Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 735

ગાયન-વાદન
ગાર્ડન-પાટી
ધાતુને ઓગાળવાની ગારમાં બીજાં દ્રવ્ય નાખી બનાવવામાં આવેલી કલડી
ગરલ ન. એક જાતનું સુંદર લેવાળું નાનું ઝાડ ગરવ ન. [સં. શ] ગ, અભિમાન ગરવી સ્ત્રી, એક ાતના ધાસનું બી, નાગલી ગારવે પું. [જુએ ગારવ' + ગુ. એ’સ્વાર્થે 'ત, પ્ર.] એ! ‘ગારવ.’ [તેવી જમીન ગારા સ્ત્રી, જેના ઉપર પાણી ઝાઝો વખત ન ટકી શકે ગરાળું વિ. જએ ‘ગાર' + ગુ. ‘આછું' ત.પ્ર.] ગરવાળું, ગારમાટી કરેલું ગારિકા છું, બેઠું
A
ગારિત્ર છું. રાંધેલા ખેાખા, ભાત ગુ.-ગારિયુંÖવિ. [જુએ ‘ગાર’ + ગુ. ઇયું’ ત. પ્ર.] ગારમાટીથી તૈયાર કરેલું. (૨) ગાર કરનારું મજૂર. (૩) ન. ગાર તૈયાર કરવા માટે કરેલે છાણ-માટી-સાંના મોટા પાણી-મિશ્રિત લચા. (૪) પ્લાસ્ટર માટેને ચૂના-રેતી વગેરે તેમ સિમેન્ટરેતીના મિશ્રિત લચકા [માટીનું ઠામ ગારિયુંરું ન. રાંધેલા ધાન ઉપર ઢાંકવા માટેનું ટેપલા જેવું ગરુગ ન. આંબાની જાતનું એ નામનું એક ઝાડ, જમ (ચ) સ્રી. [જુએ ‘ગાડી' + ગુ. અણુ' સ્ત્રીપ્રત્યય.] ગારુડીની સ્રી., વાદીની સ્રી, વાદણ ગાણુ-તંત્ર (-તત્ર) ન. [સં.] ગારુડીની વિદ્યા, સર્પ પકડવાની તેમ સર્પનું ઝેર ઉતારવાની વિદ્યા
'
ગારુકિ વિ. [સં.], ગારુડી વિ. [સં. શાટિñ-> પ્રા. [હિમ-] મંત્રથી સર્પ પકડનાર અને સર્પદંશ ઉતારવાની વિદ્યા જાણનાર. (૨) પું, સર્પૂ પકડી રમાડનાર, વાદી ગડી-વિદ્યા સ્ત્રી. [જુ એ ‘ગારુડી’ + સં.] જ઼ આ ગારુડ-તંત્ર,’ ગારે હું. [જુએ ગાર.’ સ્ત્રી, + ગુ. ‘એ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] કીચડ, કાદવ. (૨) ગારમાટી કરવાને માટે કરવામાં આવતું છાણ-માટી-સાનું મિશ્રણ. (૩) કાહેવેલે પ્લાસ્ટર માટેના ચૂને કે રેતીવાળા ભીના સિમેન્ટ. [-રા જેવું (૩.પ્ર.) પેરું. ૦ કાઢવા (રૂ.પ્ર.) સંભાગ કરવેશ. • ચાલવે (રૂ.પ્ર.) હલકું વેણ બાલવું, (ર) ખાટું સમર્થન કરવું]
ગાર્ગી વિ., સ્ત્રી, [સં.] ગગ ગોત્રની વંશજ પુત્રી. (૨) ઉપનિષત્કાલની એક વિદુષી બ્રાહ્મણ સ્ત્રી (યાજ્ઞવલ્કય ઋષિની પત્ની). (સંજ્ઞા.)
ગીંય, ગાયે વિ. [સં.] ગગ ગાત્ર કે વંશમાં થયેલ બ્રાહ્મણ ગાર્યાયન પું. [સ.] એ નામના એક પ્રાચીન બ્રહ્મવિદ્યોપદેશક ઋષિ. (સંજ્ઞા.) [આવતી ઢારી ગાર્ટર ન. [અં.] પગનાં મેર્જાને પકડી રાખવા બાંધવામાં ગાઢ પું. [અં] પહેરેગીર, ચેાકીદાર. (૨) રેલવે ગાડીની સંભાળ રાખનાર અધિકારી (છેલ્લા ડબામાં રહીને બ્રેક વગેરે ઉપર કાબૂ રાખનારે). [॰ ઑફ ઑનર (રૂ.પ્ર., અં.) અન્ય રાષ્ટ્રના પ્રતિનિધિ કે રાજ્યના વરિષ્ઠ કૅટિના અધિકારીઓને લશ્કર કે પેાલીસ તરફથી આપવામાં આવતી સલામને વિધિ]
ગાર્ડન સ્રી. [અં.] ભાગ, ખગીચા, ઉદ્યાન, ઉપવન ગાર્ટૂન-પાટી સ્રી. [અં] બાગ-બગીચામાં નાસ્તાપાણી
ગાયન-વાદન ન. [ સં. ] ગાયું-માવવું એ ગાયન-વિદ્યા સ્ત્રી. [ સં. ] જુએ ‘ગાયત-કલા.’ ગાયન-શાલા(-ળા) સ્રી. [ સં. ] જ્યાં સંગીત શીખવા-શીખવવામાં આવે છે તે નિશાળ [ગાન-વિદ્યા ગાયનશાસ્ત્ર ન. [ સં. ] સંગીત વિદ્યાનું શાસ્ત્ર, સંગીત-શાસ્ત્ર, ગાયનશાસ્ત્રી વિ., પું, [ સં., પું. ] સંગીતશાસ્ત્રી ગાયનાચાર્ય પું. [સ, નાન + મા-ચાર્ય] સંગીતશાસ્ત્રને પ્રથમ ક્રોટિન, શિક્ષક
ગાય-પાયા પું. [ જુએ ‘ગાચ’ + ‘પાવડો,’] પાટા ઉપર પડેલી ચીજ વસ્તુ ખસેડાઈ નય તેવા પ્રકારની રેલવે એન્જિનની આગળ કાંઈક ગાયના માથાના ઘાટ આપતી ત્રિકાણાકાર નળી
ગાય-પૂજણી વિ., સ્ત્રી. [ જુએ ‘ગાય' + પૂજવું' + ‘અણી’ રૃ.પ્ર.] શ્રાવણ વદ ચોથને ગાય પૂજવા દિવસ. (સંજ્ઞા.) [માં રૂઢ નથી.) ગાયબ વિ. [અર. ગાઇબ્] જુએ ‘ગેબ.’ (‘ગાયમ' ગુ. ગાય-ખગલું ન. [જુએ ‘ગાય' + ‘બગલું.'] ગાયાના ધણ સાથે ફરતું એક જાતનું બગલું [થાંભલેા. (વહાણ.) ગાયમ પું. વહાણને છેડે પાછળના ભાગમાં બાંધવામાં આવતે ગાયરેશન ન. બળદના પિત્તાશયમાંથી નીકળતી અને દવામાંગારુદ્ર વપરાતી પથ્થર જેવી એક ચીજ [સાધન. (વહાણ.) ગાયલ ન. વહાણના પાછળના ભાગમાં છેડો ખાંધવાનું ગાયલા હું. [જુએ ગાવું' દ્વારા.] (લા.) નÀા., પેદાશ, હાંસલ, (ર) વટાવ. (૩) ગરબડ ગાય-વસ્તૃકડું ન. [જુએ ‘ગાય’ + વસૂકવું' + ગુ. પ્ર.] જે ખાવાથી ગાય વસૂકી જવાનું મનાય છે ચીભડાની જાતનું એક નાનું કડવું ફળ ગાય-વસૂકા, મા પું. [જુએ ગાય-વસૂકડું.' વિકલ્પે ત.પ્ર. પું. માં માત્ર ગાય-વસૂકડાંના વેલા ગાય-ત્રત ન. [જ ‘ગાય' + સં.] જુએ ગા-વ્રત,’ ગાયિકા, ગાયિની સ્ત્રી. [સં.] ગાવાના ધંધા કરનારી સ્ત્રી. ગવૈયણ
‘હું' કૃ
તેવું
૯૦
ગાર (-૨૫) શ્રી. [જુએ ‘ગારો,’] છાણ-માટી-સાં મેળવી કરવામાં આવેલા નરમ ભીના મિશ્રણથી કરવામાં આવતું લીંપણ [પ્રયાગ.) ગારર શ્રી, [અર.] ગુફા, (ગુ.માં ઠંડું' સાથે ‘ઠંડું–ગાર' “ગાર? વિ. [ફ્રા. પ્રત્યય] ‘કરનારું' અર્થને પ્રત્યય : રાજ
ગાર' મદદ-ગાર' વગેરે ગાર-ગેટી પું. એક જાતના પથ્થર ગાર-ગેરમટી (ગારય-) સ્ત્રી. [જુએ ‘ગાર ` ગારનું માટી સાથેનું મિશ્રણ
Jain Education International_2010_04
ગારત વિ. [અર., ‘લૂંટ્યું] (લા.) ઉજ્જડ, ખરાખ. (૨) જેર કરવું એ, પરાસ્ત કરવું એ. (૩) મૃત્યુ-વશ શારદી પું. [અં. ગારૂં ] પહેરેગીર, ચાકીદાર, રખેવાળ, રક્ષક. (૨) તેાપખાનાના ઉપરી, મુખ્ય તાપચી ગામ ન. એક ન્નતનું કરિયાણું [‘ગાર«ગારમટી.’ ગાર-માટી (ગારથ-) સ્ત્રી. [જુએ ‘ગાર' + ‘માટી.'] જુએ ગાર-મૂસા (ગારય-) સ્ત્રી. [જુએ ‘ગાર' + ‘સા' (કલી.)]
Q~' + ગોરમટી.’]