Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 164

ધડાધડ
૧૧૯૯
ધત
મનની સમતુલા સચવાવી. ૦ લે (રૂ. પ્ર.) બેધ લેવો. [જઓ ધણી' દ્વારા] ધણીપણું, સ્વામિ-વ (૨) દષ્ટાંત લેબ. ૦ હા (ઉ. પ્ર.) મગજની સમતુલા ધણિયામ પું. જિઓ “ધ” દ્વારા નાણાં ઉછીનાં લઈ હોવી, ઢંગમાં હોવું
બદલામાં નાણાં આપનારને ત્યાં જ નોકરી કરનારા ગરીબ ધડેધર કિ.વિ. [જ “ધડ_દ્વિર્ભાવ ] જુઓ ‘ધા-ધહ.' માણસ, હામી (દક્ષિણ ગુજરાતમાં દૂબળાઓમાં આ ઘણ' (. ધનપ્રા . થળ] (લા.) ગાયનું (ચરાવવા લઈ રિવાજ છે). જવાતું) ટોળું
ધણિયાળી વિ. સ્ત્રી. જિઓ ધણિયાળ' + ગુ. 'ઈ' ધણ (ધણ્ય) સ્ત્રી, [દે. પ્રા. ધામા, વળ] વહુ, જુવાન સ્ત્રી પ્રત્યય.] ધણિયામાની સ્ત્રી જ “ધણિયામે.” પની. (૨) ગર્ભવતી જવાન સ્ત્રી
ધણિયાળા પુંજિએ “ધણી' + ગુ. ‘ઈયું : “આથું' ત...] ધણકાર . [રવા.] “ધણ' એ અવાજ
ધણી છું. [સ. નિન + 7 = ધનિષ્ટપ્રા. નિમ-] (લા.) ધણકું ન ઊધનું ઝોલું, ઝોકું
સ્વામી, માલિક, પ્રભુ. (૨) પતિ. [ કર (રૂ. પ્ર.) ધણી સ્ત્રી. જિઓ “ધણ”+ કેડી.'] ગાયોનું ધણ ચાલવું સ્ત્રીએ નાતરું કરવું-ઘરઘવું. ૦નું ધાર્યું થાય (રૂ. પ્ર.) જવાને માટે એકદંડી માર્ગ
ઈશ્વરની ઇરછા પ્રમાણે થાય. ને કઈ પણ નથી ઘણ-ખૂટ . જિઓ “પણ” + ખટ.'] ગાયોના ધણમાં (રૂ. પ્ર.) ઈશ્વરની ઉપર બીજો કોઈ ઈશ્વર નથી. ૦ વગરનાં રહેતે અકેલે સાંઢ, “બ્રીડિંગ-બુલ,’ ‘પેડિગ્રી-બુલ' કે વિનાનાં ઢોર (રૂ. પ્ર.) ન-ધણિયાતાં લેક] પ્રીમિયમ-બુલ'
ધણી-જેગ .વિ. જિઓ “ઘણી”+ “ગ.”] ધણીને કે ધણુ-ગલિયું ન. જિઓ ધણ + ‘ગલી' + ગ. ઈયું’ સ્વાર્થે મળ આસામીને ઉદેશીને લિખાયેલું કે નિર્દેશાયેલું ત. પ્ર.] ધણને પસાર થવાની ગલી. (૨) (લા.) ઝાંપલી, ધણી-ગું વિ. [+ગુ. ‘G' ત. પ્ર.) ધણી-માલિકને ઉદેશી કમાડિયું, બારણું
ધણી-ધેરી જુઓ “ધણી' + ‘ઘોરી.'] માલિક કે દેરનાર ધ૭-ક (ચોક) ૫. [જ એ “ધણ" + ચેક,”] ગામમાંથી માણસ, સંભાળ રાખનાર માણસ ગાયો ચરવા નીકળતાં પ્રથમ એકઠી થાય તે સ્થળ, ગામનો ધણીપત,-તું ન. જિઓ ધણીપું' દ્વાર] જુઓ ધણીપું.' ગોંદરો, પાદર
ધણી-પદ૬ ન. [જ એ “ધણી' + સં. + ગુ. ‘ઉ' સ્વાર્થે ધણણ, ૦ણ ક્રિ. વિ. [૨વા. ધણણ' એવો અવાજ ત. પ્ર.] ધણીનું સ્થાન, ધણીપણું, ધણીપત ધણણવું અ.ક. રિવા.1 ધણણ' એવો અવાજ થવો. ધણુ(- )બલા ૫. [જ “ધણી(-ણ)નું’ + ગ. “લ” ધણણાવું ભાવે. ક્રિ. ધણણાવવું છે. સક્રિ.
વાર્થે ત. પ્ર.] (લા.) જો , સમહ ધણણાવવું, ધણુણાવું જ “ધણણવુંમાં
ધણી(-)બું વિ. [જ “ધણી' દ્વારા.] (લા.) લફ, મજબૂત ધણધણવું અ.જિ. [રવા.] (પૃથ્વીનું અવાજ સાથે) ધમધમી ધણી-મૂઈ વિ, સ્ત્રી, જિઓ ધણી-મૂઉં' + ગુ. ઈ” ઊઠવું, કંપવું, પ્ર જવું. (૨) (લા.) ઝઘડવું. [ધણધણીને સ્ત્રી પ્રત્યય.] જેને ધણી મરી ગયા હોય તેવી સ્ત્રી કે તેફાની (૩ પ્ર.) સખત રીતે, આકરાપણાથી. ધણધણાવીને (૩ પ્ર.) ગાય. (આ ગાળ છે.) ચાખા શબ્દોમાં સ્પષ્ટ કહીને] ધણધણાવું ભાવે. ફિ. ધણી-મૂલ્ક લિ. [૪ “ધણી' + “ઉં' ભૂ. 5] જેનો ધણધણાવવું છે., સ.ફ્રિ.
ધણી મરી ગયું છે તેવું (તાફાની બળદ છેડો નાકર ધણધણાટ પું. જિએ “ધણધણવું' + ગુ. ‘આટ' ક. પ્ર.] વગેરે, (આ ગાળ છે.) ધણધણવાનો અવાજ, (૨) (લા.) સખત બોલાચાલી ધણુ-રણું છું. જિઓ “ધણી,'-દ્વિર્ભાવ.] જુએ “ધણી-ધારી.” કે ઝધડો
[ઘણધણવાને અવાજ ધણી-વખું વિ. જિઓ ધણી' + સં. વિઘણ, અર્વા. તદભવ ધણધણી સ્ત્રીજિએ “ધણધણવું' + ગુ. “આટી' ક. પ્ર.] + ગુ ‘ઉ' તે. પ્ર.] ધણીને લગતું રહેતું. (૨) (લા.) ધણધણાવવું, ધણધણાવું જ “ધણધણવું'માં.
વહાલું, પ્રિય. (૩) અસહાય, ધણી વિનાનું [ધણિયાતું ધણ-પુકાર . [રવા. + પુકાર'] લેકેનો પોકાર ધણી-હીન વિ. જિઓ ધણી'+ સં.] ધણી વિનાનું, નધણબણ ન. [ઇએ “ધણુ” + સં વૃઢ-દ્વારા] ગાયને ધબલા જુએ “ધણીબલે.” સમૂહ, ધણ
[ગેદરા, પાદર ધણખું જ “ધણખું.” ધણુ-શે-સેર . [જ એ “પણ” + સં. સર દ્વારા ધણેણવું અ, જિ. [૨૧.] ધણધણવું (પૃથ્વીનું). ધણાવું ધણસ (સ્ય) સ્ત્રી, એક જાતનું ઝેરી પ્રાણી
ભાવે., ક્રિ. ધણેણાવવું પ્રે.,સક્રિ. ધણ-સેર જ “ધણ-શેર.”
ધણેણાટ શ્રી. એ “ધણેણવું' + ગુ. “આટ' ક. પ્ર.] ધણિયાણી સ્ત્રી, જિઓ “ઘ' +ગુ. ‘અણી” સ્ત્રી પ્રત્ય] ધણધણાટ. (૨) ગર્જના
[ધણધણાટ પની. (૨) માલિક સ્ત્રી
ધણેણાટી સ્ત્રી, જિએ “ધણેણવું’ + ગુ. “આટી' ક. પ્ર.] ધણિયત (-ત્ય) સ્ત્રી. [જુએ “ધણી” દ્વારા ] “ધણીપણું, ધણેણાવવું, ધણેણાવું જ એ “ઘણણવું'માં.. માલિકી. (૨) (લા.) બાંહેધરી. (૩) ઉપરાણું
ધણેણ સ્ત્રી, જિએ “ધણેણવું' + ગુ. “ઈ' ક. પ્ર.) ધણધણાટી. ધણિયાવિ. જિઓ “ધણી’ દ્વારા. માલિકીનું. (૨) ધણી- (૨) કંપારી. (૩) માતાને સ્તનમાં દૂધ ભરાવાની ઝણઝણાટી પણાવાળું, સ્વામિત્વવાળું
ધણે-વણે પું. ધંધા-રોજગાર, ધંધો-ધા, કામ-ધંધો ધણિયાણું ન. [સં. નવ->પ્રા. ધળિgqમ-], મું ન. ધત કે. પ્ર. [સં. ધુત ] તુકારને ઉગાર