરાંતે થાક ખાવ. પગ-દેણું ઘેણું) ન. [+ જુઓ “વું' + ગુ, “અણું' કુ.પ્ર.] - કમાટ ખોલવાં (રૂ. પ્ર.) યુતિથી કામ લેવું. -ગે પગપાટલી ઝી. [ + જ “પાટલી.] ઘંટી નીચે પગને કીડીઓ ચડ(-૮)વી (રૂ.પ્ર.) કામ કરવા ખૂબ ઉત્સુક થવું. પ. (૨) ટેકવવા રાખવામાં આવતી બાજોઠડી (૨) કામ કરતાં કેળવવું, ગે પવું (૩.પ્ર.) નમસ્કાર પગપાથરણું ન. [+ એ “પાથરણું.'] રાજા-મહારાજા કે કરવા. -ગે પતી બેસવી (બૅસવી) (૨.પ્ર.) ઘણા મેટા અધિકારી ચા અઘરણિયાત સ્ત્રીને માન આપવા આંટાફેરા કરવા. -ગે પરસે ઊતરવા (
ચાલવાના સ્થળે થતી બિછાત થાક લાગવો, -ને પાણી ઊતરવું (રૂ.પ્ર.) કામ કરતાં ભારે પગ-પારખ,ખે વિ. [ + જ એ “પારખવું' + ગુ. ‘ઉ-ઉં? શ્રમ અનુભવો. -ને બેસાડવું (બેસાડવું) (રૂ.પ્ર.) બાળકને ઉ.પ્ર.] પગલાં ઓળખી લેનારું હગવા બેસાડવું. -ગે મેંદી હોવી (-મેંદી-) (રૂ.પ્ર.) ચાલતાં પગ-પાવડી સ્ત્રી, [+ ઓ “પાવઠી.] વાવ ઉપરને પગેથી કંટાળવું. -ગે લાગવું (૩ પ્ર.) નમસ્કાર કરવા. (૨) કંટાળી ચલાવવાને રહેંટ, પાવઠી જવું. -ગે લાગ્યા (રૂ.પ્ર.) તબાહ પોકાર્યો. એક પગે પગપાળું વિ. [+ જુઓ “પાળું.”] પગથી ચાલી થવું (રૂ.પ્ર.),અધીરા થવું. ચારે પગે (રૂ.પ્ર.) તદ્દન તેયાર પગપેસાર-ર ૫. [+ જ “પેસાર, રે'.] મકાનમાં પગ-કેડી સ્ત્રી, [+ જુએ “કેડી.'] પગ-રસ્તે, પગ-દંડી કે સ્થાનમાં પગ મૂકવો એ. (૨) (લા.) અવર-જવર. (૩) પગચંપી (-ચપી) સ્ત્રી. [+જુએ “ચંપી.'] પગ દબાવવાની પરિચય, ઓળખાણ હિંયા, ચંપી
પગ-ભ(-ભેર વિ.જિ.વિ. [ + જુઓ “ભરવું.”] પિતાના પગ પગ-કણું ન. [ + જુએ “ટેકવું' + ગુ, “અણું કપ્રિ.] ઉપર ઊભા રહી શકે તેવું. (૨) (લા.) તૈયાર, ઉધત. સંચામાંનું પગ મુકવાનું સ્થાન, ‘પેલ”
(૩) કામ કરવાની શક્તિ આવી હોય તેવું. [૦ થવું (રૂ પ્ર.) પગર-બંદ(ધ) (-બક, ધ) જએ “પઘાડ-બંદ(-ધ).” ગુજરાન ચલાવી શકવું. (૨) સ્વાશ્રયી બનવું]. પગઢબંદી(-ધી) (બી, ધી) એ “પધટબંદી (-ધી).' પગ-માર્ગ . [+ સં] કડી. (૨) એ પગથી,” “કુટ-પાથ” પગાહબંદ(-ઘો) (-બ, ઘ) જુએ “પઘઢ-બંદ (-), (મ.રૂ.).
[પગે દડે ઉઠાડવાની એક રમત પગ-(-૩ડી) જેઓ “પગ દંડી'-પગ-કેડી.”
પગ-મોતિયે ૫. [+ જુઓ “મેતિયો.”] (લા.) એ નામની પગ ડે (ડો ) એ પગદંડે.'
૫ગર . સિ. ઝ>શૌ.પ્રા. પાર] ફલો દાણા વગેરેને પગાં ન બ.વ. પાસ ઉપરનાં માં કે ટપકાં
ઢગલો પગડું ન. ચોપાટની રમતમાં અગિયાર પચીસ કે ત્રીસનો પગરખું ન. 1 જુઓ “રાખવું' + ગુ. “ઉ' કુ.પ્ર.; મૂળમાં દાવ આવતાં બેસતી ગઠી
સં. રક્ષ-> પ્રા. વાવમ- દ્વારા; બલાત્મક સ્વર “પ” ઉપરથી પગ-તળ ન, [+ જ એ “તળ.], -ળી સ્ત્રી. [+ જુએ ખસી “ગ' ઉપર.] કાંટા-૨ખું, ડે. [-ખામાં પગ ઘાલ,
તળ.], -ળું ન. [ + જુઓ ‘તળું.'] પગનું તળિયું -ખામાં પગ મ (રૂ.પ્ર.) બરાબરી કરવી. પગ(-ક-ખ)તાણ (-શ્ય) સ્ત્રી. જિઓ “પગતું' + ગુ. “આણ” પગરણ ન. [સં. પ્રજરશો .પ્રા. નરગ] જોઈ લગ્ન ત...], શ(-સ) (શ્ય,સ્ય) સ્ત્રી. [+ગુ. “આશ(-)' વગેરે નાનો માટે સમારંભ. [૦ કરવું, ૦ માંટવું (રૂ. પ્ર) ત..] છટ જગ્યા, મેકળા શ
શરૂઆત કરવી)
[લગતું પગ-કે, ખ)તું વિ. મેકળાશવાળું, છૂટ જગ્યાવાળું, મોકળું પગરણિયું વિ. [+. “ઇયું ત..] માંગલિક પ્રસંગને પગ-થલી -ળી સ્ત્રી. [+સં. ઢી] પગની ઘૂંટી
પગરણી સ્ત્રી, [+ગુ. “ઈ' સંપ્રચચ] (લા.) માંગલિક પગથાર પં. જિઓ પડથાર'; કઈ સાથે '>ગ.'] ત્રડું
[સંચળ જઓ “પડથાર.”
પગરવ ૫. જિઓ “પગ’ + સં.] પગના ચાલવાનો અવાજ, પગથારિયું ન. [ + ગુ. “છયું ત.પ્ર.] મેટા માપનું પગથિયું પગર-વટ, ટો પુ. જિઓ “પગ’ +વત્ત-->પ્રા. વટ્ટમ-; પગથિયું ન. [જુએ “પગથી’ + ગુ, ઇયું' સાથે ત...] વચ્ચે પગ-૨વના સાથે “રને પ્રક્ષેપ.] પગના ઘસારાથી
સીડી દાદર વગેરેનું તે તે પડ્યું, યુ. (૨) (લા.) ક્રમ, પાયરી પડેલો કેડો. (૨) અવર-જવર પગ-થી સ્ત્રી, [ + સં. સ્થિfa> પ્રા. થિી જયાં લોકોની જ પગાર . [ ઓ “પગરવ' + ગુ. “ઓ' સ્વાર્થે ત..., હાલચાલ થાય તેવી બાંધેલી ફરસં. બંધ રસ્તાની બેઉ પરંતુ બલાત્મક સ્વરભાર “પ” ઉપરથી ખસી ‘ગ' ઉપર.].
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |