Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 300

પક્ષ-વિપક્ષ-સમન્વય
ઝઘડા, ‘પાર્ટી-ફૅ શન’ પક્ષ-વિપક્ષ-સમન્વય પું. [સં.] કોઈ પક્ષ કે પક્ષાની વિરોધી પક્ષ સાથેની સમઝતી, એન્ટિ-થીસિસ' (દ.ખા.) પક્ષ-સમર્થક વિ. [સં.] (લા.) વકીલ પક્ષ-સંગઠન (-સઠન) ન. [+જુએ સંગઠન.'] પક્ષના લેકાનું એકત્રીકરણ
૧૩૩૫
પક્ષ-સામ્ય ન. [સં.] પક્ષાની સમતુલા, સત્તાની સમતુલા, બેલેન્સ ઑફ પાવર' (.ખા.)
પક્ષ-સ્થ વિ. [સં.] (પેાત પેાતાના) પક્ષમાં રહેલું, તરફદાર પક્ષ-હીન વિ. [સં.] પાંખ વિનાનું, (૨) કાઈ પણ પક્ષમાં ન બળેલું, અપક્ષ, તટ-સ્થ
ઈ”
પક્ષાકાર પું. [ + સં. માર], પક્ષાકૃતિ સી. [ + સં. મા-òતિ] પાંખને આકાર. (૨) વિ,પાંખના જેવા આકારનું પક્ષાત પું. [ + સં. માથ્રā] (પાતપોતાના) પક્ષ વિશેનું બહુ માન. (ર) પક્ષીય જિદ્ પક્ષાઘાત જુએ પક્ષ-ધાત.’ પક્ષાપક્ષ પું., -ક્ષી શ્રી. સં. પક્ષ,-ઢિાઁવ, +ગુ. ત.પ્ર.] સામસામા પક્ષ પડી જવા એ, સામસામું પક્ષપાતી વલણ, ‘ફૅશન.’ (૨) (લા.) વિભાગ, ફ્ાટ પક્ષાભાસ પું. [+જ્ઞા-માસ] કાઈ પક્ષ ન હોવા છતાં પક્ષ છે એવું દેખાવું એ [આપનારું પક્ષાભાસી વિ. [ + સં, મામા?] પક્ષના માત્ર આભાસ પક્ષાભિમાન ન, [+ સં, મિ-માન પું.] (`તપાતાના) પક્ષ વિશેનું ગૌરવ [રાખનાર પક્ષાભિમાની વિ. [ + સં., મિમાની .પું.] પક્ષાભિમાન પક્ષાયવ છું. [ + સં. મવશ્ર્વ] હેતુ-વાકય, લઘુ પક્ષ, માનાર પ્રિમાઇસિસ' (મ.ન.)
પક્ષાલેખન (-લષ્ણન)ન''[ + સં, શ્રવ છન્નુન, પક્ષાશ્રય પું. [+ સં. થા-શ્ર] (પાતપેાતાના) પક્ષને વળગી રહેવું એ પક્ષાંતર (પક્ષાન્તર) ન. [+ સં. અત્તર] બીજ' પખવાડિયું. (૨) બીજે પક્ષ. (૩) (લા.) પક્ષપાત, તરફદારી, પક્ષભેદ, (૪) પક્ષ-પલટા, ‘ડિફેકશન’ પક્ષાંધ (પક્ષાન્ચ) વિ. [+ સં. અન્ય] (પેાત પેાતાના) પક્ષ તરફ આંધળી શ્રદ્ધા રાખનારું, પક્ષની બહાર જેની નજર જ ન હેાય તેવું
પક્ષિણી સ્ત્રી. [સં.] પક્ષીની માદા, પંખિણી પક્ષિ-રાજ પું. [સં.] ગરુડ પક્ષી, (ર) રામાયણમાંનેા જટાયુ (ગૃધ્રરા)
પક્ષિલ વિ. [સં., આ રૂઢ નથી, પણ શઃ-સ્વરૂપ સંભવિત છે.] પાંખવાળું, (૨) પક્ષપાતી
પક્ષિલ-તા સ્ત્રી. [ä ] પક્ષપાત, તરફદારી પક્ષિ-શાલા(-ળા) સ્ત્રી. [સં.] પક્ષીએની પાંજરાપેાળ, ચીડિયા-ખાનું
પક્ષી ન. [સં.,પું.] પંખી, ખગ, વિહંગ, વિહંગ, વિહંગમ પક્ષીકરણ ન. [સં.] પક્ષ પાડવાનું કાર્ય. (૨) એકબીજાના પક્ષ ખેંચવું! એ [ોડું પક્ષી-એલડી સ્ત્રી. [+જુએ ‘એલડી,'] પક્ષો નર-માદાનું પક્ષીય વિ. [સં.] (પેાતપેાતાના) પક્ષને લગતું, અમુક પક્ષનું
Jain Education International_2010_04
પખાલી
પક્ષી-લાક હું. [સ, ક્ષિ-છોn] પક્ષીઓની સૃષ્ટિ પક્ષી-વિજ્ઞાન ન. [સં.. પક્ષ-વિજ્ઞાન], પક્ષી-વિદ્યા સ્ત્રી. [સં. પક્ષિ-વિદ્યા] પક્ષીએ સંબંધી શાસ્ર પક્ષી-શાલા(-ળા) શ્રી. [સં, વૃક્ષ-રાછા] જુએ ‘પક્ષિશાલા,’ પક્ષેત્પાત પું. [સં. પક્ષ + છવાત] કાઈ પણ એક પક્ષ તરફથી થતાં ઉત્પાત તાયાન-ઉપદ્રવ-ઉપાડા પદ્મ ન, [સં.] પાંપણ
પદ્મ-રાગ પું. [સં.] પાંપણના વ્યાધિ કે આજર પદ્માત્ર ન. [ + સં. થ્ર] પાંપણના આગલેા ભાગ પુખ પું. [સં.ક્ષ> પ્ર. વ] વહાણની છતેડીનાં પડખાંનાં પાટિયાં, કઠેડા, ‘લિંગ.' (૨) પક્ષ, તરફેણ પ`ખ(ક)તાણુ (-ણ્ય) જુએ ‘પગતાણુ,’ પખ(-૩)તાશ(-સ) (-શ્ય, સ્ય) જુએ ‘પગતાસ.’ પુખ(૩)તું જએ પગતું,’
[પાખી પખતે હું. [સં. રક્ષ>પ્રા. પણ દ્વારા] અણજો, અગતા, પખપખા સ્ત્રી. [જુએ ‘પખ’-ઢિર્ભાવ.] જુએ ‘પક્ષાપક્ષ,’ પખરાવવું જુએ ‘પાખરવું’માં. [થવા પખરાવું જએ પાખરવું’માં. (ર) કૂકડીનેા કૂકડા સાથે સંવેગ પખલખ જુએ પલક,’
પખવાજ સ્રી. [સં. પક્ષ-વાઘ> પ્રા. વણવપ્ન ન.] ઢાલકથી જરા મેટું ખાસ પ્રકારનું બેઉ હાથથી વગાડાતું એક [કલાકાર, પખાજી પખવાજી વિ.,પું. [ + ગુ. ' ત.પ્ર.] પખવાજ વગાડનાર પખવાકિ વિ. [ä. પક્ષ-વાર્-દ્વારા ગુ. ‘પખવાડ-' + સં.
વાઘ, પખવાજ, ખાજ
ત.પ્ર.] પંદર દિવસેાને લગતું, (૨) ન. દર પંદરમે દિવસે પ્રસિદ્ધ થતું સામયિક, પાક્ષિક, ‘ફૅર્ટનાઇટ્લી’ પખવાડિયું ન. [જ પખવાડું' + ગુ. ‘ઇયું’ સ્વાથૅ ત.પ્ર.], પખવાડું ન., -ડૉ પું. [સં. વૃક્ષ-વા-> પ્રા. પલવારદ્વારા બંને જ.ગુ.] પંદર દિવસના સમૂહ, પક્ષ, ‘ફોર્ટનાઇટ’ પખવાની સ્ત્રી. કાનનાં વીંધ મેટાં કરવા ખાસાતી સાંઢાની સળી કે લેાઢા વગેરે ધાતુની ભૂંગળી પખવાસી જુએ ‘પકવાસી.’ પખવાયું, -સે જુએ ‘પકવાસું,સે.’ પખા(૦૧)જ જએ ‘પખવાજ,’ પખા(૦૧)જી જએ ‘પખવાજી,’
પખાલ` (-૫) સ્ત્રી. [સં. પ્રક્ષાસ્થ્ય-> પ્રા. લવણ દ્વારા] ફૂલ વગેરે ખસેડી લઈ દેવ-સ્થાન ધેવાની ક્રિયા પખાલ (-) સ્ત્રી, પાણી ભરી લાવવાની ચામઢાની મેટી શૈલી કે ગુણ, બેખ પખાલચી વિ.,પું. [જ પેાતાની કાંધ ઉપર પખાલ મર, ભિસ્તી પખાલ(-લે)ણુ (-ણ્ય) સ્ત્રી. જુએ (-એ)ણ.' પ્રત્યય.] પખાલીની સ્ત્રી, પખાલ-પેટિયું (પખાય-) વિ. [જ
‘પખાલી' + ગુ. ‘અ(૨) સ્ત્રી પખાલચી પખાલ?' + પેટ’
+ગુ. ‘યું' ત.પ્ર.] પખાલના જેવા પેટવાળું, મેટી કુાંદ વાળું, કાંદાનું
પખાલી પું. [જુએ પખાલÖ' + ગુ, ‘ઈ ' ત...] દેવન
પખાલ’+તુર્કી ચી' પ્ર.] રાખી પાણી લઈ આપનાર