________________
નાજનખરાં
૧૨૦૩
નાટથ-કલા(-ળા)
નાજ-નખરાં ન, બ.વ. [+જ “નખરું.'] ચેનચાળા, હાવ- રંગભૂમિ, રંગ-ભવન, “થિયેટર' ભાવ, લટકાં
નાટક-ગ્રંથ (-ગ્રન્ય) ૫. [સં.] નાટકનું તે તે પુસ્તક નાજની, ન સી. [કા. નાજની ] પ્રિયતમાં, વહાલી પત્ની. નાટક-ઘર ન. [સં. + એ “ઘર.'] જઓ “નાટક-ગૃહ.” (૨) નવજવાન બસુરત સ્ત્રી, રમણી
નાટક-ચક્ર ન. [સં] એક જ કર્તાનાં નાટકોનો સમૂહ કે શ્રેણી નાજમ સી. શરમ. (૨) લાંછન
નાટક-ચેટક ન. (સં.હાસ્ય-નિનાદ, નખરાં, ટીખળ નજર છું. [અર. નાજિ૨] દેખરેખ રાખનાર અમલદાર. (૨) નાટકણી ઢી. [સં. નાટક દ્વારા] નાટક ભજવનારી સ્ત્રી, નટી કબૂલાતનમાં કરનારાઓનાં સાક્ષી-સિક્કા કરી આપનાર નાટક-ત્વ ન. સિં.] નાટકપણ, નાટકનું સ્વાભાવિક લેખન અદાલતી અમલદાર. (૩) અદાલતી જતી લાવનાર અમલ- તેમ નિરૂપણુ, નાટકની અભિનય-ક્ષમતા દાર. (૪) ખાજે, હીજડે, દરવાના
નાટકમંડલી(-ળી) (-મરડલી,-ળી) સ્ત્રી. [સં] જાઓ “નાટકનારી સ્ત્રી. [+ ફા. “ઈ' પ્રત્યય] નાજરની કામગીરી કંપની.' નાજરી* વિ. [+ગુ. “ઈ' તે પ્ર.] નાજરને લગતું નાટક-રચના સ્ત્રી. [સં.] નાટકનું લેખન-સર્જન નાજિમ કું. [અર.] રાજ્યતંત્ર ચલાવનાર અમલદાર, બે, નાટક રસિક વિ. [સં.] નાટક જેવા રસ ધરાવનાર હકેમ, “એડમિનિસ્ટ્રેટર'
નાટક-લક્ષણ ન. [સં.] નાટક ભજવી શકાવાને માટે એમાં નાજુક વિ. ફિ.] સુકુમાર, સુંવાળું. (૨) બારીક, ઝીણું. જરૂરી સ્વાભાવિક-તા, નાટયમ લાક્ષણિકતા (૩) કટેકટીભરેલું, તંગ, “પ્રિયેરિયસ.” (૪) તૂટી જાય નાટક-લેખન ન. [સં] જાઓ “નાટક-રચના.” તેવું, તકલાદી. [૦૧ખત, સમય (રૂ.પ્ર.) કટોકટીનો નાટક-શાલા(-ળા) સ્ત્રી, (સં.] એ “નાટક-ગૃહ.' સમય, “ક્રાઇસિસ'].
નાટક-સંસ્થા (સંસ્થા) શ્રી. [સં.] ભજવી શકાય તેવાં નાજુકડું વિ. [+શું. “હું' ત.ક. સ્વા] ખૂબ નાજુક નાટકને ઉત્તેજન આપનાર તેમજ તાલીમ આપવાની નાજુક-તા અકી. [+સ., તા.પ્ર., નાજ કાઈ નાજુકી શ્રી. વ્યવસ્થા કરનાર વિદ્યાભવન [+]. “આઈ'-'ઈ' ત.પ્ર.] નાજ કપણું
નાટક-સાહિત્ય ન. [સં] વાંચવા તેમજ ભજવવાની યોગ્યતા નાઝણા-સાંકળ જ “નાઝણ-સાંકળ.'
ધરાવનાર લાક્ષણિક નાટકનો એકમ (સાહિત્યના એક નાઝાદ શ્રી. [ફ.] જેને પ્રસૂતિ જ ન થઈ હોય તેવી વાંઝણી પ્રકાર લેખે
[નાટક છે એ નાઝી છું. [અં] નાઝીવાદમાં માનનારે પુરુષ, “સિસ્ટ' નાટક-સ્વરૂપ ન. [સં.] કેવી જાતનું અને કેવા પ્રકારનું નાઝી-ચળવળ(-ચય-વ્ય) સ્ત્રી. [+જુએ “ચળવળ.] જર્મની નાટિકાંતર્ગત (નાટકાન્તર્ગત) વિ. [સં. નાટક-મસfa] નાટક
અને નજીકના પ્રદેશમાં બીજા વિશ્વયુદ્ધને ટાંકણે જર્મન ની અંદર રહેલું, નાટકમાંનું સામ્રાજ્યવાદની કરાયેલી હિમાયત
| નાટકિયું વિ. [સં. નાટ + ગુ. છેવું તે.પ્ર.] નાટકને લગતું, નાઝીવાદ ૫. [+ સં.) નાઝીઓને સામ્રાજ્યવાદ, “ફેસિઝમ' નાટકનું. (૨) (લા) 3ળી, ઢોંગી, દંભી નાઝીવાદી વિ. [+]. “ઈ' ત. પ્ર.] નબીવાદમાં માનનારું નાટકિય વિ, પું. [જઓ “નાટકિયું.'] નાટકમાં કામ કરનાટ' પું. સિ. નાટ>પ્રા. નટ્ટ] નાસ્ય. (આ શબ્દ “નાટા- નાર કલાકાર, અભિનેતા, નટ (કાંઈક અનાદરને અર્થ) રંભ’ જેમ કવચિત પ્રથાજાયેલ છે.)
નાટકી વિ. [સ. નાટ + ગુ. ઈ' તે પ્ર.], -કીય વિ. [સં.] નાટ* ન. યુક્તિ. (૨) છાપરા નીચેની લાકડાની કેચી નાટકને લગતું, નાટકનું. (૨) (લા.) ઢાંગથી ભરેલું, દંભવાળું, નાટક કિ. વિ. નક્કી
ડળવાળું, “હિસ્ટ્રિોનિક નાટ ન. એ નામનું એક કાપ
નાટકચિત વિ. સં. નાટક + કવિત] નાટકને બંધબેસતું, નાટક ન. (સં.] મોટે ભાગે ગદ્યમાં અને વચ્ચે કયાંક કયાંક નાટકને એગ્ય હોય તેવું, નાટકને અનુરૂપ પઘોમાં અને અથવા સંગીતમાં નિરૂપાયેલા હુબહ જીવનને નાટારંગ (-૨) પું. [સં. નાટક->પ્રા. નટ્ટ + સં]
અભિનય કરી શકાય તે સંવાદાત્મક લેખન-પ્રકાર, દય નાટય-નૃત્ત વગેરેને આનંદ. (૨) (લા.) નાટકના જેવા કાવ્ય, (૨) નાટયશાસ્ત્ર નિરૂપેલાં રૂપકે દસ પ્રકારમાં ડળવાળા ઢગ [નાટય નૃત્ત-નૃત્ય વગેરેની શરૂઆત પાંચથી ઓછા નહિ અને દસથી વધુ નહિ તેવા અંકેવાળે નાટારંભ (નાટારમ્ભ) ૫.સિં. નાચ> પ્રા. નટ્ટ + સં. ] ઈતિહાસમૂલક દિવ્ય અને માનનીય ચરિત્રાલેખન આપતે નાટિકા સ્ત્રી. સિં] નાનું નાટક. (૨) “નાટક'નાં લક્ષણ ધનાટયાત્મક એક પ્રકાર. (નાટય.) [૦ કરવું (રૂ.પ્ર.) ગમત પડે ૨ાવતી ચાર અંકાની નાટ્ય-રચના. (નટય.) (૩) જેમાં માત્ર અને હસવું આવે એમ બીજના ચાળા પાડવા. (૨) રમજ એક જ અંક છે તેવી ભિન્ન ભિન્ન દવાળી રચના. અને નવાઈ થાય એવું કરવું–આચરવું. (૩) ફજેતો કરો] (૪) જેમાં સળંગ એક જ દશ્ય હોય કે વધુ દ્રશ્ય હેય નાટક-કર્તા વિ,પું [સં. નાટનસ્થત જુઓ “નાટક-કાર(૧).” તેવી રચના (એકાંકી વગેરે) નાટક-કંપની (કમ્પની) શ્રી. સિં. + અં. નાટક ભજવનારા- નાટથ ન. [સં] નટનું કાર્યું. (૨) કોઈ પણ ભજવી શકાય એની મંડળી (ધંધાદારી)
તેવી સંવાદાત્મક રચના (એમાં નાટયશાસ્ત્રનાં રૂપક અને નાટકકાર વિ., પૃ. [૪] નાટકને લેખક અને સર્જક, ઉપપ સર્વને સમાવેશ થઈ જાય છે.), પેન્ટમાઇન'(મન)
નાટક-કર્તા. (૨) વેશ ભજવનાર પુરુષ, નટ, અભિનેતા નાટથ-કલા(-ળા) શ્રી. [સં.] અભિનય દ્વારા નાટય-રચનાનાટક-ગૃહ ન. સિ., S., ન.] નાટક-શાળા, નાટક-શાળા, એને મર્ત કરી આપવાની વિદ્યા, “ડ્રામેટજી'
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org