Page Text
________________
૧૧૪૭
હિમ-વીટ
દિગ્ધ વિ. સિં] લેપાયેલું, ખરડાયેલું
દિન ૫. [સ,jન] દિવસ, દહાડે, રોજ (દિન-રાત્રિ કે દિગ્ગા(નાગપું. [સં. હિરા - નાન, સંધિથી જ “શત્રિ-દિન' જેવા પ્રયોગમાં સૂર્યોદયથી સૂર્યાસ્ત સુધી દિગજ.” (૨) એ નામનો એક પ્રાચીન બૌદ્ધ આચાર્ય. સમય; “દિવસ' “દહાડે' પણ એમ જ) (૨) (લા.) સમય (સંજ્ઞા.)
દિનકર પં. [સં] (રાત્રેિ જતાં ખુલે દહાડે બતાવનાર) સૂર્ય દિગબંધન (-બન્ધન) ન. સિં. ત્રિકા + વજન, સંધિથી] માંગ- દિનકી ચી. સિં. દિન દ્વારા ઊભા કરેલા શબ્દ] રજનીશી લિક વગેરે કાર્યો વખતે મંત્રોચ્ચારથી તે તે દિશામાં પાણી (બ.ક.ઠા.)
[ડેઇલી રૂટિન’ યા ચોખા છાંટી કરી લેવામાં આવતી શુદ્ધિની ક્રિયા દિન-ચર્યા સ્ત્રી. [સં] રોજરોજનાં કાર્ય કર્યું જવાં એ, દિબ્રમ ૫. [સં. દ્વિરા + અમ, સંધિથી] દિશાઓનું ભાન દિન-દશા શ્રી. [.] દરેક માણસ ઉપર થનારી કે થતી
ન રહેવું એ સિમહ. (૨) ચારે બાજુનું આકાશ મનાતી તે તે ગ્રહની અસર. (જ.) દિમં- ૯ મં)(-ળ) (-ભડલ, ળ) ન. [સં.] દિશાઓને દિનનાથ, દિન-પતિ ૫. [.] એ “દિન-કર.' દિગ્મ(ભૂ) વિ. [સં. રા+મૂઢ, સધિથી] ભાન ચાલ્યું દિન-પ્રતિદિન ક્રિ.વિ. સં. હિન-પ્રતિનિમ ] દિન-બ-દિન
જતાં દિશા તરફ જઈ રહેલું. (૨) (લા.) તદ્દન નવાઈ ક્રિ.વિ. [વચ્ચે ફા. “અ” મધ્યગ] દરરોજ પામેલું, હિંગ, સ્તબ્ધ
[દિ ભ્રમ.” દિન-ભર ક્રિ. વિ. [સં. + જુએ “ભરવું.'] આખે દહાડે, દિ -૭ મ)હ પુ. સં. રિસ + મોહ, સંધિથી] જુઓ દિવસભર (રાતે નહિ.). દિગ્ગખા સી. સિં. ઉત્તરા + રેવા, સંધિથી] દિશાને અંતે દિન-મણિ ૫. સિં.) (લા.) જુએ “દિન-કર.'
દેખાતી રેખા, ક્ષિતિજ, (૨) દિશા બતાવતી લીટી દિન-માન ન., પૃ. [, ન.] દિવસની લંબાઈ-સૂર્યોદયથી દિવસ ન. સિં. વિરા_ + વૈજ્ઞ, સંધિથી ] દિશારૂપી વસ્ત્ર, સર્યાસ્ત સુધીની. ૦ ઊઠવું, - (રૂ. પ્ર.) અર્ધગતિ થવી). દિગંબર-તા, નગ્નપણું
[(૧).' દિન-રાત (૨) ઝેિવેિ, [સ, + “રાત,’ સા. વિ. ના જ. ગુ. દિવારણ પું. [સં. દ્વિરા + વારણ, સંધિથી]: “દિગ્ગજ ના “ને “ય' લધુપ્રયત્ન, દિન-રાત્રિ કિ.વિ. [સં.] રાતદિવિજય . [સં. વિરા_+વિના, સંધિથી] જુઓ “દિજય.” દહાડે, રાત-દિન દિવિજયી વિ. સિં, પૃ.] જેણે દિગ્વિજય કર્યો છે તેવું, દિન-રાય છે. [સં. + જુએ “રાય.] (લા.) જ એ “દિન-કર.” ચક્રવતી
દિન-શ્રી સી. [સં.] દિવસની ખીલેલી શોભા દિવિભાગ ૫. સ. વિઝ + વિમાન, સંધિથી] તે તે દિશાનો દિનારંભ -૨ષ્ણ) છે. [સં. ટ્રિન + મા-મ] સંયોદય થતાં તે તે ભાગવાળ પ્રદેશ
(રહેલું, પેરિયલ' થતી દિવસની શરૂઆત, સવારનો સમય [ભાગ દિવ્યાપક વિ. [સં. ઉત્તરા થાપા, સંધિથી] દિશાઓમાં ફેલાઈ દિનાર્ધ શું. (સં. ટ્રિન + અર્થ] દિવસના બે અર્ધમાં પ્રત્યેક દિવ્યાપકતા સ્ત્રી, -ત્વ ન. [સ.] દિશાઓમાં ફેલાઈ દિનાંત (દિનાન્ત) છું. (સં. ટ્રિન + મ7] દિવસને સૂર્યાસ્તને રહેવાપણું, “સ્પેરિયલ એસ્ટેન્શન” (મ.ન.)
સમય, સાંઝનો ભાગ, સંધ્યા, સાંઝ દિક્ષાપિતત્વ ન. સિં. હિરા_+ agrfa, સંધિથી; એ દિનાંધ (દિનાધ) લિ. [સં. ઉન + અન્ય] સૂર્યના ઉદય-કાળથી
દિવ્યાપી.”] સર્વત્ર દિશાઓમાં વ્યાપક થવાપણું અસ્ત-કાળ સુધીના સમયમાં આંધળું (જેમકે ઘુવડ) દિવ્યાપી વિ. [સં. દ્રિા + સ્થાપી પું., સંધિથી ] જુઓ દિનાંશ (દિનેશ) પું. [સ. ટ્રિન + શ0 દિવસને કઈ પણ દિવ્યાપક.
એક ભાગ દિકમંડલ(ળ) (-મળ) જેઓ “દિમંડલ.”
દિનિકા સ્ત્રી. [સં.] એક દિવસને પગાર કે મહેનતાણું, દિકમાત્ર વિ. [સં. હિરા_+માત્ર, સંધિથી] માત્ર ઉપલક બતા- રોજ, દનિયું
[દરરેજનું વાય તેટલું, ઉપર ઉપરથી બતાવેલું
દિનિયું છે. સિં. નિ + ગુ. ઈયું' ત.પ્ર.] દિવસનું, જિંદુ, દિમૂઢ જ “દિમૂઢ.”
દિનેશ,શ્વર છું. [સ. ન + દેરા, શ્વ૨] જ “દિન-કર.' દિમેહ જુએ “ દિહી-દિભ્રમ.”
દિનંદ (દિનેન્દ્ર) પું. [સં. + ] જુઓ ‘દિન-કર.' દિત-વાર પું. [સ. મારા નું અર્વા. તદ્દભવ રૂપ “દિત' + સં] દિને-દિન ક્રિ. વિ. [સં. વિન, દ્વિર્ભાવ રોજેરેજ. દરરોજ સુર્થ વાર, રવિવાર, આતવાર. (સંજ્ઞા.)
દિપરિયું વિ. જિઓ “દીપ' + ગુ. ‘યું' ત.ક.] દીપડાને દિતિ સી. [સં] પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે કશ્યપ ઋષિની જેવાં ચાઠાંવાળું એક પત્ની અને દત્યની માતા. (સંજ્ઞા.)
દિપાવ વિ. જિઓ “દીપવું,” દેખાવું-ના દેખાવડું ના દિતિ-કુલ(ળ) ન. [સ.] દત્યનું કુળ
સાદ.] દીપે કે દીપાવે તેવું શોભીતું, સુંદર દિતિ-જ,તનય,નંદન (-નન્દન), પુત્ર,સુત, સૂનું છું. [સં.] દિ-દી)પાવવું, દિ(-દી)પવું જ “દીપવું'માં. દિતિને તે તે પુત્ર, દૈત્ય
દિમાક,-ગ કું. [અર. (માગ ] અભિમાન, અહંકાર, ગર્વ, દિલ્લા સ્ત્રી. [સં.] દાન આપવાની ઇચ્છા
મગરૂરી. (૨) (લા.) રેફ, આબ. (૩) મગજ, બુદ્ધિ દિ દક્ષા સ્ત્રી. સિં] જોવાની ઇરછા
દિમાક(ગ)-સફાઈ કી, [+ જુએ “સફાઈ:] મગજ માં ૪૬ દિક્ષ વિ. સિં] જેવાને માટે ઇચ્છુક, દર્શનાર્થી
ઠસાવવાની પ્રક્રિયા, વિચારસાઈ ‘બ્રેઇન-વોશિગ' દિધક્ષા સ્ત્રી. [સં.) બાળી નાખવાની ઈચ્છા
દિમે-૨)ટી શ્રી. [અર. દિખ્યાતી, અં. ડિમિટી) એક પ્રકારનું દિધક્ષ વિ. [સં.] બાળી નાખવાની ઇચ્છાવાળું
ઝીણી ઝીણી બુટ્ટીઓવાળું કાપડ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |