Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 256

નિ-ચિત
૧૨૯
નિતરાવવું
નિ-ચિત વિ. [સં] એકઠું કરેલું, સંચિત
નિજાનંદ (નિજાનન્દ) ૫. [+ સં. માની પિતાના અંતરનો નિ-ચુલ મું. સં.] નેતર. (૨) બરુ
આનંદ, સ્વાત્માનંદ નિચેટ કું. [ઇએ “
નિવ” દ્વારા] (લ) નિચાવીને કાઢેલું નિજાનંદ-સંપ્રદાય (નિજાન-દ-સમ્પ્રદાય) ૫. [સં.) દેવચંદ્રજી સત્ત, સાર-ભાગ. (૨) છેવટને નિર્ણય
નામના સંતે અને એમના શિષ્ય પ્રાણનાથ પ્રસરાવેલ નિચાવણ ન. જિઓ નિચાવવું' + ગુ. “અણુ” ફ.પ્ર.]. પરણામી પંથ (એ કૃષ્ણપાસક છે, પણ મૂર્તિપૂજક નથી. નિચોવવાની ક્રિયા. (૨) વિચાર
મુખ્ય સ્થાન જામનગરમાં આણદાબાવાને મઠ). (સંજ્ઞા.) નિચોવવું સ. ક્રિ. [સં. નિરાત ->પ્રા. નિકો–] નિજાનંદસ્વામી (નિજાનન્દ-) પું. [સં.] પરણામી સંપ્રદાયના વળ ચડાવી પ્રવાહી બહાર કાઢવું. (૨) (લા.) કસ કાઢી સંસ્થાપક દેવાનંદ નામના સંત. (સંજ્ઞા.). લેવો. (૩) યુક્તિથી ઝુંટવી લેવું. નિચલાવું કર્મણિ, ક્રિ. નિજાનંદી (નિજાનન્દી) વિ. [+ સં. માનવી મું] અંતરમાં નિચલાવવું છે.) સુ.કિ.
આનંદનો અનુભવ કરનાર, આત્માનંદી નિચલાવવું, નિચોવાવું જ “નિચાવવું'માં.
નિમો છું. ખારવા, ખલાસી, વહાણવટી. (૨) માછીમાર નિછડિયું વિ. ધંટીમાંથી લેટ કાઢવાનું લૂગડું કે હાલું નિજાર વુિં. સારી ચાલનું, સદગુણાવાળું નિંછરાવળ (m) ઢી, છાવર કરવું એ, કુરબાન કરવું નિન(-ઝા) કું. [અર. નિ-ઝાર] મોહક નજર, પ્રેમ-દષ્ટિ એ. (૨) દાન, બક્ષિસ
નિજાવવું, નિજાવું જ “નીજ'માં. નિછણિયું ન. પાણીનાં ઠામ વીછળવાનું કપડું
નિશ્ચિત વિ. [સ. નિન + મા-fઅa] પિતાને શરણે આવીને નિછામણ ન. વાસણનું વિકળામણ
રહેલું, આશ્રિત
[સ્ત્રી, પત્ની, ભાર્યા નિછામણું ન. [+ ગુ. ‘ઉ' ત...] પાણીથી ભીંજાયેલા પદાર્થને નિજાંગના (નિજાની સ્ત્રી. [૨. નિન-મના] પોતાની માંથી પાણી ટપકી જાય એ માટે બનાવેલું વાંસનું કે એવું નિજતર (નિજાન્તર) ન સિ. નિન + અત્તર) પિતાનું મન છિદ્રાળુ સાધન
[મરી, નીક નિજી વિ. [સં., S.] પિતાનું, અંગત, અંગનું, સ્વકીય નિછારે (-ળા) પુંખાળનું પાણી જવાનું ઠેકાણું, નિકોરી, નિજેરછા સી. [સ. નિન + ફૂ] પિતાની ઈચ્છા નિચ્છેદ પું. [સં.] કાપે, છેદ
નિઝામ પું. [અર. નિઝામ્ ] હાકેમ, સૂબે.(૨) દક્ષિણ હૈદરાનિચ્છેદવું સક્રિ. [સં. નિત્ તત્સમ ] કાપવું, છેદવું. બાદના ના મુસ્લિમ રાજવંશના હોદો અને રાજ. (સંજ્ઞા.) નિદાનું કર્મણિ, જિ. નિ છેદાવવું છે, સ.કે. નિઝામત સ્ત્રી. [અર. નિઝામત ] વ્યવસ્થા, ગોઠવણ, નિચ્છેદાવવું, નિચ્છેદવું એ “ નિદવું'માં. (૨) હાકેમી, સૂખાગીરી
[વ્યવસ્થા નિહાળવું સ.ફ્રિ. [સં. નિ-ક્ષાઢ>પ્રા.
નિમ-] વીછળ- નિઝામશાહી સ્ત્રી, [અર+ ફા] નિઝામથી ચાલતી રાજવ નિછાળા કર્મણિ, કે. નિછાળાવવું. ., સ.કિ. નિઝામી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત.ક.) વ્યવસ્થાને લગતું નિછાળાવવું, નિછાળવું જ નિકાળવું'માં.
નિઝારો જ “નિજારે.” નિછાળે . [જ નિકાળવું + ગુ. ‘એ' ઉ.વ.એ નિઝારી-પંથ (૫૧) . ફિ. + જુઓ પંથ.'] સિદ્ધરાજ “નિશારે.'
જયસિંહના સમયમાં ગુજરાતમાં આવેલા સૈયદ દીનનિજ વિ. [સં.] પિતાનું, અંગત, સ્વકીય
| સદગુરુ નરને સ્થાપેલો એક મુસ્લિમ સંપ્રદાય. (સંજ્ઞા.) નિકી સતી, સિનિન- + ગુ. ઈ' ત.ક.] (લા.) હવેલી યા નિટેલ(ળ) વિ. [જ, ગુ]નક્કી, નેટ. (અત્યારે પ્રયોગમાં નથી.)
મંદિરમાં મુખિયાએ પોતાના અંગત ખર્ચથી કરેલી સામગ્રી. નિકઢાવવું જુએ “નીઠડવું'માં. (પુષ્ટિ.).
[કે સ્વ-જન નિડા(-વ)વું જ “નીઠવું”માં. નિજ-જન ન. [સ., પૃ.] પિતાનું અંગત માણસ, આત્મીય નિરવું સક્રિ. જુઓ “નીકણવું'. નિરવું કર્મણિ, ક્રિ. નિજધામ [.](લા.) સ્વ-ધામ, પરમાત્માનું ધામ, પરમ-ધામ નિરાવવું છે., સ. ક્રિ. નિજ-૫ણ ન. [+ગુ. “પણ” ત.પ્ર.) (લા.) અભિમાન, નિરાવવું, નિરવું જ “નિર'માં. અહંકાર
નિઢી-મેથી ઝી. એ નામનું એક છેડ નિજ-૫દ ન. [સં.] જઓ નિજધામ.'
નિત ક્રિ.વિ. [સં. નિg] નિત્ય, હંમેશાં, દરરોજ નિજ મંદિર -મન્દિર) ન. [સં.] ઠાકોરજીના મંદિરની અંદર- નિત-નવું વિ. [+જુઓ “નવું] દરરોજનું નવું, તાજું તાજું નું ગર્ભગ્રહનું સ્થાન (સામાન્ય રીતે જ્યાં બહારનાં દર્શ નિત-નામ ન. [+ જુઓ નીમ.'] દરેજનું ધર્મ-ધ્યાન નાર્થીએ પ્રવેશી ન શકે.) (પુષ્ટિ.)
પાઠ-પૂજા વગેરે નિજ-૩૫ ન. [સ.] સ્વરૂપ, પિતાનું રૂપ
નિત-પ્રત કિ.વિ. [સં. નિ–પ્ર]િ દરરોજ, હંમેશા (નર્મદા) નિજ-લક . [સં.] પોતાનાં માણસ. (૨) જુએ “નિજ-ધામ.' નિત-રણ વિ. જિઓ નિત’ + સં ત્રણ>“રણ” + ગુ. “ઉ” નિજ-વપ્ન સી, સિં] આત્મ-ચરિત, સ્વચરિત, પિતાની ત...] હમેશનું દેવાદાર. [(લા.) સ્વભાવથી શુ? હકીકત, પિતાને વૃત્તાંત
નિતરણું વિ. જિઓ “નિત' + સં. ર + ગુ. ‘ઉં' ત...] નિજ-સમ, માન વિ. [સં.] પિતાના જેવું
નિતરાણ, મણ ન. [ એ “નીતરવું’ + ગુ. “આણ'નિજાત્મા છું. [+ સં. મારWI] પિતાનો આત્મા, પિતાનો જીવ “આમ” ક...] નીતરેલું પ્રવાહી નિજાધિક વિ. [+સ. મધ] પિતનાના કરતાં વધુ નિતરાવવું જ “નીતરવું'માં.