Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1087

વાત્યા
૨૧૨૨
શકાય
વાત્યા સી. સિં] વાત્ય ની બીટ મી. સં.] લજજા લાજ, શરમ બોતિ લિ. (સ.] શરમાયેલું, લજિજત ત્રાહિ . સિં] ચખા
હ સિં. વિરહ, અર્વા. તદભવ] એ “વિરહ.” વેહ-વિકળ વિ. [+જએ “વિકળ.'] વિરહથી વ્યાકુળ
થયેલું, વિયેગને લીધે ખળભળી ઊઠેલું બેહાગ્નિ કું. [+ સં. મરિન] જઓ “વિરહાનિ.'
2 d
શ
શ શ
શ શા.
ગુજરાતી
A બ્રાહ્મી
નાગરી શ છું. સ.] ભારતીય આર્ય વર્ણમાળાને અષ અસ્પર્શ શક-કાર.' (૨) જેના વિશે શંકા રહે તેવું, સંશયગ્રસ્ત મહાપ્રાણ તાલવ્ય ઉમ વ્યંજન
શક(-)ર-કંદ (-ક) ૫ ન ફા. “શ' + સં] સક્કરિયું. શઈ (શૈ) સી. દાણા ભરવાનું એક માપ
૨તાળુ
[ખાવાનું શોખીન શક' છું. [સં.) ઈસ.ના આરંભ આસપાસની ગ્રીસ શક(ક)૨-એર લિ. (કા. શક્ર-ખોર ] ગળી મીઠી વાનીઓ તરફથી આવેલી એક પ્રજા અને એનો પુરુષ. (સંજ્ઞા.) શક(-%)-ખરે છે. [+ ગુ. ઓ' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] એ નામનું (૨) શકોએ પ્રચલિત કરેલ “શાલિવાહન' રાજાના ફલેમાંથી રસ ચુસનારું મનાતું એક પક્ષી નામને ગણાતો એક સંવત્સર (ઈ.સ. ૭૮ થી) (૩) સંવત, શક(-ક્કરટેટી સ્ત્રી, ફિ. “શ' + જુઓ “ટી.'] ટેટી, સંવત્સર, [ બેસા (-બેસાડવાં) (રૂ.પ્ર.) ધાક પડવી, ખડબૂચું, તળિયું શેહમાં દબાવવું]
શક(-)-પારેવું. [૨. “શફ્ટ' + ઓ પારે.'] ઘઉંના શકS. [અર. શક] શંકા, સંશય, સંદેહ, અંશ, લોટની ધીમાં તળેલી એક નાની વાની વહેમ [ ૦ ૫ (ઉ.5) શંકા આવવી, દહ થવો. શકરાની ૫, બ.વ. [ફા. શુકાના] જય, ફતેહ.[૦ કરવા ૦ લે (રૂ.પ્ર.) શંકા કરવી].
(ઉ.પ્ર.) ખૂબ વાપરવું અને માણવું, તાગડધિન્ના કરવા] શક-કર્તા છું. (સં.] ન સંવત્સર ચલાવનાર (રાજા) શકરા-બાજી સી. [જ “શકરો' + બાજી.”] શક ઘટા શક-કાર વિ. [સ., નરી વિ. [ ] જાઓ “શક-કર્તા.' મુકી પક્ષીઓનો શિકાર કરે એ શકાલ પું. સિં.] શાલિવાહન રાજાના નામે ચડાવેલો શક(-)રિયું ન. [ફા. + ગુ. “યું' ત.ક.] મીઠા કંદની ઈ.સ. ૭૮ થી શોએ શરૂ કરેલ સંવત્સર
એક જાત, સાકરિયું, રતાળુ, શકર-કંદ શકટ ન. સિંj,ન.] ગડું, ગાડલું બળદનું વાહન). (૨) શકરી સ્ત્રી. જિઓ “શકર" + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] છું. એ શકટાસુર.”
શકરાની માદા. (૨) (લા.) તીક્ષણ નજરવાળી ખેપાની સ્ત્રી શકટ- ન. [સં.] ગાડાનું પૈડું.
શકરી સ્ત્રી. ફિ. “શ' + ગુ. ઈ' તે પ્ર.] ફાલસાની શકટ-૦૭ . સિં] ગાડાનાં ઊંટડા-ધંસરીથી લઈ છેક એક જાત
[વાળું એના જેવું એક પક્ષો ઠાંઠા સુધીના આકારમાં સેનાને ગોઠવી દેવાથી થતો શકરી-અનિયા ન. જિઓ “શકરીદ્વાર.] ધોળી પીઠઆકાર, એ એ નામને એક લશ્કરી વ્યુહ શકરે છે [સં. શંકર- > પ્રા. સંવન-] “શંકર' નામનું શકટાસન ન. [+ સં. માન] યોગનું એ નામનું એક ગ્રામીણી-કરણ (સંજ્ઞા.) આસન. (ગ)
શકરે છું. [ફા. શિક્ર] સમડીના દેખાવનું એક શિકારી શકટાસુર ડું. [સં. શરૂ] ભાગવત પ્રમાણે શ્રીકૃષણના પક્ષી જેને પાળવામાં આવે છે અને એના દ્વારા
અત્યંત બાળપણમાં એમને મારી નાખવા આવેલો એ પક્ષીઓનો શિકાર થાય છે.) (૨) (લા.) ચોર પુરુષ. નામનો કંસનો મળતિય એક અસુર. (સંજ્ઞા)
[૦ બાજ (રૂ.પ્ર) ઝડપથી કામ કરનાર માણસ. (૨) શકટકા, શકટી પી. સિં] નાનું ગાડું, ગાડલી, દમણિયું. પાકો ઉઠાવગીરી] (૨) ટાંગેએકે. (૩) પિડાંવાળા સગડી
શકલ પું. [સં. શું ન.] ખંડ, ભાગ, ટુકડે, કકડો, કટકો શકતું ન. [સં. રાઝ > પ્રા. સવ8 દ્વારા] છાલ, ફલું, વૃથા શકવતી વિ. [સં૫.] નવો સંવત્સર ચલાવનારું. (૨) શક-દાર વિ. જિઓ “શક' + કા. પ્રત્યય.] જેના ઉપર (લા.) યાદગાર વહેમ આવતું હોય કે આજે હોય તેવું
શકવું અ.દિ. [સં. રાજ. તત્સમ સહાયકારી ક્રિયાપદ; સં શકન ન. (સં. રાન, અ. તદભવ] જુઓ “શુકન.” માં હેત્વર્થ સાથે, પરંતુ ગુ.માં. સં.ભુ ક. સાથે: “કરી શકનિયાળ વિ. [+ગુ. “થયું' ત... + “આળ’ સ્વાર્થે ત. શક' વગેરે] શક્તિમાન થયું કે હાવું. (૨) સંભવવું. પ્ર.] જુઓ “શુકનિયાળ.'
શકા ભાવે,કિં શા-પ્રવર્તક વિ. સિં] જુઓ “શક-કાર.'
શકે, જે (સક-એ---) j. [રા. શિકંજ] દાબવા શકમંદ (-ભન્દ) વિ. જિઓ ‘શક' + કા. પ્રત્યય.] જુઓ કે ભીડવાનું યંત્ર. (૨) (લા.) ફસામણી, ધટકું