Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 800

ઘાસલેટિયું
૭૫૫
ધીસાધીસ
ઘાંસલેટિયું જુએ “ઘાસલેટયું.”
માગણી (રૂ.પ્ર.) ઢીલી માગણી. માગ્યા ઘીએ ચૂરમું (ધિયે) ઘાંસલેટિવે જરુરી “ઘાસલેટિ.”
(રૂ. 4) પારકા પૈસે મેજમઝા. બળતામાં ઘી હોમવું ઘાંસલેટી એ “ઘાસલેટી.”
(રૂ. પ્ર.) ચાલુ ઉશ્કેરણી તોફાનમાં વધારો કરી આપવાનું ઘાંટાળું જ એ “ઘાસાળું.”
કરવું] ઘાસિયું જુએ “ઘાશિયું.”
ઘીકાંટો કું. [જુએ “ધી' + “કાટે.'] વજન કરીને જ્યાં ધી ઘાંસિ -૨-૩ જ “ધાશિ.૧-૨-૩
ખરીદી વેચવામાં આવતું હોય તેવું બજાર, ધીનું ખાણિયું ઘાંસી સ્ત્રી, બેરડી વગેરે કાંટાળા છોડવાઓને ઢગલે-ઝરડાં. ઘઘવાવું અ. જૈિ. [રવા.] ગળગળા થઈ જવું
(૨) ઘાઘરા ઉપર ઓઢણી તરીકે ઓઢવાને પટકો ઘીધી સ્ત્રી. [રવા.] બલવામાં જીભ થથરાવી એ ધિરા-પિચ (ચિપિચ) સ્ત્રી. [રવા] લખવામાં ઠસોઠસ ઘચ જ “ગીચ.' લખવું એ. (૨) વિ. અ-વથત
ઘીચલી વિ. ગંદુ, મેલું વિચર-પિચર ક્રિ. વિ. [રવા. અવ્યવસ્થિત
ઘીથીચ ક્રિ. વિ. જિઓ “ધી.”-દ્વિભવ.] ખબ જ ગીચ, વિમેલ (-૨) સ્ત્રી. કીડીથી મેટું મકોડાના ઘાટનું એનાથી ભીંસોભસ
[વગેરે જેવી ચીકટ વસ્તુ નાનું લાલ જતું, ઝિમેલ. [વાંમાંથી ધિમેલ નીકળવી ઘી-૫૮ (૫૭) ન. જિઓ “ધી”+ ચોપડવું.] ધી તેલ (ગાંડથ-) (રૂ. પ્ર.) હારી જવું]
ધીશું ન. ઘડે રાખવાનું કહ્યું ધિયારી સ્ત્રી. એ નામનું એક વૃક્ષ
ધોડવે . કાણું, છિદ્ર
[(૨) ઠપકે, ધમકી પિયાવા (ડ) સ્ત્રી. જિઓ “ધિ’=ધીને વેપારી + ઘીણ સ્ત્રી. [સં. ઘi>પ્રા. ઉઘળા] (લા.) ધિક્કાર, સિરકાર.
વાડી] ઘીના વેપારીઓને મહેલે. (૨) ઘી-કાંટ, ઘી-તાવણી સ્ત્રી. જુઓ “ધી” + “તાવણી.”] માખણને કકડાવી ધી-ખાણિયું
| [આપે તેવું ઘી તારવવાની ક્રિયા. (૨) (લા.) પાકી કસોટી વિયાળ વિ. [જુએ “ધી”+ ગુ. “આળ' ત. પ્ર.] પુષ્કળ ધી ઘી-તૂરિયું જુઓ “ધિસેડું.” ધિ પું, જિએ “ધી” દ્વારા.] ઘીને વેપારી
ઘી-તેલી સ્ત્રીજિઓ “ધી-તેલું' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રીપ્રત્યય.] રાતે વિરદ (-ઘ) સ્ત્રી, ખરાબ ગંધ, દુર્ગધ, બદબે
ખીલતાં ફલોવાળે કમળના પ્રકારને પાણીમાં થતો એક વેલો ઘિલેરી ન. ખિસકોલીને ખાઈ જનારુ બાજ પક્ષી ઘી-તેલું ન. જિઓ “ધી-તેલી.'] ઘી-તેલીનું ફળ, પોયણીનું ફળ ઘિલોડી સ્ત્રી. [ જુઓ ‘ધિલોડું + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] ઘીમન. [સં. શ્રીમે> પ્રા. fહ્] હળીના પડવાને દિવસે ધિલડાં-ધોલાંને વેલો, ટીંડોરી
ગ્રીષ્મ ઋતુને અારંભને એક ઉત્સવ. (સંજ્ઞા.) દિલ ન. ધિલોડીબોલીનું ફળ, ટીંડેરું, ઘેલું
ઘીમર ન. શંકા, વહેમ ધિસહિયે પુ. લાકડાની પટીમાં લોઢાની કરવત જેવા કાકર ધીમઢ વિ. મુર્ખ. (૨) આળસુ વાળું એક એજાર (સુતારનું)
ઘોમિયું ન. [જ એ “ધીમ” + ગુ. “યું? ત. પ્ર.] ધીમના ઘિટિયું ન. લાકડામાં ખાંચો [-તુરિયાંનો વેલો ઉત્સવ ઉપર બાળકને પહેરાવવાનું કપડું ધિસેડી સ્ત્રી. [જ “
ધેિડું - ગુ. ‘ઈ ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] ધિસેડાં ઘીરકા સ્ત્રી. એ નામની બાળકની એક રમત ધિર્ડ ન. ધિસેડીનું તે તે લાંબું ફળ, તરિયું (શાક) ધરતી સ્ત્રી, ગરેડી ધિસી સી. જિઓ “ધિ”+ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] માંજાની ઘીલાં ન., બ.વ. ધોળા રંગના એક જાતની વનસ્પતિના દાણા દરમાં બીજા પતંગની દોર ઘસાતાં લાગેલે ધસારે. (૨) ઘીલી સ્ત્રી. રિવા.] ગડબદિયાં લાકડાના પાટિયા વગેરેમાં રંદાના પ્રકારના સાંકડા આછા ધોલે ! એ નામને એક જંગલી વેલ નું બજાર
પાનાથી પાડવામાં આવતા લાંબો સાંકડો ખાંચો ઘી-વટ . [જ એ “ધી' દ્વારા.] ઘી-કાંટે, ધી-ખાણિયું, ધીવિસે પુ. [સં. ઘઉં->પ્રા. ઘરમ, હિં. ધિસા.”] ધીવટી મું. જિઓ ધી-વ'+ ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] ઘને ઘસાવાથી લાગેલો છરકે કે ઘસાર, જોરથી પડેલો ઘસરકો વેપારી, ધેિ
[જાત નક્કી કરવી એ કાપ. (૨) ધક્કો. ઠાકર. (૩) બેડાને પલેટવાનું એક ઘી-ણિ(૯ણી)-કરણ ન. [જ “ધી” + સં.) ધીની ચડતી સાધન. [ દે (રૂ. પ્ર.) ખેટમાં-નુકસાનમાં ઉતારવું] ધીસ સ્ત્રી. એ “ઘસી .”. (૨) ધાતુન ખેરો. (૩) (લા.) ધી ન. [ સં. વૃત-> પ્રા. લિંગ] છાસ કરતી વેળા તરી માર, ઠેક. [૦ ખાવી (રૂ. પ્ર.) હારી જવી.
આવતા માખણને ઉકાળી કરેલ સત્વ, તૃપ. [૦કેળાં ઘસ* સ્ત્રી, [ફા. ગિત ] એ “ધિસત'. (૨) લા.) (-કેળાં) (રૂ. પ્ર.) આનંદ-ઉત્સવ. ખીચડી (રૂ. પ્ર.) ગાઢ હોળીની લડવા માટે નીકળતી ગેર ૦ ઢાળ્યું તે ખીચડીમાં (૨. પ્ર.) દેખતા નુકસાનને અંતે ઘીસરા શ્રી. માછલાં પકડવાની એક પ્રકારની જાળ તાવિક રીતે ફાયદો ગણી લેવો એ. ૦ના ઠામમાં ઘી (ઉ.પ્ર.) ઘી(-ધી)સરું ન. દેસવું. (૨) હળ દંતાળ પડી વગેરે નીચે યોગ્ય કાર્ય. - પડવું (પડવું) (રૂ. પ્ર.) ખુશામત રાખવામાં આવતું બે-પાં ખયું લાકડું, કઢામણું કરવી. જેવું ઘીની ધાર જેવી (રૂ.પ્ર.) જોઈ તપાસી કામ ઘોસલું ન. બળદ પલટવાનું ત્રણ-ચાર હાથ લાંબું છેડે બે કરવું. ઘીમાંથી ઇયળ કાઢવી (રૂ. પ્ર.) સીધી સટ વાતમાંથી પાંખવાળું લાકડું. [-લે ઘાલવું (રૂ. પ્ર.) મુશ્કેલ કામમાં વાંધા-વચકા કાઢવા. ૦ના ભાવે (રૂ. પ્ર.) ખૂબ મધું. દાખલ કરવું. (૨) સંસાર-વ્યવહારનાં કામમાં જોડવું]. ખીચડીમાં ઘી (રૂ. પ્ર.) યોગ્ય સહ વ્યય. નરમ ઘી જેવી ધસાસ સ્ત્રી [ જ “ધીસ,ઇ-ઢિભવ.] ઉપરાઉપર