Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 255

નિ-ક્ષેપિત
૧૨૯૦
નિચાળે
નિ-ક્ષેપિત લિ. [સં.1 નિક્ષિપ્ત કરાવેલું, ફેંકાવેલું
૦ ખેંચવી (-ખેચવી) (રૂ. પ્ર.) લાંબા પડી પગે લાગવું. નિક્ષેપી વિ. [સ, પું] થાપણ મુકી જનાર. (૨) થાપણ ૦ ફેરવવી, ૦ બદલવી (રૂ. પ્ર) લાગણી ન બતાવવી. રાખનાર–સંગ્રહનાર
૦માં લેવું (રૂ. પ્ર.) ધ્યાનમાં લેવું. ૦રાખવી (૨. પ્ર.) નિક્ષેતા વિ. સિં, પું] જએ “નિક્ષેપી(૧).
કૃપા બતાવવી નિક્ષેય વિ. સં.] નિક્ષેપ કરાવવા જેવું
નિગાહબાન વિ. [ ] કૃપા-દષ્ટિ કરનાર, મહેરબાની કરનાર નિખરાવવું જએ “નીખરમાં.
નિગાહબાની સ્ત્રી. ફિ.] દેખરેખ, સંભાળ. (૨) મહેરબાની નિ-ખર્વ વિ. સિં, ન.] સે અબજ-દસ હજાર કરોડની નિગાળ -ળા) કું. [જઓ “નિગાળવું' + ગુ. “ઓ' ક. પ્ર.] સંખ્યાનું. (૨) વામણું, ઠીંગણું, બડકું
નીગળીને નીચે કરો પદાર્થ, ઘરાળે. (૨) ઢોરને નિખાર ૫. જિઓ “નિખારવું.”] કપડાને ખુબ જોઈ ને વાગોળતાં પડેલ એગાળ
ખંખાળી નાખવું એ. (૨) એટ પછીની સમુદ્રના પાણીની નિગાળવું જુઓ “નીગળવું માં. બાર મિનિટની સ્થિરતા. (૩) ખેળ, કાંજી
નિગાળા એ “નિગાળ.” નિખારવું જ “નીખરવુંમાં,
નિગૂઢ વિ. સિં] છુપાયેલું, સંતાડવામાં આવેલું, (૨) (લા.) નિખારે છું. [જુઓ “નિખારવું’ + ગુ. ‘આ’ કુ. પ્ર-3 (લા) અગમ્ય, ખૂબ ઊંડું, ન સમઝાય તેવું. (૩) રહસ્યમય,
સાકર ઉકાળવા માટે રસ ઉકાળવાની કડાઈ. (૨) સળગતે માર્મિક અર્થવાળું કોયલે, અંગારે
નિગૂઢતા સી. [સં.] નિગઢ હોવાપણું નિખાલસ વિ. [અર “ખાલિસ .' પર્વનો ‘ન' સં. નથી. નિગૂઢાર્થ ૫. [+ હું જ છુપાયેલા અર્થે. (૨) વિ.
ખુહલા ચિખા પવિત્ર હદયનું, શુદ્ધ દિલનું, મનમાં કપટ રહસ્યમય, માર્મિક અર્થવાળું વિનાનું, નિકપટી. (૨) ભેળસેળ વિનાનું
નિ-ગૃહીત વિ. [સં] પકડમાં લીધેલું. (૨) કેદ કરેલું નિખાલસતા સ્ત્રી [+ સં, ત. પ્ર.], નિખાલસાઈ સી. નિગેહબાન જુઓ “નિગાહ-બાન.' [+ગુ. “આઈ' ત. પ્ર.), નિખાલસી સી. [+ગુ. ‘ઈ' નિગેહબાની જુએ “નિગાહ-બાની.” ત, પ્ર.] નિખાલસપણું, કેન્ડાર'
(તમામ નિગેહ (-) . લોઢાની ખાંડણી નિખિલ વિ. [૪] બધું, સઘળું, સર્વ, સમસ્ત, સમગ્ર, નિ-ગ્રહ . .] પકડી લેવું-પકડી રાખવું એ. (૨) નિખિલેશ, નશ્વર છું. [+સં. શાક-ફā] સમગ્ર સૃષ્ટિને ઇદિને સંયમ. (૩) અવરોધ, અટકાવ, “એસિ
સ્વામી, પરમેશ્વર [નિખટાવવું પ્રેમ, સ. કિ. નિગ્રહકારક વિ. [], નિગ્રહકારી વિ. [સે, મું.] નિખાવું સ. કિ. છાલ ઉતારવી. નિવું કર્મણિ, ક્રિ. નિગ્રહ કરનારું નિખટાવવું, નિહાવું જ નિખડવું'માં.
નિયવૃત્તિ સી. [સં] નિગ્રહ કરવાનું વલણ નિગઢ સ્ત્રી. [સં, ન.] ગુનેગારને પગે બાંધવાની કે નાખ- નિયહસ્થાન ન. [સં.] પ્રતિપતિને કારણે વાદીને જ્યાં વાની હેડ. (૨) હાથીને પગે બાંધવાની સાંકળ. (૩) બેડી, અટકાવ પડે તે સ્થાન કે પ્રસંગ, પેઇન્ટ ઑફ એર' જંજીર (સામાન્ય)
[પગે સાંકળ બાંધવી એ (રા. વિ.). (તર્ક.) નિગડ-બંધન (બધન) ન. સિં.1 ગુનેગાર તેમ હાથી વગેરેને નિહી વિ. [સ, ૫ ] જ એ “નિગ્રહ-કારક.’ નિગમ કું. [] વેદ-શાસ્ત્ર. (૨) ઈશ્વર કે મહાપુરુષનું વચન. નિગ્રા મું. [૨] હબસી, સીદી (૩) તર્ક. (૪) વિપાર. (૫) વણજાર. (૬) કોઈ પણ વિષયનું નિઘર-ઘટ વિ. ઠામ-ઠેકાણું વિનાનું. (૨) નિર્લજજ, બેશરમ તંત્ર, કોર્પોરેશન
નિઘરાવવું સકિ. ઘંટીએ દળતાં પહેલાં થાળું સાફ કરવું. નિ-ગમન ન. [૪] પ્રતિજ્ઞાનું ઉપસંહારક વચન, કન્ફયુમન” નિઘરાવાવું કર્મણિ, કિં.
(મન.). (તર્ક.) (૨) નિકાલ, “ડિડકશન.' (પ.ગો.). નિઘંટુ (નિઘટ્ટ) . સં.] શબ્દકોશ. (૨) યાએ કરેલો નિગમન-પદ્ધતિ શ્રી. સિં.] “હિડકટિવ મેથડ (આ.બા.) વૈદિક શબ્દોને કાશ. (સંજ્ઞા.) (૩) વનસ્પતિ-કેશ નિગમન-વાક્ય ન. [સં.] ઉપસંહાર, “ક-કફ્યુઝન' (ક.મા.) નિઘંટુંકાર (નિઘટુ-) વિ, પું. [સં.] નિઘંટુ-કાશને કર્તા નિગમન-વિધા સ્ત્રી. સિ.] પરમાર્થનું શાસ્ત્ર, ડિડકટિવ નિઘંટુ-કેશ(-) (
નિટુ જ “નિઘંટુ” લોજિક'
નિઘા એ “નિગાહ.” નિગમ-સભા સ્ત્રી, સિં.] કાર્યાલય, કચેરી (ખાસ કરી નિથાલ ૫. જિઓ “ની(ની)ધલવું.'] નીંઘલેવું એ, માલનું કોર્પોરેશનની). (૨) નાગરિકની સભા
પાક ઉપર આવવું એ નિગમાગમ પું, બ,વ, [સ. નિનન + મા-મ] વૈદિક સમગ્ર નિબાન જુએ “નિગાહબાન'-'નિગેહબાન.' સાહિત્ય અને ઘમશાસ્ત્રના ગ્રંથ
નિબાની જુએ “નિગાહબાની'–નિગેહબાની.' નિગર વિ. [.] કાળા રંગનું (સીદી વગેરે પ્રજા) (નિદાના નિચકાવવું, નિચકાવાવું જ “નીચક'માં. અર્થમાં અંગ્રેજો હિંદીઓ માટે વાપરતા.)
નિ-ચય ૫. સિં.] ઢગલે, સંચય, જમાવ નિત-ન)ગળાવવું એ “ની-ની)-ગળવુંમાં.
નિચગાવવું જ એ “નીચવવું-નિચાવવું.માં. નિગાહ સ્ત્રી. [.] દષ્ટિ, નજ૨ (૨) કૃપ-દષ્ટિ, મહેરબાની. નિચાળા કું. લોટ વગેરે ચાળતાં ચાળતાં ઉપર વધત (૩) લા.) કાળજી, સંભાળ. [ કરવી (રૂ. 4) કપા કરવી. ગાંગડી ગાંગડી કે જાડી તરવાળે ભાગ