Page Text
________________
નદાવા-પત્ર
૧૨૪૯
ન-પાણિયું
નદાવા-પત્ર! [+સ, પત્ર, ન.] નહાવા-ફારગતી, “એકટિસ' ન-ધણિયાતું વિ. [સં. 7 + જુઓ “ધણિયાતું.”], નધણિયું નદી જી. [૪] પહાડ વગેરેમાંથી નીકળી ઉત્તરોત્તર પહોળી વિ. [ + જુએ “ધણી' + ગુ. “ધયું' ત. પ્ર.) ધણી વિનાનું.
થતી ચાલતી પાણીવાળી કે પાણી વિનાની કોતરાયેલી જમીન (૨)બિન-વારસી, બિન-માલિકીનું, “અ-કલેઈડ.'(૩) (લા) નદી-કૂલ ન. [સે, મું.] નદીને કાંઠે, નદી-તીર, નદી-તટ ૨ખડતું, રેઢિયાળ નદી-ક્ષેત્ર ન. સિં] નદીને પ્રદેશ, “રિવર-બેસન'
ન-ધણિયણ (૩) “જુઓ “ઘહિયણ.” નદી-તટ પું, ન. સિં, પું] જુઓ ‘નદી-કૂલ.'
નધાધૂમ વિ. તદન, સાવ, નર્યું નદી-દુર્ગ . [] નદીની વચ્ચેના બેટ ઉપર કિલો નધાર વિ. [સ. અનાધારનું લાઘ૧] આધાર વિનાનું, નિરાધાર નદી-નહેરુ (નારું)ન. [ + જ એ.“નહેરું.'] જ એ “નદી-નાળાં.” નધાવવું, નેધાવું જ “નાધ'માં. નદી-નાવ સં() (-સભ્યો(જો)ગ) . [+ જ ન(ન)નક(-)ડું જુઓ “નાનક(-)ડું'
નાવ' + સં. સંઘોળ] નદી અને હાડકાંને થતો મેળાપ. (૨) નનવું સકર્મકાભાસી અ. જિ. જિઓ “નડવું – આદિ તિનો (લા) અકસ્માત થોડા સમય માટે માણસને થતો મેળાપ દ્વિર્ભાવ.] જુઓ “નડવું.” નનટવું ભાવે, ફ્રિ. નહાવવું નદી-નાળાં ન, બ. વ. [ + જુએ નાળું.'] નદ અને નાના પ્રે., સ. ક્રિ. કળા કે વાંધાં. [૦ કરવાં (રૂ. પ્ર.) આપઘાત કરવા પ્રયતન બનાવવું, નનહાવું જ “નનડવું”માં.
[જમીન, નદીના પટ, ‘રિવરબેડ' નનર સ. ક્રિ. ધિક્કારવું, નિંદવું. નનરાવું કર્માણ, ક્રિ. નદી-પાત્ર ન. [સ.] નદીના બે કાંઠા વચ્ચેની નીચાણની નનરાવવું પ્રે., સ. કિં. નદીપ્રદેશ ૫. સિં.] નદીના બેઉ કાંઠા નજીકને વિશાળ ભૂ- નનરાવવું, નનરાવું જ “નનરવું'માં. ભાગ, જે ભાગમાંથી નદી પસાર થતી હોય તે, નદી-ક્ષેત્ર, નનામી વિ., સી. જિઓ “ન-નામું' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] રિવરવેલી.” (૨) જેમાંથી અનેક નદીઓ પસાર થતી હોય (લા.) શબવાહિની, ઠાઠડી. (૨) ઘેડાની એક પ્રકારની ખેડ તેવી ફળદ્રુપ જમીન, વેડને પ્રદેશ
ન-નામું વિ. સિં. નનામ + ગુ. “ઉં' ત. પ્ર.] નામ વિનાનું, નદી-પ્રધાન વિ [.] જ્યાં એકથી વધુ નદીએ છે તેવું (૨) લખનારની સહી વિનાનું, “એનીમસ.” (૩) સરનામા નદી માતૃક વિ. [સ.] જ્યાં ખેતીને આધાર નદીના પાણી વિનાનું ઉપર છે તેવું (પ્રદેશ) (નદીની નહેરે જ્યાં સુધી પહોંચતી નનામે પું. [જ “નનામું.'] (લા.) વોટાને એક રોગ હોય તેને પણ આમાં સમાવેશ)
ન-નાયકંવિ[સં. ન+ નાથ+ . “ઉં' ત. પ્ર.] નાયક વિનાનું નદી-માર્ગ ! [સં] જમીનને નદોને પસાર થવાનો ભાગ. નનાંગડું, ગઢયું વ. [જ “નાનું + સં. મ + ગુ. “હું (૨) નાનાં મોટાં વહાણ પસાર થયે વેપાર-રોજગારની સુવિધા ત પ્ર. + “ઈયું” સ્વાર્થે ત. પ્ર.] નાના અગેવાળું, વામન, હેય તેવી નદી, તરીને માર્ગ
ઠીંગણું, બેઠા ઘાટનું નદી-મુખ ન. [] નદી ક્યાં બીજી નદીને યા મોટા સરોવ૨ નનુ-ન-ચ ક્રિ. વિ. [એ.] (લા.) વિરોધ. [ કરવું (રૂ. ). કે સમુદ્રને મળતી હોય તે ભૂભાગ, બારું
દલીલ કરવી. (૨) છભા-ડી કરવી] નદીમુખ-પ્રદેશ ! [સં.] નદીમુખને ભૂ-ભાગ, ડેટા” નરેલ વિ. નમાલું, દૈવત વિનાનું, (૨) નિર્બળ નદી-વટ . [સ.] નદી-કાંઠા ઉપર ઊગેલો વડલો
ન-નેત્ર વિ. [સ. ન +નેત્ર + ગુ. “ઉં' તે. પ્ર.] આંખ વિનાનું, નદી-વર્ણન ન. [સં.1નદોએના વિષયનું બયાન, “પેટમગ્રાફી'
[નકા૨, ના કહેવી એ નદી-વાસ છું. [૩] નદીને કાંઠે વસેલી વસાહત. (૨) (લા.) નને મું. [જ “ન-ન”+ ગુ. “એ ” ત. પ્ર.] નને, ઝાડે જવું એ, દિશાએ જવું એ, હગવા જવું એ
નારિયે . [ગ્રા.] બાવળનાં પરડાંમાંનું બી નદીવાહન-વ્યવહાર . સિં] નદીઓ દ્વારા હેડીઓ વગેરેથી નન્નારી સ્ત્રી, એ નામને એક છોડ, ઉપલસરી થતી હેર-ફેર, “રિવર- સૂ ર્ય
નગ્નેમિયાં કું. [જ “ના” + મિયાં.'] (લા.) મુસ્લિમ નદી-વિદ્યા . સિં.] નદીઓને લગતું શાસ્ત્ર, પટોલેજી સ્ત્રીઓ જેની પૂજા બંદગી કરે છે તેવું એક કપિત પ્રેત નદી-વેગ પું. [સં.] નદીના પાણીની ઝ૫
નને પૃ. 'ન' વર્ણ. (૨) “ન” ઉચ્ચારણ નદી વ્યાઘ-ન્યાય . [સં.] એક બાજુ જતાં નદીમાં ડૂબવાને ન પું. [સ. (અવ્યય)ને વિકાસ.] ના ભણવી એ, નકાર, ભય અને સામી બાજુ જતાં કાંઠે ઊભેલા વાધન ભય, નિષેધ. [૦ મણ (રૂ. પ્ર) નામકર જવું]. કોઈ પક્ષે ઉગાર ન હોય તેવી પરિસ્થિતિ, ઉભયતટપાશારજજ. ન-૫નું વિ. [સ. ન + જુએ “પગ' +ગુ. ‘ઉં' ત. પ્ર.] પગ ન્યાય, “ડિલેમ'
વિનાનું, કપાયેલા પગવાળું. (૨) (લા.) આધાર વિનાનું. ન-ધ વિ. [સં. ૧ + જુએ ધક્કો' + ગુ. “G” ત. પ્ર.] (૩) જે વાતને મૂળ-માથું ન હોય તેવું જોડી કાઢેલું, ઉટાંગ (લા) ધાક વિનાનું, કોઈની બીક વિનાનું, નીડર નપું. જ્યાં પાણીની રેલ ફરી વળતી હોય તે જમીનને ભાગ ન-ધડકું વિ. [સ. + જુઓ “ધડક' + ગુ. “ઉં' ત. પ્ર.] નાક જુએ “નાપાક.'
“ન-ધક કે.” (૨) (લા.) બેશરમ, નિર્લજજ. (૩) ઉદ્ધત નપાટ વિ. જુઓ બેનપાવટ.” ન-ધણિય(-)ણ (-ટ્ય) સ્ત્રી, જિઓ “ન-ધણિયું' + ગુ. નપાણિયું વિ. [સં. 1+જુઓ “પાણી'+ગુ. “ઉં'ત. પ્ર.] પાણી
અ૮-એyણ” સ્ત્રી પ્રત્યય.] ઘણી વિનાની સ્ત્રી, ઘણીએ કાઢી વિનાનું (પ્રદેશ). (૨) પાણી પાયા વિના થયેલું. (૩) (લા.) મુકેલી સ્ત્રી, નિરાધાર સ્ત્રી. (૨) વિધવા, રાંડી રાંડ
તાકાત વિનાનું, બળહીન, નમાલું. (૪) આવડત વિનાનું કે.-૭૯ Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |